Pielgrzymki śląskie do Rzymu w 1925 roku

29 maja 1924 bullą Infinita Dei Misericordia, papież Pius XI ogłosił rok 1925 Rokiem Jubileuszu Powszechnego. Pod koniec sierpnia 1924 roku kard. Edmund Dalbor zapowiedział narodową pielgrzymkę do Rzymu z okazji Roku Jubileuszowego. Polska pielgrzymka jubileuszowa została podzielona na trzy grupy, w tym grupę śląską. Organizatorem narodowej pielgrzymki był ks. Wojciech Tomaka, śląskiej grupy – ks. Józef Gawlina. Koszty pielgrzymki na jedną osobę obliczono na 300 zł. Kwota ta obejmowała trzecią klasę pociągu, którym podróżowano do Rzymu, zwiedzając również Wenecję, Asyż, Pompeje. Zawarte było tutaj także ubezpieczenie na wypadek śmierci, itp.

24 grudnia 1924 ks. August Hlond opublikował z tej okazji list pasterski. Osobną pielgrzymkę do Rzymu ze Śląska postanowił zorganizować również Verband der deutschen Katholiken in Polen, który nie wyraził chęci wspólnego wyjazdu. Dzięki zaangażowaniu ks. Hlonda, poprowadzona przez niego pielgrzymka katolików z Górnego Śląska odniosła spodziewany sukces. Odznaczała się ona doskonałą organizacją i taką karnością, że budziła ogólny podziw we Włoszech. Pielgrzymka dotarła do Wiecznego Miasta 8 maja 1925. W środę 13 maja 1925 śląscy pielgrzymi zostali przyjęci na audiencji przez papieża Piusa XI. W pielgrzymce wzięło udział 425 pielgrzymów z Polski i 60 „obywateli polskich z Niemiec” – większą część stanowili górnicy z Tychów, Katowic, Rybnika, Rudy i Królewskiej Huty. Charakterystyczną była obecność niektórych chłopów, mieszkańców Piekar i Pszczyny w strojach regionalnych. Wśród organizatorów, poza Augustem Hlondem, udział wzięli ks. Józef Gawlina, ks. Teodor Kubina, ks. Jan Skrzypczyk, ks. Michał Brzoza, redaktor „Katolika” z Bytomia, „Polski” z Katowic oraz fotograf – operator filmowy. Pielgrzymi z Górnego Śląska mieli okazję do nawiedzenia siedmiu bazylik rzymskich, Muzeów Watykańskich, kościoła polskiego pw. św. Stanisława, biskupa i męczennika, grobu św. Stanisława Kostki w kościele pw. św. Andrzeja na Kwirynale, Kapitolu, Forum Romanum, Koloseum, katakumb św. Kaliksta. Papież Pius XI spotkał się dwukrotnie z pielgrzymami z Górnego Śląska – podczas audiencji 11 i 14 maja.

August Hlond poprosił ks. Józefa Gawlinę o zorganizowanie kolejnej pielgrzymki latem 1925 roku. Następna grupa pielgrzymów - Polaków i Niemców z Górnego Śląska - licząca co najmniej 400 osób, tym razem również pod przewodnictwem bpa Augusta Hlonda udała się do Rzymu w sierpniu 1925 roku. Owe dwie pielgrzymki zbiegły się czasowo z ustanowieniem 28 października 1925 diecezji śląskiej. Biskup August Hlond wydał zarządzenie, aby duszpasterze w kazaniach postnych i przemówieniach okolicznościowych nadal objaśniali wiernym znaczenie i cel minionego jubileuszu, a także przygotowali w 1926 roku jubileusze parafialne, poprzedzone szeregiem kazań i procesji. Polecał też, aby księża urządzili jubileuszowe pielgrzymki do Piekar Śląskich, Pszowa lub Panewnik pod Katowicami. Biskup Hlond wyznaczył również kościoły w Katowicach, Królewskiej Hucie, Cieszynie, Tarnowskich Górach, Piekarach Śląskich, Rudzie Śląskiej, Mysłowicach i Mikołowie, które wierni mogli nawiedzać prywatnie w celu zyskania odpustu jubileuszowego.

Bibliografia

Ks. H. Olszar, Anno Santo 1925 w życiu ks. Augusta Hlonda i Ślązaków, [w:] Biskup August Hlond i jego diecezja, red. Jerzy Myszor, Katowice 2013, s. 80-90.