Prebenda św. Apostołów Filipa i Jakuba w Mysłowicach: Różnice pomiędzy wersjami

Z e-ncyklopedia
(korekta)
 
(Nie pokazano 12 wersji utworzonych przez 3 użytkowników)
Linia 1: Linia 1:
[[Plik:Myslowice mariacki3.jpg|thumb|right]]
[[Plik:Myslowice mariacki3.jpg|thumb|right]]
[[Plik:Myslowice mariacki2.jpg|thumb|right]]
[[Plik:Myslowice mariacki5.jpg|thumb|right|wnętrze, lata 30. XX wieku]]
[[Plik:Myslowice mariacki2.jpg|thumb|right|stan współczesny]]
==Okoliczności powstania==
==Okoliczności powstania==
Przy kościele mariackim w Mysłowicach na przełomie XIV i XV wieku powstała [[prebenda]]. Ustanowiona została przez proboszcza mysłowickiego oraz pana Mysłowic – Filipa, herbu Dwa i Pół Krzyża, zawołania Pilawa. Prebenda została wyposażona w łan ziemi, łąki i stawy. Patronami prebendy zostali święci Filip i Jakub.
Przy kościele mariackim w Mysłowicach na przełomie XIV i XV wieku powstała [[prebenda]]. Ustanowiona została przez proboszcza mysłowickiego oraz pana Mysłowic – Filipa, herbu Dwa i Pół Krzyża, zawołania Pilawa. Prebenda została wyposażona w łan ziemi, łąki i stawy. Patronami prebendy zostali święci Filip i Jakub.
Linia 7: Linia 8:
Pleban mysłowicki, którym prawdopodobnie w czasie powstania prebendy był ks. Boguta był bardzo przychylnie nastawiony do jej powstania. Osoba dodatkowego kapłana w parafii była dla plebana odciążeniem w obowiązkach parafialnych. Wedle Jana Długosza prebendarz miał obowiązek odprawiania tygodniowo dwóch mszy świętych w kościele mysłowickim. Innymi obowiązkami jakie wykonywał była spowiedź święta oraz udzielanie sakramentu chrztu. Ponadto prebendarz zobowiązany był do obecności w kościele w uroczyste święta i każdą niedzielę, aby asystować z kadzidłem i odśpiewywać razem z plebanem nieszpory i jutrznię. Wszystko to miało na celu upiększenie liturgii.  
Pleban mysłowicki, którym prawdopodobnie w czasie powstania prebendy był ks. Boguta był bardzo przychylnie nastawiony do jej powstania. Osoba dodatkowego kapłana w parafii była dla plebana odciążeniem w obowiązkach parafialnych. Wedle Jana Długosza prebendarz miał obowiązek odprawiania tygodniowo dwóch mszy świętych w kościele mysłowickim. Innymi obowiązkami jakie wykonywał była spowiedź święta oraz udzielanie sakramentu chrztu. Ponadto prebendarz zobowiązany był do obecności w kościele w uroczyste święta i każdą niedzielę, aby asystować z kadzidłem i odśpiewywać razem z plebanem nieszpory i jutrznię. Wszystko to miało na celu upiększenie liturgii.  


Obowiązki prebendarza zmieniały się w zależności od potrzeb duszpasterskich w parafii. Kiedy zaprzestano odmawiania i śpiewania brewiarza w kościołach parafialnych prebenarz od tej pory był odpowiedzialny za śpiewanie godzinek ku czci Najświętszej Maryi Panny. Prebendarz był również odpowiedzialny za niektóre bractwa. Kiedy w Mysłowicach z inicjatywy Anny Katarzyny Salomonowej powstało bractwo św. Anny jego kapelanem został prebendarz. W 1679 biskup Trzebicki określił w swoim dokumencie obowiązki prebendarza mysłowickiego jako takiego i jako kapelana powstałego w 1654 bractwa różańcowego. Z dokumentu tego wynikało, że prebendarz powinien w niedzielę i święta odśpiewać z ludem przynajmniej jedną dziesiątkę różańca, w każdą sobotę odprawić Mszę za duszę fundatora, w niedzielę wielkiego postu odprawić z braćmi różańcowymi tzw. dyscypliny oraz w niedzielę jeśli zajdzie potrzeba spowiadać i brać udział w procesjach i uroczystych nabożeństwach.  
Obowiązki prebendarza zmieniały się w zależności od potrzeb duszpasterskich w parafii. Gdy  zaprzestano odmawiania i śpiewania brewiarza w kościołach parafialnych prebenarz od tej pory był odpowiedzialny za śpiewanie [[Godzinki o Niepokalanym Poczęciu Najświętszej Maryi Panny|godzinek ku czci Najświętszej Maryi Panny]]. Prebendarz był również odpowiedzialny za niektóre bractwa. Gdy w Mysłowicach z inicjatywy Anny Katarzyny Salomonowej powstało [[Bractwo św. Anny]] jego kapelanem został prebendarz. W 1679 roku biskup Trzebicki określił w swoim dokumencie obowiązki prebendarza mysłowickiego jako takiego i jako kapelana powstałego w 1654 roku [[Bractwo Różańcowe|Bractwa Różańcowego]]. Z dokumentu tego wynikało, że prebendarz powinien w niedzielę i święta odśpiewać z ludem przynajmniej jedną dziesiątkę różańca, w każdą sobotę odprawić Mszę za duszę fundatora, w niedzielę Wielkiego Postu odprawić z braćmi różańcowymi tzw. dyscypliny oraz w niedzielę jeśli zajdzie potrzeba spowiadać i brać udział w procesjach i uroczystych nabożeństwach.  


Przez prawie 200 lat zarządzenie biskupa Trzebickiego było przez prebendarzy respektowane. Problem pojawił się w 1860 kiedy to biskup wrocławski [[ Förster Heinrich|Heinrich Förster]] wydaje dekret określający obowiązki prebendarza w Mysłowicach. Dekret ten nie znosił obowiązków określonych przez Jana Długosza oraz biskupa Trzebickiego, a jedynie mówił, że prebendarz zobowiązany jest do pomocy duszpasterskiej proboszczowi. W 1867 prebendarz Schmidt zestawił obowiązki prebendarza z czego wynikało, że jest zobowiązany odprawić tylko 43 Msze święte w tygodniu. W 1881 proboszcz [[Kleemann Edward| Edward Kleemann]] prosił kurię o zredukowanie obowiązków prebendarza do tych wymienionych przez ks. Schmidta twierdząc, że biskup w dekrecie z 1860 roku właśnie takie wymienił. Dekret ten nie zawierał takich ustaleń zatem do prebendarza należało nadal odprawienie 189 Mszy św. w ciągu roku (104 na podstawie Długosza i 85 na podstawie zarządzenia ks. proboszcza [[Nyga Mateusz| Nygi]] z 1804). Kuria poleciła załatwienie całej sprawy dotyczącej redukcji obowiązków prebendarza przez obu kapłanów drogą formalną i legalną.  
Przez prawie 200 lat zarządzenie biskupa Trzebickiego było przez prebendarzy respektowane. Problem pojawił się w 1860 roku kiedy to biskup wrocławski [[ Förster Heinrich|Heinrich Förster]] wydał dekret określający obowiązki prebendarza w Mysłowicach. Dekret ten nie znosił obowiązków określonych przez Jana Długosza oraz biskupa Trzebickiego, a jedynie mówił, że prebendarz zobowiązany jest do pomocy duszpasterskiej proboszczowi. W 1867 roku  prebendarz Schmidt zestawił obowiązki prebendarza z czego wynikało, że jest zobowiązany odprawić tylko 43 Msze święte w tygodniu. W 1881 roku proboszcz [[Kleemann Edward|ks. Edward Kleemann]] prosił kurię o zredukowanie obowiązków prebendarza do tych wymienionych przez ks. Schmidta twierdząc, że biskup w dekrecie z 1860 roku właśnie takie wymienił. Dekret ten nie zawierał takich ustaleń zatem do prebendarza należało nadal odprawienie 189 Mszy św. w ciągu roku (104 obowiązywały od początku istnienia prebendy wedle wskazań Jana Długosza, a dodatkowe 85 mszy nakazał odprawiać od 1804 roku proboszcz [[Nyga Mateusz|ks. Mateusz Nyga]]). Kuria poleciła załatwienie całej sprawy dotyczącej redukcji obowiązków prebendarza przez obu kapłanów drogą formalną i legalną.  
==Uposażenie==
==Uposażenie==
Prebendarze w Mysłowicach zawsze mieli swój dom. Już Długosz w liber beneficiorum wspomina, że proboszcz ofiarował na potrzeby prebendarza swoją zagrodę, w której został wybudowany dom mieszkalny. Od najdawniejszych czasów dom stał w tym samym miejscu. Do 1819 kolejne domy mieszkalne prebendarza były drewniane. Wówczas policja nakazała założyć murowane kominy. Obok prebendy były drewniane zabudowania gospodarcze. Jeszcze [[Kudlik Ignacy|ks. Ignacy Kudlik]] miał kilka par koni oraz bydło. Ponadto prebendarz miał w swojej zagrodzie domki dla swoich ludzi spełniających pańszczyznę. W 1850 powstał murowany, parterowy budynek prebendy do którego w 1908 roku nadbudowano pięterko z dachem. Gdy budowano nowy budynek, znoszono pańszczyznę; zatem rozebrano domki będące w sąsiedztwie prebendy i przeniesiono je do Janowa Miejskiego gdzie przez kilkanaście lat stały jeszcze przy hucie Amalii.  
Prebendarze w Mysłowicach zawsze mieli swój dom. Już Długosz w liber beneficiorum wspomina, że proboszcz ofiarował na potrzeby prebendarza swoją zagrodę, w której został wybudowany dom mieszkalny. Od najdawniejszych czasów dom stał w tym samym miejscu. Do 1819 roku kolejne domy mieszkalne prebendarza były drewniane. Wówczas policja nakazała założyć murowane kominy. Obok prebendy były drewniane zabudowania gospodarcze. Jeszcze [[Kudlik Ignacy|ks. Ignacy Kudlik]] miał kilka par koni oraz bydło. Ponadto prebendarz miał w swojej zagrodzie domki dla swoich ludzi spełniających pańszczyznę. W 1850 roku powstał murowany, parterowy budynek prebendy do którego w 1908 roku nadbudowano pięterko z dachem. Gdy budowano nowy budynek, znoszono pańszczyznę; zatem rozebrano domki będące w sąsiedztwie prebendy i przeniesiono je do Janowa Miejskiego gdzie przez kilkanaście lat stały jeszcze przy hucie Amalii.  


Po śmierci ks. Schmidta w 1879 rozpoczęły się dla prebendy trudne lata. Prebenda nie była obsadzona przez długie lata ponieważ zakazywała tego ustawa państwowa, a później zabrakło kapłanów. Działo się to wszystko podczas walki przeciw Kościołowi katolickiemu w całych Prusach. Prebenda ponownie została obsadzona dopiero po 45 latach. W 1924 prebendarzem został [[Wojtas Maksymilian|ks. Maksymilian Wojtas]]. Schyłek istnienia prebendy w Mysłowicach to okres przed II wojną światową. Ostatni prebendarz, którym był [[Jarczyk Jan| ks. Jan Jarczyk]] nie wypełniał swoich obowiązków należycie. Wiele razy był  ponaglany przez dziekana bądź biskupa w sprawie nadesłania protokołów, rachunków i innych dokumentów dotyczących funkcjonowania prebendy mysłowickiej. Nie potrafił również utrzymywać dobrych kontaktów z biskupem i duchowieństwem. W 1936 roku biskup Adamski powołał na 3 letnią kadencję Radę Prebendy mysłowickiej, składającą się z dziekana [[Kudera Jan|Jana Kudery]] jako przewodniczącego, [[Proksch Henryk|ks. dra Prokscha]] i p. Dyrektora Jasińskiego z Mysłowic jako członków. Zadaniem Rady była administracja majątkiem Prebendy i występowanie w jej imieniu wobec władz. W 1939 roku [[Jarczyk Jan| ks. Jan Jarczyk]] opuścił Mysłowice, 3-letnia kadencja Rady Prebendy zakończyła się i wybuchła II wojna światowa. Wraz z tymi wydarzeniami po kilkuset latach historii prebenda mysłowicka przestała istnieć. Ostatni prebendarz [[Jarczyk Jan| ks. Jarczyk]] zmarł w 1969.
Po śmierci [[Schmidt Leonard|ks. Schmidta]] w 1879 roku rozpoczęły się dla prebendy trudne lata. Prebenda nie była obsadzona przez długie lata ponieważ zakazywała tego ustawa państwowa, a później zabrakło kapłanów. Działo się to wszystko podczas walki przeciw Kościołowi katolickiemu w całych Prusach. Prebenda ponownie została obsadzona dopiero po 45 latach. W 1924 roku prebendarzem został [[Wojtas Maksymilian|ks. Maksymilian Wojtas]]. Schyłek istnienia prebendy w Mysłowicach to okres przed II wojną światową. Ostatni prebendarz, którym był [[Jarczyk Jan| ks. Jan Jarczyk]] nie wypełniał swoich obowiązków należycie. Wiele razy był  ponaglany przez dziekana bądź biskupa w sprawie nadesłania protokołów, rachunków i innych dokumentów dotyczących funkcjonowania prebendy mysłowickiej. Nie potrafił również utrzymywać dobrych kontaktów z biskupem i duchowieństwem. W 1936 roku [[Adamski Stanisław|bp Stanisław Adamski]] powołał na 3 letnią kadencję Radę Prebendy mysłowickiej, składającą się z dziekana [[Kudera Jan|ks. Jana Kudery]] jako przewodniczącego, [[Proksch Henryk|ks. dra Prokscha]] i dyrektora Jasińskiego z Mysłowic jako członków. Zadaniem Rady była administracja majątkiem Prebendy i występowanie w jej imieniu wobec władz. W 1939 roku ks. Jan Jarczyk opuścił Mysłowice, 3-letnia kadencja Rady Prebendy zakończyła się i wybuchła II wojna światowa. Wraz z tymi wydarzeniami po kilkuset latach historii prebenda mysłowicka przestała istnieć.  


==Prebendarze==
==Prebendarze==
*[[Jan Mikołaj|ks. Jan Mikołaj z Żarek]] (ok.1419)
*[[Jan Mikołaj|ks. Jan Mikołaj z Żarek]] (ok.1419)
*[[Jan|ks. Jan]] (ok.1541)
*[[Jan z Mysłowic|ks. Jan]] (ok.1541)
*[[Michniowski Bartłomiej|ks. Bartłomiej Michniowski]] (1597-1606)
*[[Michniowski Bartłomiej|ks. Bartłomiej Michniowski]] (1597-1606)
*[[Pigelin Szymon|ks. Szymon Pigelin z Będzina]] (ok.1606)
*[[Pigelin Szymon|ks. Szymon Pigelin z Będzina]] (ok.1606)
*[[Andrzej|ks. Andrzej]] (ok.1614)
*[[Andrzej z Mysłowic|ks. Andrzej]] (ok.1614)
*[[Buchta Stanisław|ks. Stanisław Buchta]] (ok.1619)
*[[Buchtowicz Stanisław|ks. Stanisław Buchtowicz]] (ok.1619)
*[[Wydrzychowicz Tomasz|ks. Tomasz Wydrzychowicz]] (ok.1623)
*[[Chursnius Laurentius|ks. Laurentius Chursnius]] (ok.1659)
*[[Chursnius Laurentius|ks. Laurentius Chursnius]] (ok.1659)
*[[Noconiowicz Stanisław|ks. Stanisław Noconiowicz]] (ok.1663-1664)
*[[Noconiowicz Stanisław|ks. Stanisław Noconiowicz]] (ok.1663-1664)
*[[Dziurzynski Maciej|ks. Maciej Dziurzyński]] (ok. 1665)
*[[Dziurzyński Maciej|ks. Maciej Dziurzyński]] (ok. 1665)
*[[Wycisłowski Szymon|ks. Szymon Wycisłowski]] (ok.1679)
*[[Wycisłowski Szymon|ks. Szymon Wycisłowski]] (ok.1679)
*[[Lisowski Sebastian|ks. Sebastian Lisowski]] (ok.1697)
*[[Lisowski Sebastian|ks. Sebastian Lisowski]] (ok.1697)
Linia 39: Linia 41:
*[[Schmidt Leonard|ks. Leonard Schmidt]] (1861-1879)
*[[Schmidt Leonard|ks. Leonard Schmidt]] (1861-1879)
*[[Wojtas Maksymilian|ks. Maksymilian Wojtas]] (1924-1930)
*[[Wojtas Maksymilian|ks. Maksymilian Wojtas]] (1924-1930)
*[[Jarczyk Jan|ks. Jan Jarczyk]] (1930-1969)
*[[Jarczyk Jan|ks. Jan Jarczyk]] (1930-1939)


==Bibliografia==
==Bibliografia==
J. Kudera, Historia parafii mysłowickiej, Mysłowice 1934, s. 139-162; A. Sulik, Historia Mysłowic do 1922 roku, Mysłowice 2007, s. 22; Archiwum Parafii Najświętszego Serca Pana Jezusa w Mysłowicach, Präbenda Myslowitz (1924-1939), Dekret biskupa Stanisława Adamskiego, Katowice 28 III 1936; Archiwum Parafii Najświętszego Serca Pana Jezusa, Präbenda Myslowitz (1924-1939), Pismo ks. dziekana Jana Kudery do Kurii Diecezjalnej w Katowicach, Brzezinka 9 VII 1936.  
J. Kudera, Historia parafii mysłowickiej, Mysłowice 1934, s. 139-162; J. Kudera, Księża pochodzący z parafii mysłowickiej, Mysłowice 1936, s. 5-6; A. Sulik, Historia Mysłowic do 1922 roku, Mysłowice 2007, s. 22; Archiwum Parafii Najświętszego Serca Pana Jezusa w Mysłowicach, Präbenda Myslowitz (1924-1939), Dekret biskupa Stanisława Adamskiego, Katowice 28 III 1936; Archiwum Parafii Najświętszego Serca Pana Jezusa, Präbenda Myslowitz (1924-1939), Pismo ks. dziekana Jana Kudery do Kurii Diecezjalnej w Katowicach, Brzezinka 9 VII 1936.  


[[Kategoria:Mysłowice]]
[[Kategoria:Mysłowice]]

Aktualna wersja na dzień 09:21, 25 lis 2018

Myslowice mariacki3.jpg
wnętrze, lata 30. XX wieku
stan współczesny

Okoliczności powstania

Przy kościele mariackim w Mysłowicach na przełomie XIV i XV wieku powstała prebenda. Ustanowiona została przez proboszcza mysłowickiego oraz pana Mysłowic – Filipa, herbu Dwa i Pół Krzyża, zawołania Pilawa. Prebenda została wyposażona w łan ziemi, łąki i stawy. Patronami prebendy zostali święci Filip i Jakub.

Obowiązki

Pleban mysłowicki, którym prawdopodobnie w czasie powstania prebendy był ks. Boguta był bardzo przychylnie nastawiony do jej powstania. Osoba dodatkowego kapłana w parafii była dla plebana odciążeniem w obowiązkach parafialnych. Wedle Jana Długosza prebendarz miał obowiązek odprawiania tygodniowo dwóch mszy świętych w kościele mysłowickim. Innymi obowiązkami jakie wykonywał była spowiedź święta oraz udzielanie sakramentu chrztu. Ponadto prebendarz zobowiązany był do obecności w kościele w uroczyste święta i każdą niedzielę, aby asystować z kadzidłem i odśpiewywać razem z plebanem nieszpory i jutrznię. Wszystko to miało na celu upiększenie liturgii.

Obowiązki prebendarza zmieniały się w zależności od potrzeb duszpasterskich w parafii. Gdy zaprzestano odmawiania i śpiewania brewiarza w kościołach parafialnych prebenarz od tej pory był odpowiedzialny za śpiewanie godzinek ku czci Najświętszej Maryi Panny. Prebendarz był również odpowiedzialny za niektóre bractwa. Gdy w Mysłowicach z inicjatywy Anny Katarzyny Salomonowej powstało Bractwo św. Anny jego kapelanem został prebendarz. W 1679 roku biskup Trzebicki określił w swoim dokumencie obowiązki prebendarza mysłowickiego jako takiego i jako kapelana powstałego w 1654 roku Bractwa Różańcowego. Z dokumentu tego wynikało, że prebendarz powinien w niedzielę i święta odśpiewać z ludem przynajmniej jedną dziesiątkę różańca, w każdą sobotę odprawić Mszę za duszę fundatora, w niedzielę Wielkiego Postu odprawić z braćmi różańcowymi tzw. dyscypliny oraz w niedzielę jeśli zajdzie potrzeba spowiadać i brać udział w procesjach i uroczystych nabożeństwach.

Przez prawie 200 lat zarządzenie biskupa Trzebickiego było przez prebendarzy respektowane. Problem pojawił się w 1860 roku kiedy to biskup wrocławski Heinrich Förster wydał dekret określający obowiązki prebendarza w Mysłowicach. Dekret ten nie znosił obowiązków określonych przez Jana Długosza oraz biskupa Trzebickiego, a jedynie mówił, że prebendarz zobowiązany jest do pomocy duszpasterskiej proboszczowi. W 1867 roku prebendarz Schmidt zestawił obowiązki prebendarza z czego wynikało, że jest zobowiązany odprawić tylko 43 Msze święte w tygodniu. W 1881 roku proboszcz ks. Edward Kleemann prosił kurię o zredukowanie obowiązków prebendarza do tych wymienionych przez ks. Schmidta twierdząc, że biskup w dekrecie z 1860 roku właśnie takie wymienił. Dekret ten nie zawierał takich ustaleń zatem do prebendarza należało nadal odprawienie 189 Mszy św. w ciągu roku (104 obowiązywały od początku istnienia prebendy wedle wskazań Jana Długosza, a dodatkowe 85 mszy nakazał odprawiać od 1804 roku proboszcz ks. Mateusz Nyga). Kuria poleciła załatwienie całej sprawy dotyczącej redukcji obowiązków prebendarza przez obu kapłanów drogą formalną i legalną.

Uposażenie

Prebendarze w Mysłowicach zawsze mieli swój dom. Już Długosz w liber beneficiorum wspomina, że proboszcz ofiarował na potrzeby prebendarza swoją zagrodę, w której został wybudowany dom mieszkalny. Od najdawniejszych czasów dom stał w tym samym miejscu. Do 1819 roku kolejne domy mieszkalne prebendarza były drewniane. Wówczas policja nakazała założyć murowane kominy. Obok prebendy były drewniane zabudowania gospodarcze. Jeszcze ks. Ignacy Kudlik miał kilka par koni oraz bydło. Ponadto prebendarz miał w swojej zagrodzie domki dla swoich ludzi spełniających pańszczyznę. W 1850 roku powstał murowany, parterowy budynek prebendy do którego w 1908 roku nadbudowano pięterko z dachem. Gdy budowano nowy budynek, znoszono pańszczyznę; zatem rozebrano domki będące w sąsiedztwie prebendy i przeniesiono je do Janowa Miejskiego gdzie przez kilkanaście lat stały jeszcze przy hucie Amalii.

Po śmierci ks. Schmidta w 1879 roku rozpoczęły się dla prebendy trudne lata. Prebenda nie była obsadzona przez długie lata ponieważ zakazywała tego ustawa państwowa, a później zabrakło kapłanów. Działo się to wszystko podczas walki przeciw Kościołowi katolickiemu w całych Prusach. Prebenda ponownie została obsadzona dopiero po 45 latach. W 1924 roku prebendarzem został ks. Maksymilian Wojtas. Schyłek istnienia prebendy w Mysłowicach to okres przed II wojną światową. Ostatni prebendarz, którym był ks. Jan Jarczyk nie wypełniał swoich obowiązków należycie. Wiele razy był ponaglany przez dziekana bądź biskupa w sprawie nadesłania protokołów, rachunków i innych dokumentów dotyczących funkcjonowania prebendy mysłowickiej. Nie potrafił również utrzymywać dobrych kontaktów z biskupem i duchowieństwem. W 1936 roku bp Stanisław Adamski powołał na 3 letnią kadencję Radę Prebendy mysłowickiej, składającą się z dziekana ks. Jana Kudery jako przewodniczącego, ks. dra Prokscha i dyrektora Jasińskiego z Mysłowic jako członków. Zadaniem Rady była administracja majątkiem Prebendy i występowanie w jej imieniu wobec władz. W 1939 roku ks. Jan Jarczyk opuścił Mysłowice, 3-letnia kadencja Rady Prebendy zakończyła się i wybuchła II wojna światowa. Wraz z tymi wydarzeniami po kilkuset latach historii prebenda mysłowicka przestała istnieć.

Prebendarze

Bibliografia

J. Kudera, Historia parafii mysłowickiej, Mysłowice 1934, s. 139-162; J. Kudera, Księża pochodzący z parafii mysłowickiej, Mysłowice 1936, s. 5-6; A. Sulik, Historia Mysłowic do 1922 roku, Mysłowice 2007, s. 22; Archiwum Parafii Najświętszego Serca Pana Jezusa w Mysłowicach, Präbenda Myslowitz (1924-1939), Dekret biskupa Stanisława Adamskiego, Katowice 28 III 1936; Archiwum Parafii Najświętszego Serca Pana Jezusa, Präbenda Myslowitz (1924-1939), Pismo ks. dziekana Jana Kudery do Kurii Diecezjalnej w Katowicach, Brzezinka 9 VII 1936.

Źródło: „https://silesia.edu.pl/index.php?title=Prebenda_św._Apostołów_Filipa_i_Jakuba_w_Mysłowicach&oldid=83631”