Nyga Jan 1874-1944

Nyga Jan starszy (1874-1944)

Urodził się 15 kwietnia 1874 w Bieruniu Starym w rodzinie mistrza stolarskiego Klemensa i Ewy z d. Czyrwik. Kształcił się w Krakowie, a w 1896 roku uzyskał absolutorium na Wydziale Artystycznym Wyższej Szkoły Przemysłowej. 25 marca 1900 w Bytomiu otrzymał dyplom honorowy za osiągnięcia w dziedzinie malarstwa dekoracyjnego. Dwa lata później, ożenił się z Weroniką Głowacką i zamieszkał w Szopieniacach - Roździeniu.

Jeszcze przed pierwszą wojną światową ozdobił bliżej nieznane rezydencje magnackie w Czechach i Węgrzech. Wykonał również polichromie w kościele i kaplicy w Bardzie Śląskim k. Ząbkowic oraz w kościele w Bojszowach Starych. W Bieruniu Starym zachowały się obrazy: Śmierć św. Józefa i Wyszydzania Chrystusa (1904, dziś w magazynie probostwa) oraz Św. Walenty uzdrawiający niewidomą dziewczynkę (1907, w głównym ołtarzu kościoła pw. św. Walentego).

W czasie pierwszej wojny światowej został wcielony do armii niemieckiej, gdzie jako żołnierz przebywał na Litwie i Białorusi. Po zakończeniu wojny powrócił Śląsk, gdzie angażował się w powstaniach oraz współpracował z Polskim Komisariatem Plebiscytowym w Bytomiu. W latach 1920-1921 był wydawcą i redaktorem czasopisma „Nowy Czas”. W 1930 roku został odznaczony Krzyżem na Śląskiej Wstędze Waleczności i Zasług I klasy.

W latach dwudziestych XX wieku wykonał polichromie w kościołach: pw. św. Bartłomieja w Bieruniu Starym oraz w Dąbrowie Górniczej. Był egzaminatorem przy egzaminach mistrzowskich i wykładowcą na kursach dekoratorskich w Katowicach. W czasie okupacji został wysiedlony do tzw. Generalnego Gubernatorstwa. Zmarł 3 listopada 1944 we wsi Wierzchowisko k. Częstochowy. Pochowany na cmentarzu parafialnym we wsi Lubojna k. Częstochowy.

Bibliografia

J. Nyga, Nyga Jan Wojciech (1874-1944), [w:] Słownik Biograficzny Ziemi Pszczyńskiej, A. Lysko, Pszczyna 1995, s. 202-203.