Cmentarz - Ligota: Różnice pomiędzy wersjami
(uzupełnienie) |
(dr) |
||
Linia 3: | Linia 3: | ||
[[Plik:Cmentarz ligota2.jpg|right|kwatera franciszkańska|thumb]] | [[Plik:Cmentarz ligota2.jpg|right|kwatera franciszkańska|thumb]] | ||
[[Plik:Cmentarz ligota4.jpg|right|thumb]] | [[Plik:Cmentarz ligota4.jpg|right|thumb]] | ||
Cmentarz znajduje się naprzeciwko [[Parafia Św. Ludwika Króla i Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny w Panewnikach|Bazyliki pw. św. Ludwika i Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny w Panewnikach]]. Jest nierozerwalnie związany z historią bazyliki i [[Franciszkanie - Panewniki|klasztoru franciszkanów]], którzy sprowadzili się do Katowic 22 grudnia 1902. Zajmuje obszar 5,5 ha. Teren pod budowę cmentarza przekazali nieodpłatnie sąsiadujący z sobą miejscowi rolnicy. Pierwsi bracia chowani byli na cmentarzu w 1911 roku. Cmentarz poświęcił 23 stycznia 1914 | Cmentarz znajduje się naprzeciwko [[Parafia Św. Ludwika Króla i Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny w Panewnikach|Bazyliki pw. św. Ludwika Króla i Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny w Panewnikach]]. Jest nierozerwalnie związany z historią bazyliki i [[Franciszkanie - Panewniki|klasztoru franciszkanów]], którzy sprowadzili się do Katowic 22 grudnia 1902. Zajmuje obszar 5,5 ha. Teren pod budowę cmentarza przekazali nieodpłatnie sąsiadujący z sobą miejscowi rolnicy. Pierwsi bracia chowani byli na cmentarzu w 1911 roku. Cmentarz poświęcił 23 stycznia 1914 [[Kapica Jan|ks. kanonik Jan Kapica]] z Tychów. Fundatorem i założycielem cmentarza był Nepomucen Wielebski, naczelnik gminy i urzędu okręgowego w Ligocie Pszczyńskiej oraz syndyk apostolski klasztoru franciszkanów, za co odznaczono go Krzyżem Papieskim "Pro Ecclesia et Pontifice". Jest pochowany w pobliżu kaplicy cmentarnej. Niestety od czasu powstania cmentarza dwukrotnie paliła się cmentarna kaplica, gdzie były przechowywane księgi pogrzebowe, dlatego nie jest znana dokładna liczba zmarłych pochowanych na tym cmentarzu. | ||
W centralnej części cmentarza znajdują się kwatery franciszkańskich proboszczów: [[Bik-Zdzieszowski Emanuel|o. Karola Bika-Zdzieszowskiego]] (+1941, grób symboliczny), [[Chudoba Walenty|o. Norberta Chudoby]] (+1965, grób symboliczny) i [[Widuch Henryk|o. Justyna Widucha]] (+1994) oraz [[Prowincja Śląska Sióstr Służebniczek - Panewniki|sióstr służebniczek śląskich]]. Na cmentarzu znajduje się również zbiorowy grób i pomnik Obrońców Katowic. Spoczywają tu prochy 105 bohaterskich obrońców miasta. Na cmentarzu pogrzebano najpierw tych, którzy zginęli 4 września 1939 w | W centralnej części cmentarza znajdują się kwatery franciszkańskich proboszczów: [[Bik-Zdzieszowski Emanuel|o. Karola Bika-Zdzieszowskiego]] (+1941, grób symboliczny), [[Chudoba Walenty|o. Norberta Chudoby]] (+1965, grób symboliczny) i [[Widuch Henryk|o. Justyna Widucha]] (+1994) oraz [[Prowincja Śląska Sióstr Służebniczek - Panewniki|sióstr służebniczek śląskich]]. Na cmentarzu znajduje się również zbiorowy grób i pomnik Obrońców Katowic. Spoczywają tu prochy 105 bohaterskich obrońców miasta. Na cmentarzu pogrzebano najpierw tych, którzy zginęli 4 września 1939 w Katowicach-Śródmieściu. Naoczny świadek - uczestnik pogrzebu swojego bliskiego zaświadczył, że 4 lub 5 września na cmentarz przywieziono wozem magistrackim ok. 20 zwłok w mundurach powstańczych i harcerskich. Mogiłę zrównano z ziemią, a mieszkańcy w [[Uroczystość Wszystkich Świętych]] zapalali na tym miejscu świeczki. Niemcy, aby zapobiec oddawaniu czci rozstrzelanym Polakom, przez środek przeprowadzili aleję cmentarną. Po drugiej wojnie światowej ciała ekshumowano i pochowano w zbiorowym grobie. Pierwszy odsłonięto 20 lipca 1961. Przebudowano go według projektu artysty rzeźbiarza Bogumiła Burzyńskiego i ponownie odsłonięto i poświęcono 1 września 2000. W centralnej części pomnika znajdują się szlifowane bloki skalne z napisami: ''Tu spoczywają prochy bohaterskich powstańców śląskich, harcerek i harcerzy zamordowanych w 1939 roku przez najeźdźców niemieckich w lasach panewnickich, więzieniach i na ulicach Katowic. Przechodniu powiedz Polsce żeśmy polegli posłuszni Jej sprawie''. W kwaterze 20. w pobliżu kaplicy cmentarnej stoi Pomnik Ofiar Stalinizmu w Katowicach - upamiętniający żołnierzy Konspiracyjnego Wojska Polskiego, Narodowych Sił Zbrojnych, zrzeszenia Wolność i Niezawisłość, samodzielnych grup poakowskich, więźniów politycznych okresu stalinowskiego działających na Górnym Śląsku, zamordowanych i pochowanych skrycie w latach 1945-1956. Tu spoczywają także bracia Wieczorkowie, straceni w czasie okupacji za działalność podziemną. | ||
Po prawej stronie kaplicy stoi krzyż, który od początku był ustawiony w samym środku alei prowadzącej do tejże kaplicy. Władze komunistyczne dążyły do jego usunięcia z cmentarza. Protest mieszkańców Ligoty i franciszkanów odniósł skutek. Krzyża nie usunięto, ale przeniesiono w mniej eksponowane miejsce. | Po prawej stronie kaplicy stoi krzyż, który od początku był ustawiony w samym środku alei prowadzącej do tejże kaplicy. Władze komunistyczne dążyły do jego usunięcia z cmentarza. Protest mieszkańców Ligoty i franciszkanów odniósł skutek. Krzyża nie usunięto, ale przeniesiono w mniej eksponowane miejsce. | ||
Linia 21: | Linia 21: | ||
*[[Musioł Ludwik|Ludwik Musioł]] (+1970), śląski historyk i archiwista. | *[[Musioł Ludwik|Ludwik Musioł]] (+1970), śląski historyk i archiwista. | ||
==Bibliografia== | ==Bibliografia== | ||
[http://cmentarze.katowice.pl]] - Śląski Urząd Wojewódzki w Katowicach: Ewidencja miejsc pamięci województwa śląskiego-miasto Katowice; [http://www.kzup katowice.pl] Cmentarz Komunalny przy ul.Panewnickiej - tablica informacyjna; wiadomości własne autorki | [http://cmentarze.katowice.pl]] - Śląski Urząd Wojewódzki w Katowicach: Ewidencja miejsc pamięci województwa śląskiego-miasto Katowice; [http://www.kzup katowice.pl] Cmentarz Komunalny przy ul.Panewnickiej - tablica informacyjna; wiadomości własne autorki. | ||
{{Cmentarz}} | {{Cmentarz}} | ||
[[Kategoria:Cmentarz - L]] | [[Kategoria:Cmentarz - L]] |
Wersja z 18:15, 1 lis 2017
Cmentarz znajduje się naprzeciwko Bazyliki pw. św. Ludwika Króla i Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny w Panewnikach. Jest nierozerwalnie związany z historią bazyliki i klasztoru franciszkanów, którzy sprowadzili się do Katowic 22 grudnia 1902. Zajmuje obszar 5,5 ha. Teren pod budowę cmentarza przekazali nieodpłatnie sąsiadujący z sobą miejscowi rolnicy. Pierwsi bracia chowani byli na cmentarzu w 1911 roku. Cmentarz poświęcił 23 stycznia 1914 ks. kanonik Jan Kapica z Tychów. Fundatorem i założycielem cmentarza był Nepomucen Wielebski, naczelnik gminy i urzędu okręgowego w Ligocie Pszczyńskiej oraz syndyk apostolski klasztoru franciszkanów, za co odznaczono go Krzyżem Papieskim "Pro Ecclesia et Pontifice". Jest pochowany w pobliżu kaplicy cmentarnej. Niestety od czasu powstania cmentarza dwukrotnie paliła się cmentarna kaplica, gdzie były przechowywane księgi pogrzebowe, dlatego nie jest znana dokładna liczba zmarłych pochowanych na tym cmentarzu.
W centralnej części cmentarza znajdują się kwatery franciszkańskich proboszczów: o. Karola Bika-Zdzieszowskiego (+1941, grób symboliczny), o. Norberta Chudoby (+1965, grób symboliczny) i o. Justyna Widucha (+1994) oraz sióstr służebniczek śląskich. Na cmentarzu znajduje się również zbiorowy grób i pomnik Obrońców Katowic. Spoczywają tu prochy 105 bohaterskich obrońców miasta. Na cmentarzu pogrzebano najpierw tych, którzy zginęli 4 września 1939 w Katowicach-Śródmieściu. Naoczny świadek - uczestnik pogrzebu swojego bliskiego zaświadczył, że 4 lub 5 września na cmentarz przywieziono wozem magistrackim ok. 20 zwłok w mundurach powstańczych i harcerskich. Mogiłę zrównano z ziemią, a mieszkańcy w Uroczystość Wszystkich Świętych zapalali na tym miejscu świeczki. Niemcy, aby zapobiec oddawaniu czci rozstrzelanym Polakom, przez środek przeprowadzili aleję cmentarną. Po drugiej wojnie światowej ciała ekshumowano i pochowano w zbiorowym grobie. Pierwszy odsłonięto 20 lipca 1961. Przebudowano go według projektu artysty rzeźbiarza Bogumiła Burzyńskiego i ponownie odsłonięto i poświęcono 1 września 2000. W centralnej części pomnika znajdują się szlifowane bloki skalne z napisami: Tu spoczywają prochy bohaterskich powstańców śląskich, harcerek i harcerzy zamordowanych w 1939 roku przez najeźdźców niemieckich w lasach panewnickich, więzieniach i na ulicach Katowic. Przechodniu powiedz Polsce żeśmy polegli posłuszni Jej sprawie. W kwaterze 20. w pobliżu kaplicy cmentarnej stoi Pomnik Ofiar Stalinizmu w Katowicach - upamiętniający żołnierzy Konspiracyjnego Wojska Polskiego, Narodowych Sił Zbrojnych, zrzeszenia Wolność i Niezawisłość, samodzielnych grup poakowskich, więźniów politycznych okresu stalinowskiego działających na Górnym Śląsku, zamordowanych i pochowanych skrycie w latach 1945-1956. Tu spoczywają także bracia Wieczorkowie, straceni w czasie okupacji za działalność podziemną.
Po prawej stronie kaplicy stoi krzyż, który od początku był ustawiony w samym środku alei prowadzącej do tejże kaplicy. Władze komunistyczne dążyły do jego usunięcia z cmentarza. Protest mieszkańców Ligoty i franciszkanów odniósł skutek. Krzyża nie usunięto, ale przeniesiono w mniej eksponowane miejsce.
Na cmentarzu w Ligocie swe miejsce spoczynku znaleźli:
- ks. Józef Kulig (+1954), proboszcz Parafii w Boguszowicach i w Ruptawie
- ks. Paweł Lubos (+1967), proboszcz Parafii Najświętszych Imion Jezusa i Maryi w Brynowie i Parafii św. Jana i Pawła Męczenników w Makoszowach
- ks. Jan Mateja (+1971), proboszcz parafii w Ochojcu
- ks. Jerzy Stefani (+1983), proboszcz Parafii św. Małgorzaty Dziewicy i Męczennicy w Lyskach
- ks. Włodzimierz Dziubek (+1986), proboszcz Parafii Świętych Apostołów Piotra i Pawła w Paniowach
- ks. kanonik Adolf Kocurek (+2003), proboszcz Kościoła Najświętszych Imion Jezusa i Maryi w Katowicach-Brynowie
- ks. Bernard Sigmund (+2010), proboszcz Parafii św. Mikołaja w Reptach
- Bolesław Szabelski, kompozytor i pedagog.
- Nepomucen Wielebski
- Ludwik Musioł (+1970), śląski historyk i archiwista.
Bibliografia
[1]] - Śląski Urząd Wojewódzki w Katowicach: Ewidencja miejsc pamięci województwa śląskiego-miasto Katowice; katowice.pl Cmentarz Komunalny przy ul.Panewnickiej - tablica informacyjna; wiadomości własne autorki.
|