Polska Organizacja Wojskowa Górnego Śląska

Organizacja o charakterze militarnym której celem było doprowadzenie do przyłączenia Górnego Śląska do Polski. Konspiracyjna organizacja militarna mająca za cel wyzwolenie z pod niemieckiej okupacji Górnego Śląska i przyłączenia go do Polski. Najprawdopodobniej została powołana z inicjatywy Wojciecha Korfantego, przy udziale marszałka Józefa Piłsudskiego. Pierwszym naczelnym POW-u został Józef Grzegorzek. Jej pierwsi członkowie wywodzili się głównie z Towarzystwa Gimnastycznego „Sokół”. W kwietniu 1919 roku POW G. Śl posiadało już 10 tys. członków.

12 kwietnia podjęto decyzję o rozpoczęciu powstania. Wybuch planowano na 22 kwietnia, lecz ten termin został uchylony przez Wojciecha Korfantego. Organizacja nie miała jednego ośrodka decyzyjnego; obok Głównego Komitetu Wykonawczego POW G. Śl. istniał również wydział wojskowy Podkomisariatu NRL, pod kierownictwem J. Dreyzy. Za jego pozwoleniem podjęto decyzję o wybuchu powstania 21/22 czerwca, do którego znów nie dopuścił Korfanty. Powołał on kolejny organ decyzyjny – Dowództwo Główne POW G. Śl., które zaczęło rywalizację o prymat z dwoma już istniejącymi. Doprowadziło to do niekontrolowanego wybuchu I Powstania Śląskiego (17/18 sierpień – 26 sierpień), które zakończyło się formalnym rozwiązaniem organizacji. W listopadzie 1919 roku, po wyborach komunalnych, została oficjalnie restytuowana. W swojej działalności zacieśniała kontakty z Wydziałem B sekcji plebiscytowej, oraz Wojskiem Polskim. POW G. Śl. odegrał istotną rolę w okresie przed II Powstaniem Śląskim osłaniając polski aparat plebiscytowy. Po jego zakończeniu POW G. Śl. przestał formalnie przestał istnieć, a jego członkowie weszli w skład innych grup działających w konspiracji.

Bibliografia

M. Wrzosek, Polska Organizacja Wojskowa Górnego Śląska, [w:] Encyklopedia Powstań Śląskich, Opole 1982.