Bonifratrzy: Różnice pomiędzy wersjami

Aktualna wersja na dzień 17:02, 24 sie 2021

bonifrater

Zakon Szpitalny (łac. Ordo Hospitalarium S. Joannis a Deo, OH) został założony przez św. Jana Bożego. Pierwszy szpital powstał w Granadzie. Szpital ten działał na nowatorskich zasadach, pacjentom poświęcano wiele życzliwej, pełnej miłości uwagi, troszcząc się nie tylko o ich zdrowie fizyczne, ale także o zaspokojenie ich potrzeb duchowych. W 1572 roku papież Pius V zatwierdził zgromadzenie jako nowy zakon nadając mu nazwę „Braci Miłosierdzia" i regułę św. Augustyna. W ciągu 20 lat powstały 3 nowe szpitale: w Madrycie, Lucernie i Kordobie. W 1584 roku bracia kupili klasztor sióstr benedyktynek św. Kalibidy na wyspie Tybrze w Rzymie i zamienili go w szpital. Od tego czasu mieści się tam również siedziba kurii generalnej zakonu. W ciągu 2 wieków zakon rozwinął się w całej Europie i na świecie. Ok. 1800 roku miał 75 szpitali w 6 prowincjach włoskich, 40 szpitali we Francji z koloniami, 32 szpitale w prowincji niemieckiej wraz z Węgrami oraz 17 szpitali w prowincji polsko-litewskiej. Działalność na największą skalę bonifratrzy rozwinęli w kongregacji hiszpańskiej, składającej się z 8 prowincji (Hiszpania, Portugalia, Indie i Brazylia, Kolumbia, Peru i Chile, Meksyk oraz Filipiny).

Wiek XVIII to bardzo trudny okres dla zakonu, bowiem jego dzieła zostały w większości zniszczone lub mu odebrane. W czasie rewolucji francuskiej bonifratrzy przestali we Francji istnieć. W wyniku rozbiorów zniszczono również znaczną część prowincji polskiej. W Niemczech kres prowincji położyła sekularyzacja. W 1835 roku w Hiszpanii rozszalała się wojna domowa, w której wyniku zakon poniósł klęskę w kraju swego powstania. Również w Portugalii klasztory utraciły wszystkie swoje dzieła. W następstwie tego zniszczeniu uległy również szpitale w Ameryce i Azji. We Włoszech w 1866 roku rząd wolnomularski zabrał bonifratrom wszystkie szpitale, ocalało jedynie kilka w Państwie Kościelnym. W całym zakonie z 347 szpitali ponad 300 uległo likwidacji. Przy życiu pozostała jedynie prowincja austro-węgierska, jednak i jej działalność była silnie hamowana przez ataki cesarza Józefa II. Mimo to od drugiej połowy XIX w. rozpoczęło się stopniowe odradzanie zakonu i odbudowa prowincji.

Obecnie Zakon Szpitalny św. Jana Bożego posiada 20 prowincji w 29 krajach, prowadzi ośrodki misyjne w 17, ponad 1,5 tys. bonifratrów pracuje w 217 szpitalach i placówkach medycznych. Bonifratrzy czynnie opiekując się chorymi pracowali nad doskonaleniem sztuki medycznej. Jako pierwsi wprowadzili księgi z historią choroby pacjenta i zastosowali narkozę. Znani są również z wysokiego poziomu ziołolecznictwa.

Bonifratrzy w Polsce

Do Polski bonifratrzy przybyli w 1609 roku. Pierwszy klasztor i szpital założyli w Krakowie. Zakon szybko się rozwijał, aż do kasaty w zaborze rosyjskim w 1864 roku w odwecie za udział w powstaniu styczniowym. Do reaktywowania prowincji polskiej doszło dopiero po odzyskaniu niepodległości, w 1922 r. Po II wojnie światowej bracia zostali usunięci ze szpitali, a swoją działalność mogli prowadzić jedynie w zakładach opieki społecznej.

Bibliografia

T. Książkiewicz, M. Górecka, Święty Jan Boży - życie i dzieło, Warszawa 1995; M.M. Łobozek, Krótki rys duchowości świętego Jana Bożego, Cieszyn 1996; B. Łoziński, Leksykon zakonów w Polsce, Warszawa 1998, s. 33-34; Ch. Kurek, Działalność zakonów i zgromadzeń zakonnych na terenie diecezji katowickiej w latach 1925-1973, NPrz. 44 (1975), s. 186-188. Więcej: [1]

@@ Linia 1: / Linia 1: @@
-== Zakon Szpitalny Świętego Jana Bożego (Bonifratrzy) ==
+[[Plik:Bonifratrzy.jpg|right|thumb|bonifrater]]
-Zakon został założony przez św. jana Bożego. Po nawróceniu pod wpływem kazań św. Jana od Krzyża i pobycie w szpitalu psychiatrycznym, gdzie na własnej skórze doświadczył XVI-wiecznych metod leczenia, św. Jan Boży założył szpital w Grenadzie. Szpital ten działał na nowatorskich zasadach, pacjentom poświęcano wiele życzliwej, pełnej miłości uwagi, troszcząc się nie tylko o ich zdrowie fizyczne, ale także o zaspokojenie ich potrzeb duchowych. Po kilku latach Jan przeniósł się do opuszczonego klasztoru, a w jego dobroczynnej działalności zaczęli mu pomagać współpracownicy. W 1572 roku papież Pius V zatwierdził zgromadzenie jako nowy zakon nadając mu nazwę „Braci Miłosierdzia" i regułę św. Augustyna. W ciągu 20 lat powstały 3 nowe szpitale: w Madrycie, Lucernie i Kordobie. W 1584 roku bracia kupili klasztor sióstr benedyktynek św. Kalibidy na wyspie Tybrze w Rzymie i zamienili go w szpital. Od tego czasu mieści się tam również siedziba kurii generalnej zakonu. W ciągu 2 wieków zakon rozwinął się w całej Europie
+Zakon Szpitalny (łac. Ordo Hospitalarium S. Joannis a Deo, OH) został założony przez [[św. Jan Boży|św. Jana Bożego]]. Pierwszy szpital powstał w Granadzie. Szpital ten działał na nowatorskich zasadach, pacjentom poświęcano wiele życzliwej, pełnej miłości uwagi, troszcząc się nie tylko o ich zdrowie fizyczne, ale także o zaspokojenie ich potrzeb duchowych.  W 1572 roku papież [[Pius V]] zatwierdził zgromadzenie jako nowy zakon nadając mu nazwę „Braci Miłosierdzia" i regułę [[Św. Augustyn|św. Augustyna]]. W ciągu 20 lat powstały 3 nowe szpitale: w Madrycie, Lucernie i Kordobie. W 1584 roku bracia kupili klasztor sióstr benedyktynek św. Kalibidy na wyspie Tybrze w Rzymie i zamienili go w szpital. Od tego czasu mieści się tam również siedziba kurii generalnej zakonu. W ciągu 2 wieków zakon rozwinął się w całej Europie
-na świecie. Ok. 1800 r. miał 75 szpitali w 6 prowincjach włoskich, 40 szpitali we Francji z koloniami, 32 szpitale w prowincji niemieckiej wraz z Węgrami oraz 17 szpitali w prowincji polsko-litewskiej. Działalność na największą skalę bonifratrzy rozwinęli w kongregacji hiszpańskiej, składającej się z 8 prowincji (Hiszpania, Portugalia, Indie i Brazylia, Kolumbia, Peru i Chile, Meksyk oraz Filipiny).
+i na świecie. Ok. 1800 roku miał 75 szpitali w 6 prowincjach włoskich, 40 szpitali we Francji z koloniami, 32 szpitale w prowincji niemieckiej wraz z Węgrami oraz 17 szpitali w prowincji polsko-litewskiej. Działalność na największą skalę bonifratrzy rozwinęli w kongregacji hiszpańskiej, składającej się z 8 prowincji (Hiszpania, Portugalia, Indie i Brazylia, Kolumbia, Peru i Chile, Meksyk oraz Filipiny).
-Wiek XVIII to bardzo trudny okres dla zakonu, bowiem jego dzieła zostały w większości zniszczone lub mu odebrane. W czasie rewolucji francuskiej bonifratrzy przestali we Francji istnieć. W wyniku rozbiorów zniszczono również znaczną część prowincji polskiej. W Niemczech kres prowincji położyła sekularyzacja. W 1835 r. w Hiszpanii rozszalała się wojna domowa, w której wyniku zakon poniósł klęskę w kraju swego powstania. Również w Portugalii klasztory utraciły wszystkie swoje dzieła. W następstwie tego zniszczeniu uległy również szpitale w Ameryce i Azji. We Włoszech w 1866 roku rząd wolnomularski zabrał bonifratrom wszystkie szpitale, ocalało jedynie kilka w Państwie Kościelnym. W całym zakonie z 347 szpitali ponad 300 uległo likwidacji. Przy życiu pozostała jedynie prowincja austro-węgierska, jednak i jej działalność była silnie hamowana przez ataki cesarza Józefa II. Mimo to od drugiej połowy XIX w. rozpoczęło się stopniowe odradzanie zakonu i odbudowa prowincji.
-Obecnie Zakon Szpitalny św. Jana Bożego posiada 20 prowincji w 29 krajach, prowadzi ośrodki misyjne w 17, ponad 1,5 tys. bonifratrów pracuje w 217 szpitalach i placówkach medycznych. Bonifratrzy czynnie opiekując się chorymi pracowali nad doskonaleniem sztuki medycznej.: jako pierwsi wprowadzili księgi z historią choroby pacjenta i zastosowali narkozę. Znani są również z wysokiego poziomu ziołolecznictwa.
+Wiek XVIII to bardzo trudny okres dla zakonu, bowiem jego dzieła zostały w większości zniszczone lub mu odebrane. W czasie rewolucji francuskiej bonifratrzy przestali we Francji istnieć. W wyniku rozbiorów zniszczono również znaczną część prowincji polskiej. W Niemczech kres prowincji położyła sekularyzacja. W 1835 roku w Hiszpanii rozszalała się wojna domowa, w której wyniku zakon poniósł klęskę w kraju swego powstania. Również w Portugalii klasztory utraciły wszystkie swoje dzieła. W następstwie tego zniszczeniu uległy również szpitale w Ameryce i Azji. We Włoszech w 1866 roku rząd wolnomularski zabrał bonifratrom wszystkie szpitale, ocalało jedynie kilka w Państwie Kościelnym. W całym zakonie z 347 szpitali ponad 300 uległo likwidacji. Przy życiu pozostała jedynie prowincja austro-węgierska, jednak i jej działalność była silnie hamowana przez ataki cesarza Józefa II. Mimo to od drugiej połowy XIX w. rozpoczęło się stopniowe odradzanie zakonu i odbudowa prowincji.
+Obecnie Zakon Szpitalny św. Jana Bożego posiada 20 prowincji w 29 krajach, prowadzi ośrodki misyjne w 17, ponad 1,5 tys. bonifratrów pracuje w 217 szpitalach i placówkach medycznych. Bonifratrzy czynnie opiekując się chorymi pracowali nad doskonaleniem sztuki medycznej. Jako pierwsi wprowadzili księgi z historią choroby pacjenta i zastosowali narkozę. Znani są również z wysokiego poziomu ziołolecznictwa.
 == Bonifratrzy w Polsce ==
-Do Polski bonifratrzy przybyli w 1609 roku. Pierwszy klasztor i szpital założyli w Krakowie. Zakon szybko się rozwijał, aż do kasaty w zaborze rosyjskim w 1864 r. w odwecie za udział w powstaniu styczniowym. Do reaktywowania prowincji polskiej doszło dopiero po odzyskaniu niepodległości, w 1922 r. Po II wojnie światowej bracia zostali usunięci ze szpitali, a swoją działalność mogli prowadzić jedynie w zakładach opieki społecznej.
+Do Polski bonifratrzy przybyli w 1609 roku. Pierwszy klasztor i szpital założyli w Krakowie. Zakon szybko się rozwijał, aż do kasaty w zaborze rosyjskim w 1864 roku w odwecie za udział w powstaniu styczniowym. Do reaktywowania prowincji polskiej doszło dopiero po odzyskaniu niepodległości, w 1922 r. Po II wojnie światowej bracia zostali usunięci ze szpitali, a swoją działalność mogli prowadzić jedynie w zakładach opieki społecznej.
 *[[Bonifratrzy - Cieszyn|Bonifratrzy w Cieszynie]]
 *[[Bonifratrzy - Bogucice|Bonifratrzy w Bogucicach]]
+*[[Bonifratrzy - Pilchowice|Bonifratrzy w Pilchowicach]]
+*[[Bonifratrzy - Wrocław|Bonifratrzy we Wrocławiu]]
 == Bibliografia ==
+T. Książkiewicz, M. Górecka, Święty Jan Boży - życie i dzieło, Warszawa 1995; M.M. Łobozek, Krótki rys duchowości świętego Jana Bożego, Cieszyn 1996; B. Łoziński, Leksykon zakonów w Polsce, Warszawa 1998, s. 33-34; Ch. Kurek, Działalność zakonów i zgromadzeń zakonnych na terenie diecezji katowickiej w latach 1925-1973,  NPrz. 44 (1975), s. 186-188. Więcej: [http://www.bonifratrzy.pl/index.php?option=18&action=articles_show&art_id=103&menu_id=18&page=4]
-T. Książkiewicz, M. Górecka, Święty Jan Boży - życie i dzieło, Warszawa 1995; M. M. Łobozek, Krótki rys duchowości świętego Jana Bożego, Cieszyn 1996; B. Łoziński, Leksykon zakonów w Polsce, Warszawa 1998, s.33-34.
+[[Kategoria:Bonifratrzy]]
+[[Kategoria:Słownik historyczny]]
-[[Kategoria:Zakony i zgromadzenia|Bonifratrzy]]