Parafia Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny w Czuchowie

Czuchów od początku swego istnienia należał do parafii św. Jerzego w Dębieńsku, o której pierwsze wzmianki pochodzą z 1342 roku. Wtedy parafia w Dębieńsku należała do dekanatu żorskiego, a od początku XVII wieku do dekanatu gliwickiego. W 1738 roku utworzono dekanat wielkodębieński. W 1985 Dębieńsko włączono do dekanatu leszczyńskiego.

Opis drewnianego kościoła św. Jerzego w Dębieńsku jest zachowany w protokołach wizytacyjnych z lat 1679 i 1686. W 1800 roku rozebrano drewniany i postawiono w tym samym miejscu murowany kościół pw. św. Jerzego, ufundowany przez hrabiego Antoniego Węgierskiego, właściciela wsi i dworu Wielkie Dębieńsko. W 1913 roku proboszcz - ks. Jan Salzburg rozbudował kościół do dzisiejszych rozmiarów, a jego konsekracji 5 października 1913 dokonał bp Karol Augustin.

Przejście Czuchowa po plebiscycie pod władzę polską, stworzyło większe szanse na jego realizację. Potrzeba ta stała się pilną koniecznością ze względu na rozwój Czuchowa i okolicznych miejscowości, związanych z kopalnią "Dębieńsko" . Już od 1907 roku odprawiano nabożeństwa w cechowni kopalni "Dębieńsko". W 1915 roku celebrowanie niedzielnej mszy św. przeniesiono do budynku nowo wybudowanej szkoły w Czerwionce. Parafia Najświętszego Serca Pana Jezusa w Czerwionce została erygowana 1 sierpnia 1925. Natomiast w maju 1928 roku zakończono prace przy adaptowaniu dawnego hotelu robotniczego na potrzeby kultu. Powstał w ten sposób kościół poświęcony Najświętszemu Sercu Pana Jezusa w Czerwionce.

Budowa kościoła

W Czuchowie już 4 grudnia 1923 została odprawiona pierwsza msza święta w kaplicy w starej szkole. 12 kwietnia 1926 do Czuchowa przybył lokalista parafii - ks. Alojzy Mori, pochodzący z Duisburga - miasta w Zagłębiu Ruhry. Budowę kościoła rozpoczęto w uroczystość św. Piotra i Pawła. Pod koniec 1927 roku ks. Mori został zmuszony do opuszczenia parafii, gdyż nie posiadał polskiego obywatelstwa. Zastąpił go na okres pół roku ks. Józef Knosała. W latach 1928-1934 urząd proboszcza pełnił ks. Piotr Kowolik. W tym czasie parafia uzyskała pełną samodzielność. Budowę probostwa ukończono w 1931 roku. Kościół konsekrowano 21 maja 1933. W 1934 roku proboszczem został ks. Ryszard Broda, którego w czasie II wojny światowej w 1940 roku zastąpił ks. Jan Teichman. Ks. Teichman był administratorem w latach 1941-1945. Ks. proboszcz Piotr Klyczka, który był proboszczem w latach 1960-1974 doprowadził do odnowienia kościoła i wyremontowania probostwa oraz zakupienia nowych dzwonów, gdyż 3 z 4 zabrano podczas działań wojennych na cele wojskowe. Dolny kościół p.w. św. Józefa Robotnika poświęcił bp katowicki Herbert Bednorz 19 marca 1983.

Proboszczowie

• ks. Alojzy Mori lokalista (1926-1927), administrator (1927)
• ks. Józef Knosała administrator (1927-1928)
• ks. Piotr Kowolik (1928-1934)
• ks. Ryszard Broda (1934-1940)
• ks. Jan Hajda administrator (1940-1941)
• ks. Jan Teichman administrator (1941-1945)
• ks. Alfons Fross administrator 1945-1957, proboszcz (1957-1960)
• ks. Piotr Klyczka (1960-1974)
• ks. Lucjan Wawrzyńczyk (1974-1992)
• ks. Michał Matejczyk (1992-nadal)

Bibliografia

Dekret ustanawiający parafię, WD 1927, nr 5, s. 34; A. Gudzik, Czuchów, Czerwionka-Leszczyny 2006, s. 93-115 (Dzieje kościoła i parafii); Straty wojenne. Zabytkowe dzwony utracone w latach 1939-1945 w granicach Polski po 1945, t. 3 Województwo Śląskie, cz. 1 diecezja katowicka wraz z częścią diecezji częstochowskiej, opr. P. Nadolski, Katowice 2008, s. 116-117; A. Mazur, Dziesięcioletni plan pracy duszpasterskiej parafii Czuchów, mps w Bibliotece WTL UŚ w Katowicach.