Cmentarz - Katowice ul. Francuska: Różnice pomiędzy wersjami

Aktualna wersja na dzień 20:31, 21 lis 2023

Powstająca parafia Niepokalanego Poczęcia NMP w Katowicach swój pierwszy cmentarz posiadała przy. ul. Gliwickiej. W 1871 roku ten cmentarz był już przepełniony i dlatego poszerzono go o kolejną działkę. W 1896 roku parafia mariacka wykupiła teren cmentarza przy ul. Gliwickiej, a w 1919 roku sprzedała go parafii Św. Ap. Piotra i Pawła.

W międzyczasie, to jest w 1884 roku, parafia mariacka niedaleko kościoła parafialnego zakupiła 2,5 ha gruntu z przeznaczeniem na nowy cmentarz. W 1886 roku na jego terenie, przy obecnej ulicy Francuskiej, postawiono ceglany, neogotycki budynek, w którym umieszczono mieszkanie grabarza oraz kostnicę. Środek tego obiektu stanowi główną bramę cmentarza. W 1924 roku na cmentarzu przy ul. Francuskiej stanęła kaplica pw. św. Józefa, ufundowana przez ks. kanonika Józefa Cieślę. W przyziemiu kaplicy mieści się krypta grobowa fundatora i jego rodziny, a także m.in. grób ks. W. Schmidta.

W dwudziestoleciu międzywojennym cmentarz przy ulicy Francuskiej należał do najbardziej reprezentatywnych cmentarzy. Miejsce pochówku wokół kaplicy było najdroższe i w 1936 roku osiągnęło kwotę 1000 zł. Miejsca w dalszej części cmentarza były tańsze i wynosiły od kilkunastu złotych za miejsce dla dzieci do kilkudziesięciu złotych za miejsce dla dorosłego. Osoby najuboższe miały zapewniony pochówek za darmo. Koszty miejsca i kamienia ponosiły władze miasta. Dla osób pochodzących spoza parafii koszty pochówku były trzykrotnie wyższe , aż do końca 1940 roku, kiedy to ks. prałat W. Pniok zakazał grzebania nie parafian.

W celu pozyskiwania nowego miejsca na cmentarzu, rozpoczęto akcję likwidacji starych pochówków jeszcze z początków istnienia cmentarza. W ten sposób zlikwidowano wszystkie zabytkowe nagrobki nie zważając na ich wartość artystyczną i historyczną.

W 1898 roku, gdy rozpoczynano budowę kościoła pw. Św. Ap. Piotra i Pawła, zarząd kościelny parafii mariackiej uznał, że najwyższy czas pomyśleć także o nowym cmentarzu, odpowiadającym potrzebom rozrastającego się miasta. Po dłuższych negocjacjach od trzech właścicieli zakupiono teren o łącznej powierzchni 4 ha, przy obecnej ulicy Sienkiewicza. W styczniu 1904 roku cmentarz został otwarty; jego część północna (0,5 ha) należy do parafii mariackiej, a pozostała - do parafii Św. Ap. Piotra i Pawła.

Cmentarz przy ulicy Francuskiej graniczy z cmentarzem ewangelickim. Przy płocie dzielącym oba cmentarze ustawiono rzeźbę Pieta wykonaną z piaskowca. Na cmentarzu spoczywają m.in.:

Za sprawą katowickiego Oddziału Biura Upamiętniania Walk i Męczeństwa IPN na cmentarzu powstał grób powstańca z symbolem pamięci Tobie Polsko. Odnaleziono mogiłę, w której spoczywa Roman Jan Koźlik, katowiczanin, weteran walk powstańczych III powstania śląskiego, zmarły 18 czerwca 1960.

Bibliografia

Za: J. Tofilska, Parafia mariacka w Katowicach. Historia jak witraż, Katowice 2010, s. 64-65; L. Musioł, Z dziejów parafii św. Piotra i Pawła w Katowicach, Katowice 2003, s. 68-69; T. Falęcki, Cmentarze Katowic, Katowice 1997, s. 26-34; T. Falęcki, Nekropolie Katowic, [w:] Kronika Katowic, red. E. Długajczyk, t. 4, Katowice 1993, s. 28-36; Gość Niedzielny, 6 listopada 2022, nr 44/1594, Archidiecezja katowicka, s. V

@@ Linia 4: / Linia 4: @@
 [[Plik:Katowice francuska3.jpg|thumb|right]]
 Powstająca [[Parafia Niepokalanego Poczęcia Najświętszej Maryi Panny w Katowicach| parafia Niepokalanego Poczęcia NMP w Katowicach]] swój  pierwszy cmentarz posiadała przy. ul. Gliwickiej. W 1871 roku ten cmentarz był już przepełniony i dlatego poszerzono go o kolejną działkę.
-==Cmentarz parafii mariackiej w Katowicach==
+W 1896 roku parafia mariacka wykupiła teren cmentarza przy ul. Gliwickiej, a w 1919 roku sprzedała go [[Parafia Świętych Apostołów Piotra i Pawła w Katowicach|parafii Św. Ap. Piotra i Pawła]].
-W 1896 roku parafia mariacka wykupiła teren cmentarza przy ul. Gliwickiej, a w 1919 roku sprzedała go parafii św. Piotra i Pawła.
+W międzyczasie, to jest w 1884 roku,  parafia mariacka niedaleko kościoła parafialnego zakupiła 2,5 ha gruntu z przeznaczeniem na nowy [[cmentarz]]. W 1886 roku na jego terenie, przy obecnej ulicy Francuskiej, postawiono ceglany, neogotycki budynek, w którym umieszczono mieszkanie grabarza oraz kostnicę. Środek tego obiektu stanowi główną bramę cmentarza. W 1924 roku na cmentarzu przy ul. Francuskiej stanęła kaplica pw. św. Józefa, ufundowana przez ks. kanonika Józefa Cieślę. W przyziemiu kaplicy mieści się krypta grobowa fundatora i jego rodziny, a także m.in. grób [[Schmidt Wiktor|ks. W. Schmidta]].
-W międzyczasie, to jest w 1884 roku,  parafia mariacka niedaleko kościoła parafialnego zakupiła 2,5 ha gruntu z przeznaczeniem na nowy cmentarz. W 1886 roku na jego terenie, przy obecnej ulicy Francuskiej, postawiono ceglany, neogotycki budynek, w którym umieszczono mieszkanie grabarza oraz kostnicę. Środek tego obiektu stanowi główną bramę cmentarza. W 1924 roku na cmentarzu przy ul. Francuskiej stanęła kaplica pw. św. Józefa, ufundowana przez ks. kanonika Józefa Cieślę. W przyziemiu kaplicy mieści się krypta grobowa fundatora i jego rodziny, a także m.in. grób ks. V. Schmidta.
+W dwudziestoleciu międzywojennym cmentarz przy ulicy Francuskiej należał do najbardziej reprezentatywnych cmentarzy. Miejsce pochówku  wokół  kaplicy było najdroższe i w 1936 roku osiągnęło kwotę 1000 zł. Miejsca w dalszej części cmentarza były tańsze i wynosiły od kilkunastu złotych za miejsce dla dzieci do kilkudziesięciu złotych za miejsce dla dorosłego. Osoby najuboższe miały zapewniony pochówek za darmo. Koszty  miejsca i kamienia ponosiły władze miasta. Dla osób pochodzących spoza parafii koszty pochówku były trzykrotnie wyższe , aż do końca 1940 roku, kiedy to [[Pniok Wilhelm|ks. prałat W. Pniok ]] zakazał grzebania nie parafian.
-W dwudziestoleciu międzywojennym cmentarz na ulicy francuskiej należał  do najbardziej reprezentatywnych cmentarzy. Miejsce pochowku  wokół  kaplicy było najdroższe i w 1936 roku osiągnęło kwotę 1000 zł. Miejsca w dalszej części cmentarza były tańsze i  wynosiły od kilkunastu złotych za miejsce dla dzieci do kilkudziesięciu złotych za miejsce dla dorosłego. Osoby najuboższe miały zapewniony pochówek za darmo. Koszty  miejsca i kamienia ponosiły władze miasta. Dla osób pochodzących spoza parafii koszty pochowku były trzykrotnie wyższe , aż do końca 1940 roku, kiedy to ks. prałat [[Pniok Wilhelm|W. Pniok ]] zakazał grzebania nie parafian.
+W celu pozyskiwania nowego miejsca na cmentarzu, rozpoczęto akcję likwidacji starych pochówków jeszcze z początków istnienia cmentarza. W ten sposób zlikwidowano wszystkie zabytkowe nagrobki nie zważając na ich wartość artystyczną  i historyczną.
-W celu pozyskiwania nowego miejsca na cmentarzu, rozpoczęto akcję likwidacji starych pochowków jeszcze  z początków istnienia cmentarza.W ten sposób zlikwidowano wszystkie zabytkowe nagrobki nie zważając na ich wartość artystyczną  i historyczną.
+W 1898 roku, gdy rozpoczynano budowę kościoła pw. Św. Ap. Piotra i Pawła, zarząd kościelny parafii mariackiej uznał, że najwyższy czas pomyśleć także o nowym cmentarzu, odpowiadającym potrzebom rozrastającego się miasta. Po dłuższych negocjacjach od trzech właścicieli zakupiono teren o łącznej powierzchni 4 ha, przy obecnej ulicy Sienkiewicza.  W styczniu 1904 roku cmentarz został otwarty; jego część północna (0,5 ha) należy do parafii mariackiej, a pozostała - do parafii Św. Ap. Piotra i Pawła.
-W 1898 roku, gdy rozpoczynano budowę kościoła pw. św. św. Piotra i Pawła, zarząd kościelny parafii Mariackiej uznał, że najwyższy czas pomyśleć także o nowym cmentarzu, odpowiadającym potrzebom rozrastającego się miasta. Po dłuższych negocjacjach od trzech właścicieli zakupiono teren o łącznej powierzchni 4 ha, przy obecnej ulicy Sienkiewicza.  W styczniu 1904 cmentarz został otwarty; jego część północna (0.5 ha) należy do parafii mariackiej, a pozostała - do parafii pw. św. św. Piotra i Pawła.
+Cmentarz przy ulicy Francuskiej graniczy z cmentarzem ewangelickim. Przy płocie dzielącym oba cmentarze ustawiono rzeźbę '' Pieta '' wykonaną z piaskowca.
+Na cmentarzu spoczywają m.in.:
+*[[Schmidt Wiktor|ks. Wiktor Schmidt]]
+*[[Rękas Michał|ks. Michał Rękas]]
+*[[Proksch Henryk|ks. Henryk Proksch]]
+*[[Chwila Stanisław|ks. Chwila Stanisław]]
+*[[Gawor Józef|ks. Józef Gawor]]
+*[[Sieradzki Dobromir|ks. Dobromir Sieradzki]]
+*[[Woźnica Benedykt|ks. Benedykt Woźnica]]
+*[[Namysł Stanisław|ks. Stanisław Namysł]]
+*[[Otręba Antoni|ks. Antoni Otręba]]
+*[[Maśliński Stanisław|ks. Stanisław Maśliński]]
+*[[Jelito Józef|ks. Józef Jelito]]
+*[[Dygacz Adolf|Adolf Dygacz]]
+*[[Skiba Kazimierz|Kazimierz Skiba]]
+*[[Rymer Józef|Józef Rymer]]
+*[[Korfanty Wojciech|Wojciech Korfanty]]
+*[[Wolny Konstanty|Konstanty Wolny]]
+*[[Ziętek Jerzy|Jerzy Ziętek]]
-Cmentarz przy ulicy Francuskiej graniczy z cmentarzem ewangelickim. Przy płocie dzielącym oba cmentarze ustawiono rzeźbę ''Pieta'' wykonaną z piaskowca.
-Na cmentarzu spoczywają : m. in:
-*[[Skiba Kazimierz|Kazimierz Skiba]] (zm. 1890)
-*[[Rymer Józef|Józef Rymer]] (zm. 1922)
-*[[Korfanty Wojciech|Wojciech Korfanty]] (zm. 1939)
-*[[Ziętek Jerzy|Jerzy Ziętek]]
+*Za sprawą katowickiego Oddziału Biura Upamiętniania Walk i Męczeństwa IPN na cmentarzu powstał grób powstańca z symbolem pamięci '' Tobie Polsko''. Odnaleziono mogiłę, w której spoczywa Roman Jan Koźlik, katowiczanin, weteran walk powstańczych [[Powstania Śląskie|III powstania śląskiego]], zmarły 18 czerwca 1960.
 ==Bibliografia==
-Za: J. Tofilska, Parafia mariacka w Katowicach. Historia jak witraż, Katowice 2010, s. 64-65; L. Musioł, Z dziejów parafii św. Piotra i Pawła w Katowicach, Katowice 2003, s. 68-69; T. Falęcki, Cmentarze Katowic, Katowice 1997, s. 26-34; Kronika Katowic, red. E. Długajczyk ,  t. 4, Katowice 1993, s. 28-36.
+Za: J. Tofilska, Parafia mariacka w Katowicach. Historia jak witraż, Katowice 2010, s. 64-65; L. Musioł, Z dziejów parafii św. Piotra i Pawła w Katowicach, Katowice 2003, s. 68-69; T. Falęcki,  Cmentarze Katowic, Katowice 1997, s. 26-34; T. Falęcki, Nekropolie Katowic, [w:] Kronika Katowic, red. E. Długajczyk, t. 4, Katowice 1993, s. 28-36; Gość Niedzielny, 6 listopada 2022, nr 44/1594, Archidiecezja katowicka, s. V
+{{Cmentarz}}
-[[Kategoria:Cmentarze|K]]
+[[Kategoria:Cmentarz - K]]
+[[Kategoria:Katowice]]