Strzybny Franciszek

Strzybny Franciszek (1878-1936), proboszcz parafii św. Jacka w Bytomiu

Urodził się 8 listopada 1878 we wsi Janowice (obecnie Cyprzanów), leżącej na zachód od Raciborza. Jego rodzicami byli Franciszek i Marta z d. Herud. Jego brat Augustyn również został księdzem i zginął w 1921 roku jako proboszcz parafii w Modzurowie, zamordowany przez nieznanych sprawców. Po ukończeniu szkoły w rodzinnej wsi kontynuował naukę w gimnazjach w Raciborzu i Głogowie. W tym ostatnim mieście zdał maturę i zdecydował się na studia teologiczne na uniwersytecie we Wrocławiu. 23 czerwca 1902 przyjął święcenia kapłańskie.

Jego pierwszą placówką duszpasterską był Bytom, gdzie został wikarym w parafii Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny. Pracował tu przez dziesięć lat, dając się poznać jako dobry duszpasterz, nie pozbawiony zdolności organizatorskich. W kwietniu 1912 roku awansował na stanowisko administratora parafii w Piekarach Śląskich, gdzie przez rok pracował w sanktuarium maryjnym.

1 kwietnia 1913 został mianowany kuratusem nowo powstałej kuracji św. Jacka w Bytomiu-Rozbarku. Nowy kościół 8 kwietnia 1915 uroczyście konsekrował bp Adolf Bertram. W tym samym dniu ks. Strzybny otrzymał tytuł pełnoprawnego proboszcza. Nowa parafia, oficjalnie została utworzona 1 lipca 1915.

W 1930 roku został dziekanem dekanatu bytomskiego. Znany był jako jeden z najlepszych duszpasterzy Bytomia. Duszpasterstwo parafii św. Jacka było prowadzone dwujęzycznie. W latach trzydziestych, już po dojściu Hitlera do władzy, odprawiano tu zawsze tyle samo mszy w języku polskim co w niemieckim. Również nabożeństwa majowe i różaniec w październiku odmawiano na przemian w obydwu językach.

Ks. Strzybny był inicjatorem założenia Związku Celowego (Zweckverband) wszystkich bytomskich parafii katolickich. Struktura ta, mając osobowość prawną, reprezentowała parafie na zewnątrz wobec władz państwowych, prowadząc wszelkie sprawy urzędowe i ułatwiając ich przeprowadzenie z korzyścią dla Kościoła. Proboszcz przyczynił się również do ukończenia wyposażania wnętrza kościoła, w 1926 roku zainstalowano wspaniałe organy firmy Rieger. Udało mu się też, co było wyjątkiem w ówczesnej praktyce, uratować podczas I wojny światowej dzwony kościelne od rekwizycji i przetopienia na cele militarne. Zmarł 26 sierpnia 1936 i został pochowany na cmentarzu przy obecnej ul. Staffa.

Bibliografia

P. Reinelt, Erzpriester Franz Strzybny, Breslau 1938; Strzybny Franz Xaver (hasło), [w:] Piekarzanie. Leksykon mieszkańców Piekar Śląskich, red. H. Gawlik, J. Grajewska-Wróbel, L. Wostal, Z. Bogacki, Piekary Śląskie 2010, s. 237; Bytomski Słownik Biograficzny, red. J. Drabina, Bytom 2004, s. 255-256.