Parafia Niepokalanego Serca Najświętszej Maryi Panny w Ruptawie

Ruptawa prawdopodobnie powstała już ok. 1300 roku. Jej nazwa pochodzi od słowa „rupa” - w znaczeniu dziura, wyrwa - gdyż krajobraz wsi jest pagórkowaty, pełen uskoków. Parafia, być może utworzona równocześnie z osadą - na terenie wsi znajduje się pole farskie - należała do dekanatu oświęcimskiego podległego biskupowi krakowskiemu.

Kościoły

Protokoły wizytacyjne dekanatu wodzisławskiego z lat 1652, 1679, 1687 potwierdzają istnienie w Ruptawie drewnianego, XVI-wiecznego kościoła pw. św. Bartłomieja. Świątynia uległa znacznym zniszczeniom podczas II wojny światowej i ze względu braku funduszy na remont w lipcu 1971 roku została przekazana parafii w Kaczycach. Stąd też, gdy 1 maja 1945wojska radzieckie opuściły Ruptawę powstał zamysł postawienia kościoła murowanego. Głównym źródłem finansowania budowy stały się posiadane przez parafię lasy i pola. Ostateczny zaś koszt wzniesienia nowej świątyni opiewał na kwotę ok. 17 milionów zł, z czego sami parafianie przekazali ok. 750 tys. zł.

Projekt nowego kościoła opracował inż. arch. Karol Tchórzewski, ówczesny kierownik wydziału budownictwa w Rybniku. Sama zaś budowa w szybkim tempie ruszyła wiosną 1948 roku. W połowie tegoż roku kościół był już gotowy w stanie surowym. Jego poświęcenie miało miejsce 28 sierpnia 1949. Konsekracji kościoła dokonał bp Stanisław Adamski. Świątyni nadano wezwanie Niepokalanego Serca Najświętszej Maryi Panny.

Ołtarze

Wykonanie głównego ołtarza postanowiono powierzyć artyście rzeźbiarzowi Henrykowi Burzcowi z Krakowa. Przystąpił on do pracy bez żadnych planów. Powiedział, iż ma je w głowie i mimo nalegań proboszcza nie był w stanie w żaden sposób ich przedstawić. Ostatecznie ołtarz przedstawia tajemnicę Niepokalanego Serca Maryi w połączeniu z Najświętszą Ofiarą Mszy Świętej. Artysta wprawdzie opracował dwa tematy: ofiarę Chrystusa i Madonnę, jednak połączył je w taki sposób, że stanowią spójną całość. Nad wnęką ołtarzową znajduje się siedząca na tronie Madonna z Dzieciątkiem na kolanach. Dookoła Maryi znajduje się dziesięć postaci aniołów grających na różnych instrumentach. Każdy z aniołów jest inny i posiada własną indywidualną wymowę artystyczną. Cały ołtarz był jak na tamte czasy nowoczesny, więc i krytycy nie potrafili ustalić jednoznacznego stanowiska. Ołtarz został poświęcony 11 lutego 1951 w uroczystość Objawienia Matki Boskiej w Lourdes. Burzec jest autorem również bocznych ołtarzy, przedstawiających Najświętsze Serce Jezusa i św. Barbarę. Ołtarze zostały poświęcone 4 grudnia 1955.

Wystrój

W parafii odbyła się w 1954 roku wizytacja kanoniczna. Prowadził ją ks. Jan Piskorz. Podczas tej wizytacji ks. Piskorz zakazał dalszej budowy ołtarza św. Barbary, a wszystkie fundusze przeznaczone na ten cel kazał przekazać na budowę katedry. Ksiądz proboszcz nie wykonał jednak tego zalecenia. W nowym kościele brakowało jeszcze tylko stacji Drogi Krzyżowej, które zamówiono również u Burzca. Tym razem Burzec realizował zamówienie w swoim warsztacie w Zakopanem. Z tego też powodu proboszcz usilnie prosił go o fotografie choćby jednej stacji lub jej wymiary, niestety na daremnie. Gdy przywieziono już gotowe głowy okazało się iż są za duże aby umieścić je w bocznych nawach. Umieszczono je więc na ścianach bocznego krzyża kościoła. Proboszcz był niezbyt zadowolony z realizacji zamówienia tym bardziej, że artysta zażądał trzy razy więcej niż było wstępnie uzgodnione. Sprawa wynagrodzenia do dnia dzisiejszego nie jest rozwiązana. By uspokoić parafian niezadowolonych ze stacji Drogi Krzyżowej zaproponowanych przez Burzca, zamówiono nowe u Samka, które zostały poświęcone w 1961roku. Samek wykonał również chrzcielnicę. Aktualnie kościół jest już po remoncie.

Proboszczowie

• ks. Józef Czernik (1916-1925)
• ks. Karol Długaj (1925-1927)
• ks. Józef Kulig (1927-1940)
• ks. Emanuel Płonka administrator (1940-1957), proboszcz (1957-1972)
• ks. Wilhelm Słomka (1972-1981)
• ks. Eligiusz Woszek adiutor (1980), proboszcz (1981-1987)
• ks. Alfred Chromik (1987-1994)
• ks. Henryk Pietrasz administrator (194-1996), proboszcz (1996-2004)
• ks. Bogusław Zalewski (2004-nadal)

Bibliografia

Kronika parafialna Parafii Niepokalanego Serca NMP w Ruptawie; A. Burda, Parafia pw. Niepokalanego Serca NMP, wizytówka miejscowości, GN 2002 nr 27; 700 lat Ruptawy, Jastrząb 2007 nr 5 (554); Straty wojenne. Zabytkowe dzwony utracone w latach 1939-1945 w granicach Polski po 1945, t. 3 Województwo Śląskie, cz. 1 diecezja katowicka wraz z częścią diecezji częstochowskiej, opr. P. Nadolski, Katowice 2008, s. 254-255 ; A. Burda, Wizytówka miejscowości. Parafia pw. Niepokalanego Serca Najświętszej Maryi Panny w Ruptawie, GN 2002, nr 27 (dodatek katowicki), s. 28.