Parafia Niepokalanego Serca Najświętszej Maryi Panny w Ruptawie

Z e-ncyklopedia
Ruptawa 1.jpg
Ruptawa2.jpg

Historia

Ruptawa prawdopodobnie powstała już ok. 1300 roku. Jej nazwa pochodzi od słowa „rupa” - w znaczeniu dziura, wyrwa - gdyż krajobraz wsi jest pagórkowaty, pełen uskoków. Parafia, być może utworzona równocześnie z osadą - na terenie wsi znajduje się pole farskie - należała do dekanatu oświęcimskiego podległego biskupowi krakowskiemu.

Kościoły

Protokoły wizytacyjne dekanatu wodzisławskiego z lat 1652, 1679, 1687 potwierdzają istnienie w Ruptawie drewnianego, XVI-wiecznego kościoła pw. św. Bartłomieja. Kościół uległ znacznym zniszczeniom podczas II wojny światowej i ze względu braku funduszy na remont w lipcu 1971 roku został przekazany parafii w Kaczycach. Stąd też, gdy 1 maja 1945 wojska radzieckie opuściły Ruptawę powstał zamysł postawienia kościoła murowanego. Głównym źródłem finansowania budowy stały się posiadane przez parafię lasy i pola. Ostateczny zaś koszt wzniesienia nowego kościoła opiewał na kwotę ok. 17 milionów zł, z czego sami parafianie przekazali ok. 750 tys. zł.

Projekt nowego kościoła opracował inż. arch. Karol Tchórzewski, ówczesny kierownik wydziału budownictwa w Rybniku. Sama zaś budowa w szybkim tempie ruszyła wiosną 1948 roku. W połowie tegoż roku kościół był już gotowy w stanie surowym. Jego poświęcenie odbyło się 28 sierpnia 1949. Konsekracji kościoła dokonał bp Stanisław Adamski. Kościołowi nadano wezwanie Niepokalanego Serca Najświętszej Maryi Panny.

Ołtarze

Ołtarz główny, przedstawiający tajemnicę Niepokalanego Serca Maryi w połączeniu z Najświętszą Ofiarą Mszy Świętej, wykonał artysta - rzeźbiarz Henryk Burzec z Krakowa. Nad wnęką ołtarzową znajduje się siedząca na tronie Madonna z Dzieciątkiem na kolanach. Dookoła Maryi zostało przedstawionych 10 postaci aniołów grających na różnych instrumentach. Każdy z nich jest inny i posiada własną indywidualną wymowę artystyczną. Jak na owe czasy ołtarz był bardzo nowoczesny, więc i krytycy nie potrafili ustalić jednoznacznego stanowiska. Został poświęcony 11 lutego 1951 w uroczystość Objawienia Matki Boskiej w Lourdes. H. Burzec jest również autorem ołtarzy bocznych, przedstawiających Najświętsze Serce Jezusa i św. Barbarę. Zostały one poświęcone 4 grudnia 1955.

Wystrój

W 1954 roku parafia była wizytowana przez ks. Jana Piskorza, który nakazał przerwanie dalszej budowy ołtarza św. Barbary, zgromadzone zaś fundusze polecił przekazać na budowę katowickiej katedry Chrystusa Króla. Proboszcz nie wykonał jednak tego zalecenia. W nowym kościele brakowało jeszcze tylko stacji Drogi Krzyżowej, które także zamówiono u H. Burzca. Tym razem artysta zrealizował zamówienie w swoim warsztacie w Zakopanem. Proboszcz, bez efektu prosił go usilnie o fotografie którejś stacji lub też o podanie jej wymiarów. Gdy przywieziono więc już gotowe głowy okazało się, iż są za duże aby zawiesić je w bocznych nawach. Umieszczono je więc na ścianach bocznego krzyża kościoła. Proboszcz był niezbyt zadowolony z realizacji zamówienia tym bardziej, że artysta zażądał trzy razy większego honorarium, niż to wstępnie uzgodniono. Sprawa wynagrodzenia do dnia dzisiejszego nie została rozwiązana. By uspokoić parafian niezadowolonych ze stacji Drogi Krzyżowej zaproponowanych przez Burzca, zamówiono nowe u Samka, które zostały poświęcone w 1961 roku. Samek wykonał również chrzcielnicę. Aktualnie kościół jest już po remoncie.

Proboszczowie

Bibliografia

Kronika parafialna Parafii Niepokalanego Serca NMP w Ruptawie; 700 lat Ruptawy, "Jastrząb" 2007, nr 5 (554); Straty wojenne. Zabytkowe dzwony utracone w latach 1939-1945 w granicach Polski po 1945, t. 3 województwo śląskie, cz. 1 diecezja katowicka wraz z częścią diecezji częstochowskiej, opr. P. Nadolski, Katowice 2008, s. 254-255 ; A. Burda, Wizytówka miejscowości. Parafia pw. Niepokalanego Serca Najświętszej Maryi Panny w Ruptawie, GN 2002, nr 27 (dodatek katowicki), s. 28.