Prowincja Śląska Sióstr Służebniczek - Panewniki

Z e-ncyklopedia
bł. Edmund Bojanowski

27 czerwca 1923 na mocy decyzji Rady Generalnej Sióstr Służebniczek powstała prowincja śląska Sióstr z siedzibą w Panewnikach. Kurator zgromadzenia ks. prałat J. Głowacki w imieniu sióstr służebniczek, poprosił kard. Adolfa Bertrama o zatwierdzenie uchwał Rady Generalnej. Biskup wrocławski wyraził zgodę na powstanie nowej prowincji i utworzenie nowicjatu w Panewnikach 4 lipca 1923.

Rada Generalna Sióstr Służebniczek, której przewodniczyła przełożona generalna s. Gabriela Nandzik, 20 sierpnia 1923 wybrała pierwszą przełożoną prowincji panewnickiej – s. Zofię Pawlety . W skład nowej prowincji weszły 33 domy zakonne znajdujące się w granicach Polski, w których znajdowało się 111 sióstr. Jednym z wyrazów samodzielności prowincji było mianowanie 18 stycznia 1924 przez administratora apostolskiego ks. A. Hlonda, osobnego kuratora sióstr w osobie ks. Karola Mathei, proboszcza parafii Świętych Apostołów Piotra i Pawła w Katowicach.

Prowincja polska służebniczek znalazła się w 1925 roku w obrębie diecezji katowickiej i odtąd podlegała jurysdykcji ordynariusza katowickiego. Bp Arkadiusz Lisiecki, pragnąc zapewnić prowincji Sióstr Służebniczek dalszy rozwój poprzez korzystanie z uprawnień konkordatu z 1925 roku, rozpoczął 26 czerwca 1928 starania, aby nadać jej osobowość prawną. Mógł to uczynić 28 września 1928 po uzyskaniu opinii Rady Generalnej dekretu Stolicy Apostolskiej i odtąd urzędowa nazwa prowincji brzmiała: „Polsko – Śląska Prowincja Zgromadzenia Służebniczek Najświętszej Maryi Panny Niepokalanie Poczętej”. W czasie kadencji przełożonej prowincjalnej s. Zofii Pawlety wzrosła liczba sióstr ze 111 do 410, a liczba domów z 33 do 47. W 1934 roku siostry przystąpiły do budowy nowego klasztoru w Panewnikach, który do 1939 roku stanął w stanie surowym. Wybuch wojny przerwał prace budowlane. W czasie II wojny światowej Niemcy odebrali służebniczkom większość tego gmachu na potrzeby wojska. Siostry mogły zachować tylko jedno skrzydło budynku. Kolejnym trudnym okresem dla służebniczek były lata stalinowskie, kiedy to w 1950 roku władze komunistyczne bezprawnie zamknęły część ich domu prowincjalnego w Panewnikach. W 1954 roku 200 sióstr z rozkazu komunistów zostało wyrzuconych z pracy w szpitalach. Zjechały wtedy do Panewnik i musiały pomieścić się w tej części domu, która im została. Dopiero w 1956 roku siostry odzyskały cały dom. Śląskie służebniczki podjęły także odważną decyzję o otwarciu placówek w Rzymie, Kamerunie i w Kanadzie.

Obecnie siostry pracują w panewnickiej parafii jako katechetki w szkole podstawowej, a przed reformą edukacji w 2017 roku pracowały także w gimnazjum. Pracują jako pielęgniarki w Okręgowym Szpitalu Kolejowym w Ligocie oraz jako pielęgniarki ambulatoryjne posługując osobom samotnym, starszym i potrzebującym pomocy medycznej. Poza tym, przy klasztorze sióstr jest ochronka, do której uczęszczają dzieci z okolicy. W klasztorze mieści się także Dom Rekolekcyjny Archidiecezji Katowickiej, w którym co tydzień wiele osób z terenów Śląska przyjeżdża, by uczestniczyć w rekolekcjach zamkniętych.

Placówki na terenie archidiecezji katowickiej

Bibliografia

B. Bem, Działalność Sióstr Służebniczek NMP na Górnym Śląsku w latach 1921-1939 na przykładzie wybranych placówek prowincji polsko - śląskiej, Katowice 2003, mps Biblioteka WTL UŚ; Magnificat anima mea Dominum. 100 lat Zgromadzenia Sióstr Służebniczek NMP Niepokalanie Poczętej w Panewnikach 1909-2009, Katowice 2009; L. Smołka, Edmund Bojanowski a Śląsk. Początki Zgromadzenia Służebniczek NMP na Śląsku, [w:] 140 lat Służebniczek na Śląsku. Materiały z Sympozjum 9.09.2006 – Leśnica Opolska, wyd. Zgromadzenie Sióstr Służebniczek NMP (Służebniczki Śląskie), Wrocław 2006, s. 35-100; V. Guzy, Siostry Służebniczki na Śląsku w latach 1871-1933, [w:] 140 lat Służebniczek na Śląsku. Materiały z Sympozjum 9.09.2006 – Leśnica Opolska, wyd. Zgromadzenie Sióstr Służebniczek NMP (Służebniczki Śląskie), Wrocław 2006, s. 101-124; D. Mendrok, Historia Zgromadzenia Sióstr Służebniczek NMP - Służebniczki Śląskie w latach 1933-1989, [w:] 140 lat Służebniczek na Śląsku. Materiały z Sympozjum 9.09.2006 – Leśnica Opolska, wyd. Zgromadzenie Sióstr Służebniczek NMP (Służebniczki Śląskie), Wrocław 2006, s. 125-135; Gość Niedzielny, 1 października, nr 39/1641, Archidiecezja katowicka, s. VI-VII