Parafia św. Katarzyny w Jastrzębiu Górnym: Różnice pomiędzy wersjami
Nie podano opisu zmian |
Grynjoanna (dyskusja | edycje) mNie podano opisu zmian |
||
| Linia 1: | Linia 1: | ||
[[Grafika:Jastrzebie Gorne.jpg|thumb|300px|right]] | [[Grafika:Jastrzebie Gorne.jpg|thumb|300px|right]] | ||
Dzieje parafii św. Katarzyny w Jastrzębiu Górnym są nieodłącznie związane z historią Górnego Śląska. Jej powstanie datuje się na drugą połowę XIV wieku. Trudno jednoznacznie określić datę roczną, jednak już w 1376 roku w zapiskach notarialnych archidiakonatu opolskiego występuje wzmianka o parafii w osadzie Hermansdorf, | Dzieje parafii św. Katarzyny w Jastrzębiu Górnym są nieodłącznie związane z historią Górnego Śląska. Jej powstanie datuje się na drugą połowę XIV wieku. Trudno jednoznacznie określić datę roczną, jednak już w 1376 roku, w zapiskach notarialnych archidiakonatu opolskiego, występuje wzmianka o parafii w osadzie Hermansdorf, utożsamianej z późniejszym Jastrzębiem. Następnym źródłem są akta procesu o dziesięcinę z klasztorem sióstr dominikanek w Raciborzu. Jako świadkowie występują tam dwaj kolejni proboszczowie parafii św. Katarzyny: ks. Mikołaj i ks. Marcin. | ||
Z powstaniem kościoła w Jastrzębiu związana jest legenda dotycząca szlachcica | Z powstaniem kościoła w Jastrzębiu związana jest legenda dotycząca szlachcica, który w czasie polowania został zaatakowany przez dziki . Szlachcic, znajdując się w obliczu śmierci, przyrzekł Bogu, że jeśli przeżyje, wybuduje na tym miejscu kościół. Po swoim ocaleniu dotrzymał złożonego słowa. W parafii istniał nie tylko kult św. Katarzyny, ale także Opatrzności Bożej. | ||
Potwierdzeniem i świadectwem istnienia tego kultu jest fakt, że w 1764 roku w parafii powstało [[Bractwo Opatrzności Bożej]], zrzeszające wielu parafian. W tym samym czasie papież [[Klemens XIII]] ustalił datę obchodzenia odpustu ku czci Opatrzności Bożej na szóstą niedzielę po Zielonych Świątkach. Dało to początek długoletniej tradycji pielgrzymek z Żor i Rybnika na odpust w Jastrzębiu. Po 9 latach swojej działalności bractwo ufundowało parafii obraz Opatrzności Bożej, który został umieszczony w prezbiterium. 26 czerwca 1811 spłonął drewniany kościół św. Katarzyny, który był co najmniej drugą świątynią będącą w posiadaniu jastrzębskiej parafii. Parafianie wybudowali tymczasowy, zastępczy kościół i jednocześnie rozpoczęli starania o budowę nowej, tym razem murowanej świątyni. 16 października 1825 odbyło się jej uroczyste poświęcenie. Została ona wybudowana z fundacji Strachwitzów, ówczesnych właścicieli Jastrzębia. Proboszczem był wtedy ks. [[Equart Józef|Karol Józef Equart]]. | |||
Obecnie parafianie nadal korzystają z kościoła wybudowanego w 1825 roku | Obecnie parafianie nadal korzystają z kościoła wybudowanego w 1825 roku, wzniesionego w stylu barokowo-klasycystycznym, ale posiadającym również wyraźnie widoczne wpływy barokowej sztuki Moraw. Charakterystyczna jest trójprzęsłowa nawa, jedna wieża, prosty rzut i skromne detale architektoniczne. Obecny ołtarz, ambonę i sedilia, zaprojektował plastyk [[Ostrzołek Wiktor|Wiktor Ostrzołek]]. | ||
Znamienne jest, że w 1976 roku parafia św. Katarzyny liczyła aż 75 tys. osób. Było to spowodowane ogromnym napływem ludności na tereny Jastrzębia, związanym z potrzebą dużej ilości pracowników do jastrzębskich kopalń. Liczba parafian spadła jednak do 9300 na skutek erygowania nowych parafii w mieście. | Znamienne jest, że w 1976 roku parafia św. Katarzyny liczyła aż 75 tys. osób. Było to spowodowane ogromnym napływem ludności na tereny Jastrzębia, związanym z potrzebą dużej ilości pracowników do jastrzębskich kopalń. Liczba parafian spadła jednak do 9300 na skutek erygowania nowych parafii w mieście. | ||
W 1973 roku od parafii odłączono dwie ulice ( | W 1973 roku od parafii odłączono dwie ulice (Małopolską i Beskidzką), które stały się odtąd częścią parafii w Jastrzębiu Zdroju. 18 kwietnia 1984 doszło do kolejnego podziału parafii - na Dubielcu została utworzona [[Parafia Najświętszej Maryi Panny Matki Sprawiedliwości i Miłości Społecznej w Dubielcu|parafia NMP Matki Sprawiedliwości i Miłości Społecznej]], a następnie 19 sierpnia 1984 erygowano [[Parafia Miłosierdzia Bożego w Jastrzębiu Zdroju|parafię pw. Miłosierdzia Bożego]]. | ||
Od listopada 1991 roku w parafii ukazuje się gazetka parafialna pt. „Spes”. W parafii funkcjonuje ochronka, hospicjum, Katolicki Klub Trzeźwości i [[Katolickie Stowarzyszenie Młodzieży]]. We wrześniu 1999 roku rozpoczęła się budowa domu parafialnego, który po ukończeniu stał się miejscem spotkań formacyjnych grup parafialnych,a także hospicjum należącym do parafii. | Od listopada 1991 roku w parafii ukazuje się gazetka parafialna pt. „Spes”. W parafii funkcjonuje ochronka, hospicjum, Katolicki Klub Trzeźwości i [[Katolickie Stowarzyszenie Młodzieży]]. We wrześniu 1999 roku rozpoczęła się budowa domu parafialnego, który po ukończeniu stał się miejscem spotkań formacyjnych grup parafialnych,a także hospicjum należącym do parafii. | ||
| Linia 28: | Linia 28: | ||
==Bibliografia== | ==Bibliografia== | ||
Dzieje parafii świętej Katarzyny w Jastrzębiu Górnym na tle historii Górnego Śląska, red. W. Lesiuk, E. Dawidejt-Jastrzębska, Opole 2000; Schematyzm Archidiecezji Katowickiej 1993.Straty wojenne. Zabytkowe dzwony utracone w latach 1939-1945 w granicach Polski po 1945, T. 3 Województwo Śląskie, cz. 1 diecezja katowicka wraz z częścią diecezji częstochowskiej, opr. P. Nadolski, Katowice 2008, s. 146-147. | Dzieje parafii świętej Katarzyny w Jastrzębiu Górnym na tle historii Górnego Śląska, red. W. Lesiuk, E. Dawidejt-Jastrzębska, Opole 2000; Schematyzm Archidiecezji Katowickiej 1993. Straty wojenne. Zabytkowe dzwony utracone w latach 1939-1945 w granicach Polski po 1945, T. 3 Województwo Śląskie, cz. 1 diecezja katowicka wraz z częścią diecezji częstochowskiej, opr. P. Nadolski, Katowice 2008, s. 146-147. | ||
{{Dekanaty}} | {{Dekanaty}} | ||
[[Kategoria:Parafie - J|Jastrzębie]] | [[Kategoria:Parafie - J|Jastrzębie]] | ||
[[Kategoria:Dekanat Jastrzębie Górne|Jastrzębie]] | [[Kategoria:Dekanat Jastrzębie Górne|Jastrzębie]] | ||
Wersja z 22:06, 14 maj 2010
Dzieje parafii św. Katarzyny w Jastrzębiu Górnym są nieodłącznie związane z historią Górnego Śląska. Jej powstanie datuje się na drugą połowę XIV wieku. Trudno jednoznacznie określić datę roczną, jednak już w 1376 roku, w zapiskach notarialnych archidiakonatu opolskiego, występuje wzmianka o parafii w osadzie Hermansdorf, utożsamianej z późniejszym Jastrzębiem. Następnym źródłem są akta procesu o dziesięcinę z klasztorem sióstr dominikanek w Raciborzu. Jako świadkowie występują tam dwaj kolejni proboszczowie parafii św. Katarzyny: ks. Mikołaj i ks. Marcin.
Z powstaniem kościoła w Jastrzębiu związana jest legenda dotycząca szlachcica, który w czasie polowania został zaatakowany przez dziki . Szlachcic, znajdując się w obliczu śmierci, przyrzekł Bogu, że jeśli przeżyje, wybuduje na tym miejscu kościół. Po swoim ocaleniu dotrzymał złożonego słowa. W parafii istniał nie tylko kult św. Katarzyny, ale także Opatrzności Bożej.
Potwierdzeniem i świadectwem istnienia tego kultu jest fakt, że w 1764 roku w parafii powstało Bractwo Opatrzności Bożej, zrzeszające wielu parafian. W tym samym czasie papież Klemens XIII ustalił datę obchodzenia odpustu ku czci Opatrzności Bożej na szóstą niedzielę po Zielonych Świątkach. Dało to początek długoletniej tradycji pielgrzymek z Żor i Rybnika na odpust w Jastrzębiu. Po 9 latach swojej działalności bractwo ufundowało parafii obraz Opatrzności Bożej, który został umieszczony w prezbiterium. 26 czerwca 1811 spłonął drewniany kościół św. Katarzyny, który był co najmniej drugą świątynią będącą w posiadaniu jastrzębskiej parafii. Parafianie wybudowali tymczasowy, zastępczy kościół i jednocześnie rozpoczęli starania o budowę nowej, tym razem murowanej świątyni. 16 października 1825 odbyło się jej uroczyste poświęcenie. Została ona wybudowana z fundacji Strachwitzów, ówczesnych właścicieli Jastrzębia. Proboszczem był wtedy ks. Karol Józef Equart.
Obecnie parafianie nadal korzystają z kościoła wybudowanego w 1825 roku, wzniesionego w stylu barokowo-klasycystycznym, ale posiadającym również wyraźnie widoczne wpływy barokowej sztuki Moraw. Charakterystyczna jest trójprzęsłowa nawa, jedna wieża, prosty rzut i skromne detale architektoniczne. Obecny ołtarz, ambonę i sedilia, zaprojektował plastyk Wiktor Ostrzołek.
Znamienne jest, że w 1976 roku parafia św. Katarzyny liczyła aż 75 tys. osób. Było to spowodowane ogromnym napływem ludności na tereny Jastrzębia, związanym z potrzebą dużej ilości pracowników do jastrzębskich kopalń. Liczba parafian spadła jednak do 9300 na skutek erygowania nowych parafii w mieście.
W 1973 roku od parafii odłączono dwie ulice (Małopolską i Beskidzką), które stały się odtąd częścią parafii w Jastrzębiu Zdroju. 18 kwietnia 1984 doszło do kolejnego podziału parafii - na Dubielcu została utworzona parafia NMP Matki Sprawiedliwości i Miłości Społecznej, a następnie 19 sierpnia 1984 erygowano parafię pw. Miłosierdzia Bożego.
Od listopada 1991 roku w parafii ukazuje się gazetka parafialna pt. „Spes”. W parafii funkcjonuje ochronka, hospicjum, Katolicki Klub Trzeźwości i Katolickie Stowarzyszenie Młodzieży. We wrześniu 1999 roku rozpoczęła się budowa domu parafialnego, który po ukończeniu stał się miejscem spotkań formacyjnych grup parafialnych,a także hospicjum należącym do parafii.
Proboszczowie
- ks. Jan Sobczyk (1921-1925)
- ks. Franciszek Macherski administrator (1925)
- ks. Józef Czernik (1925-1932)
- ks. Franciszek Macherski administrator (1932)
- ks. Augustyn Machalica (1932-1959)
- ks. Józef Okrent substytut (1940-1945)
- ks. Antoni Pitas substytut (1959-1960), administrator (1960-1971)
- ks. Czesław Podleski (1971-1974)
- ks. Bernard Czernecki (1974-1979)
- ks. Emil Dyrda (1979-1986)
- ks. Wacław Basiak (1986-nadal)
Bibliografia
Dzieje parafii świętej Katarzyny w Jastrzębiu Górnym na tle historii Górnego Śląska, red. W. Lesiuk, E. Dawidejt-Jastrzębska, Opole 2000; Schematyzm Archidiecezji Katowickiej 1993. Straty wojenne. Zabytkowe dzwony utracone w latach 1939-1945 w granicach Polski po 1945, T. 3 Województwo Śląskie, cz. 1 diecezja katowicka wraz z częścią diecezji częstochowskiej, opr. P. Nadolski, Katowice 2008, s. 146-147.
| ||||||||||