Lubos Konrad

Lubos Konrad (1912-1999), duszpasterz głuchoniemych

Urodził się 30 grudnia 1912 w Piekarach Śląskich w rodzinie Jana i Marii z d. Czempiel (siostra ks. Józefa Czempiela). Pierwsze sześć klas szkoły powszechnej zaliczył w szkole niemieckiej w Piekarach Śląskich, a od 1922 roku uczył się w Polskim Gimnazjum Klasycznym Tarnowskich Górach. Następnie przeniósł się do Gimnazjum Klasycznego w Królewskiej Hucie, gdzie 9 maja 1930 otrzymał świadectwo maturalne. W 1930 roku wstąpił do Wyższego Śląskiego Seminarium Duchownego w Krakowie i rozpoczął studia na Wydziale Teologicznym Uniwersytetu Jagiellońskiego. Święcenia kapłańskie przyjął 26 stycznia 1936 z rąk bpa S. Adamskiego w kaplicy seminaryjnej.

Pierwszą placówką, w której został wikarym była parafia Najświętszego Serca Pana Jezusa w Bykowinie (5 lutego - 19 kwietnia 1936). Krótko pracował w parafii św. Mikołaja w Lublińcu, w parafii św. Józefa w Sadowie, a od października 1936 roku rozpoczął roczne studia w Państwowym Instytucie Pedagogiki Specjalnej w Warszawie. Jednocześnie został katechetą i kapelanem przy nowoczesnym kompleksie szkolno - wychowawczym jakim był Śląski Zakład dla Głuchoniemych w Lublińcu. Po wybuchu wojny od 9 listopada 1939 do 14 września 1949 pracował w parafii św. Barbary w Chorzowie, gdzie również był oficjalnym duszpasterzem głuchych w diecezji katowickiej. 12 lutego 1947 otrzymał polecenie rozpoczęcia budowy kościoła św. Floriana w Chorzowie. Jednak 24 maja 1949 doznał zawału serca, w wyniku którego poprosił przełożonych o zwolnienie z obowiązku budowy kościoła. Ostatnią placówką wikariuszowską była parafia św. Katarzyny w Czechowicach od 15 czerwca 1949 (obecnie diecezja bielsko-żywiecka). Na początku lat pięćdziesiątych przeprowadził się do rodzinnych Piekar Śląskich i rezydował przy kościele NMP i św. Bartłomieja, jako diecezjalny duszpasterz głuchoniemych.

Głównym zajęciem duszpasterskim, przez całe kapłańskie życie ks. Lubosa, była opieka nad głuchoniemymi i niewidomymi. Krótko po święceniach, w marcu 1936 roku, został wyznaczony na duszpasterza we wspomnianym Zakładzie w Lublińcu. Po studiach w Warszawie rozpoczął systematyczną pracę z głuchoniemymi. Na polecenie Kurii Biskupiej zorganizował na terenie Zakładu szkolenie dla przyszłych duszpasterzy głuchoniemych (3 - 6 października 1938). Był to pionierski pomysł biskupów katowickich w skali całej Polski. W czasie okupacji prowadził tajnie duszpasterstwo głuchoniemych. Specjalnie dla nich odprawiał nabożeństwa w Katowicach i Chorzowie. W nowych powojennych warunkach politycznych nadal czynnie organizował duszpasterstwo specjalne w diecezji. Od 1951 roku przygotowywał głuchych, w domu prowincjalnym ss. służebniczek w Panewnikach, do Pierwszej Komunii św., spowiedzi i bierzmowania. Doprowadził do powstania kilkunastu ośrodków duszpasterstwa głuchoniemych i niewidomych. 29 stycznia 1958 powstał pod jego kierunkiem Referat Duszpasterski Kurii do spraw Duszpasterstwa Niewidomych, Głuchoniemych i Umysłowo Upośledzonych. Po niespełna miesiącu, 13 lutego 1958, Konferencja Episkopatu Polski postanowiła powołać Ogólnopolski Sekretariat Duszpasterstwa Głuchych z siedzibą w Katowicach. Powstał on 22 lutego 1958, a jego kierownikiem i jednocześnie referentem Ogólnopolskiego Duszpasterstwa Głuchoniemych został mianowany przez prymasa Polski kard. S. Wyszyńskiego, 28 lutego t.r., ks. Lubos. W 1963 roku został ustanowiony Krajowym Duszpasterzem Głuchoniemych, a w 1969 roku Krajowym Duszpasterzem Umysłowo Upośledzonych.

We wspomnianym już domu prowincjalnym ss. służebniczek zorganizował centrum duszpasterstwa specjalnego. Odbywały się tu przygotowania do sakramentów, szkolenia dla księży, sióstr zakonnych, katechetów świeckich. W latach 1958 - 1992 prowadził wykłady z duszpasterstwa specjalnego i katechetyki specjalnej w Śląskim Seminarium Duchownym i w innych seminariach. Jako pierwszy prowadził kursy przed przyjęciem sakramentów dla głuchoniemych analfabetów metodą obrazkowo – wycinankową. Organizował pielgrzymki, rekolekcje oraz spotkanie w 1983 roku Ojca Świętego Jana Pawła II z głuchoniemymi w katowickiej Katedrze Chrystusa Króla. Podczas trwania I Synodu Diecezji Katowickiej został mianowany przez bpa H. Bednorza przewodniczącym zespołu ds. duszpasterstwa specjalnego (12 listopada 1975). Opracował dokument pt. Niewidomi, głusi, umysłowo upośledzeni w dziele zbawczym Kościoła i rodziny. Był także propagatorem abstynencji od napojów alkoholowych, w który to ruch zaangażował się już w czasach seminaryjnych.

Oprócz zadań związanych z duszpasterstwem specjalnym był także członkiem Rady Duszpasterskiej Diecezji Katowickiej, a od 17 maja 1966 wizytatorem Sióstr Służebniczek Najświętszej Maryi Panny w Prowincji Panewnickiej. Za swoją pracę został mianowany radcą duchownym w 1961 roku, a w 1964 roku kapelanem Jego Świątobliwości. W 1995 roku Stowarzyszenie Civitas Christiana przyznała ks. Lubosowi nagrodę im. Juliusza Ligonia. Kłopoty ze zdrowiem towarzyszyły mu od pierwszego zawału serca (1949) do końca życia. Były to zwłaszcza problemy związane z układem krążenia. 14 stycznia 1993 został, na własne życzenie, przeniesiony w stan spoczynku. 10 maja 1999 zmarł w Piekarach Śląskich w 64 roku kapłaństwa. Został pochowany 14 maja na cmentarzu w Piekarach.

Bibliografia

AAKat, Akta personalne ks. Konrada Lubosa; AAKat, AL 1227; AAKat, ARz 508; Schematyzm (1936-1995); J. Krętosz, Nekrolog, WD 1999, s. 544-548; GN 1999, nr 22, s. 118; J. Jaśniak, Duszpasterz ludzi ciszy, „Słowo” 1995, nr 243; J. Krętosz, Lubos Konrad (hasło), SPTK, t. 9, s. 386-387; J. Kurek, Z dziejów Kościoła i par. św. Jadwigi w Chorzowie, Chorzów 1999, s. 14; K. Lubos, Jak przeżywam swoje kapłaństwo na emeryturze, „Apostolstwo Chorych” 1998, nr 10, s. 6-7; Myszor, Historia diecezji, s. 205, 208; Olszar, Duchowieństwo, s. 190, 298; G. Polak, Kto jest kim w Kościele, Warszawa 1996; Represje wobec duchowieństwa, s. 183; Skworc, Budownictwo kościołów, s. 161; WD 1982, s. 314-315; A. Grajewski, Twój Gość, s. 96, 105; Diamentowe jubileusze, 60 lat kapłaństwa, GN 1996, nr 28, (dodatek katowicki), s. 13; Nagrody im. Juliusza Ligonia, GN 1996, nr 1 (dodatek katowicki), s. 11; Lubos Konrad (hasło), [w:] Piekarzanie. Leksykon mieszkańców Piekar Śląskich, red. H. Gawlik, J. Grajewska-Wróbel, L. Wostal, Z. Bogacki, Piekary Śląskie 2010, s. 150-151.