Parafia Krzyża Świętego w Siemianowicach Śląskich: Różnice pomiędzy wersjami

Wersja z 00:02, 6 maj 2010

Wieś Siemianowice powstała najprawdopodobniej w wieku dwunastym, bądź trzynastym. Pierwsze wzmianki źródłowe pochodzą z 1515 roku. Po wcieleniu dekanatu bytomskiego do diecezji wrocławskiej, Siemianowice dostały się do parafii w Michałkowicach. Właściciel miasta hrabia z rodu Henckel von Donnersmarck ufundował kaplicę w swoim zamku w 1830 roku.

Budowa kościołów

Wzrost ludności w Siemianowicach spowodował decyzję o budowie kościoła. Zezwolenie uzyskano od biskupa wrocławskiego w 1866 roku. Zawiązano komitet, który miał zająć się budową kościoła. Na jego czele stanęła hrabina Wanda Henckel de Donnersmarck, która ze swoich środków finansowych zakupiła mórg ziemi i oddała ją do dyspozycji wspomnianemu komitetowi. W 1867 roku wbudowano kamień węgielny pod tymczasowy kościół. 28 listopada tymczasowy kościół poświęcił dziekan ks. Pressfreund. Tego samego dnia została poświęcona także figura Matki Boskiej znajdująca się przy wejściu do parku zamkowego, która stoi tam po dziś dzień.

1 stycznia 1868 nowa lokalia otrzymała pierwszego duszpasterza, którym został ks. Hugo Stabik, bratanek proboszcza z Michałkowic ks. Antoniego Stabika. Należało do niej 9000 parafian. Lokalia nie posiadała własnego cmentarza. Do listopada 1868 roku zmarłych wiernych chowano na cmentarzu w Michałkowicach. 1 kwietnia 1873 Siemianowice uzyskały status parafii. Pierwszym proboszczem został ks. Hugo Stabik.

Ponieważ ludność parafii stale wzrastała zaczęto planować budowę większego kościoła. 29 czerwca 1881 położono kamień węgielny pod budowę nowego kościoła. Prace trwały 3 lata. Kierował nimi mistrz budowniczy Paweł Jackisch z Bytomia. Projekt kościoła pierwotnie był przeznaczony dla gminy Mysłowice, jednak tam go odrzucono, gdyż sądzono iż jest za drogi. Koszty budowy wyniosły 300 000 ówczesnych marek niemieckich, a pokryła je Spółka Akcyjna „Zjednoczonych Hut Królewskiej i Laury”. Kościół zbudowany został w stylu neogotyckim. Na początku posiadał trzy ołtarze: św. Józefa i św. Barbary, później dobudowano ołtarz św. Krzyża, Matki Boskiej i św. Teresy od Dzieciątka Jezus. Ołtarz główny projektował architekt Schmidt z Wiednia i artysta rzeźbiarz Lust z Wrocławia. Ich dziełem była także bardzo kunsztowna ambona, wzorowana na kazalnicy z kościoła św. Trójcy w Bytomiu, która postawili wcześniej. Droga Krzyżowa i obrazy do głównego ołtarza namalował artysta z Wrocławia Fahnroth. Sklepienie kośioła, fragmenty ścian oraz filary pokrył freskami Stolper z Nysy Organy skonstruowała firma Schlag&Söhne ze Świdnicy. Dzwony wykonała, znana wówczas, firma ludwisarska A. Geittner Söhne z Wrocławia. Zostały one jednak zarekwirowane w 1917 roku przez wojsko, dlatego w 1922 roku proboszcz Kunze zamówił w tej samej firmie nowe dzwony. 23 września 1884 kościół został konsekrowany przez biskupa Gleicha Hermanna z Wrocławia.

W latach 30. Otto Kowalewski odnowił polichromie kościoła. Po wojnie, w czasie źle rozumianej odnowy soborowej, zaczęto usuwać wyposażenie neogotyckie kościoła: polichromię, rzeźby świętych z filarów nawy głównej, bogate obramowania Drogi Krzyżowej. Na miejsce dawnego ołtarza głównego umieszczono jeden z bocznych. Usunięto też ambonę i chrzcielnicę.

Obecnie parafia liczy 12250 mieszkańców. Na jej terenie znajdują się kaplice, w tym także szpitalne, oraz zgromadzenie sióstr Boromeuszek, które przybyły do miasta w 1883 roku. Parafia ma swoje pismo - „Krzyżyk”. Jak dotąd parafia ta wydała 71 kapłanów.

Cmentarze

Proboszczowie

ks. Hugon Stabik lokalista (1868-1873), proboszcz (1873–1886)
ks. Andrzej Świder (1886–1908)
ks. Franciszek Kunze (1909–1924)
ks. Augustyn Koźlik (1924–1938)
ks. Jan Broy (1938–1962)
ks. Paweł Kitta substytut 1940-1945)
ks. Stanisław Czapik adiutor (1962-1965), administrator (1965-1968)
ks. Franciszek Jerominek administrator (1968–1982)
ks. Joachim Studnik (1982–1996)
ks. Stanisław Nocoń (1996–nadal)

Bibliografia

M. Jończyk, Monografia parafii Świętego Krzyża w Siemianowicach Śląskich, Katowice 1988, praca mgr mps w Bibliotece WTL UŚ w Katowcach; A. Halor, Kościół Krzyża Świętego w Siemianowicach. Monografia rocznicowa, Siemianowice 2006; A. Koźlik, Kościół Św. Krzyża w Siemianowicach Śl. (1884–1934), brw; Katalog Archidiecezji Katowickiej 2005, t. 2, Katowice 2005; Straty wojenne. Zabytkowe dzwony utracone w latach 1939-1945 w granicach Polski po 1945, t. 3 Województwo Śląskie, cz. 1 diecezja katowicka wraz z częścią diecezji częstochowskiej, opr. P. Nadolski, Katowice 2008, s. 262; E. Mroczek, Parafia św. Krzyża Siemianowice Śl., mps w Bibliotece WTL UŚ w Katowicach; http://ww.krzyz.siemianowice.pl/test/kosciol.php

@@ Linia 9: / Linia 9: @@
 stycznia 1868 nowa lokalia otrzymała pierwszego duszpasterza, którym został ks. [[Stabik Hugo|Hugo Stabik]], bratanek proboszcza z Michałkowic ks. [[Stabik Antoni|Antoniego Stabika]]. Należało do niej 9000 parafian. Lokalia nie posiadała własnego cmentarza. Do listopada 1868 roku zmarłych wiernych chowano na [[Cmentarz - Michałkowice|cmentarzu w Michałkowicach]]. 1 kwietnia 1873 Siemianowice uzyskały status parafii. Pierwszym proboszczem został ks. Hugo Stabik.
-Ponieważ ludność parafii stale wzrastała zaczęto planować budowę większego kościoła. 29 czerwca 1881 położono kamień węgielny pod budowę nowego kościoła. Prace trwały 3 lata. Kierował nimi mistrz budowniczy [[Jackisch Paweł|Paweł Jackisch]] z Bytomia. Projekt kościoła pierwotnie był przeznaczony dla gminy Mysłowice, jednak tam go odrzucono, gdyż sądzono iż jest za drogi. Koszty budowy wyniosły 300 000 ówczesnych marek niemieckich, a pokryła je Spółka Akcyjna „Zjednoczonych Hut Królewskiej i Laury”. Kościół zbudowany został w stylu neogotyckim. Na początku posiadał trzy ołtarze: św. Józefa i [[Św. Barbara|św. Barbary]], później dobudowano ołtarz św. Krzyża, Matki Boskiej i św. Teresy od Dzieciątka Jezus. Ołtarz główny projektował architekt Schmidt z Wiednia i artysta rzeźbiarz Lust z Wrocławia. Ich dziełem była także bardzo kunsztowna ambona, wzorowana na kazalnicy z kościoła św. Trójcy w Bytomiu, która postawili wcześniej. Droga Krzyżowa i obrazy do głównego ołtarza namalował artysta z Wrocławia Fahnroth. Organy skonstruowała firma Schlag ze Świdnicy. Dzwony wykonała, znana wówczas, firma ludwisarska A. Geittner Söhne z Wrocławia. Zostały one jednak zarekwirowane w 1917 roku przez wojsko, dlatego w 1922 roku proboszcz [[Kunze Franciszek|Kunze]] zamówił w tej samej firmie nowe dzwony. 23 września 1884 kościół został konsekrowany przez biskupa [[Gleich Hermann|Gleicha Hermanna]] z Wrocławia.
+Ponieważ ludność parafii stale wzrastała zaczęto planować budowę większego kościoła. 29 czerwca 1881 położono kamień węgielny pod budowę nowego kościoła. Prace trwały 3 lata. Kierował nimi mistrz budowniczy [[Jackisch Paweł|Paweł Jackisch]] z Bytomia. Projekt kościoła pierwotnie był przeznaczony dla gminy Mysłowice, jednak tam go odrzucono, gdyż sądzono iż jest za drogi. Koszty budowy wyniosły 300 000 ówczesnych marek niemieckich, a pokryła je Spółka Akcyjna „Zjednoczonych Hut Królewskiej i Laury”. Kościół zbudowany został w stylu neogotyckim. Na początku posiadał trzy ołtarze: św. Józefa i [[Św. Barbara|św. Barbary]], później dobudowano ołtarz św. Krzyża, Matki Boskiej i św. Teresy od Dzieciątka Jezus. Ołtarz główny projektował architekt Schmidt z Wiednia i artysta rzeźbiarz Lust z Wrocławia. Ich dziełem była także bardzo kunsztowna ambona, wzorowana na kazalnicy z kościoła św. Trójcy w Bytomiu, która postawili wcześniej. Droga Krzyżowa i obrazy do głównego ołtarza namalował artysta z Wrocławia Fahnroth. Sklepienie kośioła, fragmenty ścian oraz filary pokrył freskami Stolper z Nysy Organy skonstruowała firma Schlag&Söhne ze Świdnicy. Dzwony wykonała, znana wówczas, firma ludwisarska A. Geittner Söhne z Wrocławia. Zostały one jednak zarekwirowane w 1917 roku przez wojsko, dlatego w 1922 roku proboszcz [[Kunze Franciszek|Kunze]] zamówił w tej samej firmie nowe dzwony. 23 września 1884 kościół został konsekrowany przez biskupa [[Gleich Hermann|Gleicha Hermanna]] z Wrocławia.
 W latach 30. [[Kowalewski Otto|Otto Kowalewski]] odnowił polichromie kościoła. Po wojnie, w czasie źle rozumianej odnowy soborowej, zaczęto usuwać wyposażenie neogotyckie kościoła: polichromię, rzeźby świętych z filarów nawy głównej, bogate obramowania Drogi Krzyżowej. Na miejsce dawnego ołtarza głównego umieszczono jeden z bocznych. Usunięto też ambonę i chrzcielnicę.