Parafia św. Marii Magdaleny w Radlinie

Parafia św. Marii Magdaleny jest położona na ziemi radlińskiej – na drodze między Rybnikiem, a Wodzisławiem - dziś administracyjnie należy już do miasta Wodzisław. Nazwa Radlin pochodzi od części narzędzia rolniczego „radła” lub inaczej „radlicy”. Pierwsza historyczna wzmianka pochodzi z XIV wieku, a dokładniej z 1305 roku. W Księdze fundacyjnej „Liber fundationis" zostaje wymieniony jako jedna z wsi świadczących na rzecz kurii biskupiej. Kolejna jest z 1365 roku , kiedy to Konrad von Radlin kupił w Rydułtowach sołtysostwo, a w kontrakcie kupna wspomniany jest Radlin. Od XVI do XIX wieku miejscowość należała do tzw. „Wolnego Mniejszego Stanowego Państwa Wodzisławskiego”. Dawało mu to przywilej zwierzchności nad wszystkimi wsiami, również nad tymi należącymi do szlachty. Pierwsze dane o liczbie ludności wsi pochodzą z XVIII wieku i traktują o 279 mieszkańcach. Pod koniec XIX wieku Radlin był jedną z największych wsi powiatu rybnickiego, którego gmina liczyła 2390 osób. Liczba mieszkańców stale wzrastała i w 1927 roku wybudowano kościół murowany. Od 1975 roku Radlin włączono do Wodzisławia Śląskiego. W 1997 roku utworzono miasto Radlin, jednak decyzją mieszkańców pozostał dzielnicą Wodzisławia.

Kościoły w Radlinie

Dokładnie nie wiadomo, kiedy powstała pierwsza budowla sakralna w Radlinie. W 1433 roku husyci spalili wszystkie pobliskie kościoły, w tym radliński. W związku z tym kościół opisywany w 1652 roku przez wizytatora jest już drugim z kolei. Jest on drewniany i posiada wieżę z trzema dzwonami. W jego wnętrzu są trzy ołtarze, z czego główny został otwarty i znieważony przez Szwedów. Zakrystia posiada dwa srebrne kielichy, pięć ornatów, monstrancje i mszał. Tuż obok znajduje się cmentarz z drewnianą kostnicą. Gdy w 1679 roku odbyła się wizytacja, stwierdzono, iż parafii należą się liczne podatki, których jednak nie jest w stanie spłacić z powodu pauperyzacji miejscowej ludności.

Kolejny kościół z wieżą, murowaną, powstał w 1757 roku staraniem Gnidobalda von Dietrichstein. Kościół zbudowano w stylu barokowym z dwoma bocznymi ołtarzami, którego wnętrze kilkakrotnie przerabiano. Jednak wobec wzrostu liczebnego parafii, dwustuletnią budowlę rozebrano w 1895 roku, a z uzyskanych w ten sposób cegieł powstała zastępcza kaplica na cmentarzu. Kaplicę później rozebrano.

Nowy – czwarty już kościół - stanął 25 sierpnia 1929. Pierwsze plany budowy podjął ks. proboszcz Paweł Bojdoł w 1914 roku. Pokrzyżowały je choroba i przedwczesna śmierć. Jak bardzo świątynia była potrzebna obrazują liczby. Teren parafii zamieszkiwało 6400 osób (Radlin, Biertułtowy, Głożyny i Obszary), a dotychczasowy kościół był w stanie pomieścić tylko 1200 osób. Rozpoczęcie budowy opóźniano kilka razy. Najpierw Królewski Urząd Górniczy wstrzymał prace z powodu szkód górniczych; następnie umarł ks. Paweł Bojdoł, aż w końcu I wojna światowa skutecznie zniweczyła plany. Dopiero w 1925 roku sprawa ruszyła na nowo. Architektem został Affa z Raciborza. Nowy kościół poświęcono 21 listopada 1930, a rok później zakupiono ambonę. W 1932 roku w kościele pojawiły się dwa ołtarze: ku czci Najświętszego Serca Pana Jezusa i Matki Bożej. Ów czwarty kościół stoi do dnia dzisiejszego.

Dziś działalność parafii została znacznie rozszerzona. Do cech charakterystycznych należy zaliczyć żywy kult św. Marii Magdaleny oraz Matki Bożej, do której wierni zwracają się z dziecięcą ufnością i wypraszają potrzebne łaski. Czynią to zwłaszcza podczas częstych Apelów Jasnogórskich i corocznej pieszej pielgrzymce do Pani Uśmiechniętej z Pszowa.

Na terenie parafii znajduje się dom zakonny Szensztackiego Instytutu Sióstr Maryi. Siostry czynnie angażują się w życie religijne mieszkańców. Przy wejściu do kościoła stoi kamienny krzyż z 1904 roku o neogotyckiej stylistyce z figurką Matki Boskiej we wnęce w ściance frontowej. Ciekawostką jest, że na jego powstanie złożyli się górnicy, którzy wyjechali za pracą do Westfalii, gdzie byli zatrudnieni w kopalniach, głównie w Botropie i Essen.

Proboszczowie kościoła filialnego

• ks. Bernard Durcius (ok. 1610–1620)
• ks. Szymon Kanabius (1620–1625)
• ks. Jerzy Matheides (1625–1630)
• ks. Jan Frydrychowski (1632–)
• ks. Andrzej Flaccius (1670–1680)
• ks. Andrzej Vinci
• ks. Krystian Jurovius (1680–1706)
• ks. Piotr Ignacy Grzenek (1706–1715)
• ks. Szymon Franciszek Niedziela (1715–1723)
• ks. Paweł Mizia (1723–1725)
• ks. Szymon Franciszek Postawka (1737–1759)
• ks. Jan Zaraz i Ks. Jerzy Piwko administratorzy (1759–1760)
• ks. Jan Starosta administrator (1760–1762)
• ks. Ludwik Maszkowiec administrator (1762–1765)
• ks. Karol Starzyński (1765-1768)
• ks. Marcin Kupiłaś (1787–1815), (1799–1815 choruje)
• ks. Ludwik Joachimski administrator (1799–1801)
• ks. Stefan Pełka administrator (1801–1802)
• ks. Antoni Czogała administrator (1803–1807)
• ks. Franciszek Seypold (1816–1828)
• ks. Józef Richter (1828–1841)
• ks. Józef Kynast (1843–1848)
• ks. Jan Alojzy Marks (1852–1886)
• ks. Emanuel Schultzik (1886–1892)
• ks. Franciszek Ksawery Reszka (1892–1904)

Proboszczowie kościoła parafialnego

• ks. Paweł Bojdoł (1904–1914)
• ks. Jan Ruta (1914–1946)
• ks. Karol Orliński administrator (1945–1946)
• ks. Ignacy Jeż rektor kościoła (od 1946)
• ks. Jan Jarząbek administrator (1946–1957), proboszcz (1957–1963)
• ks. Franciszek Mokros administrator (1963–1981)
• ks. Antoni Stych (1981–2005)
• ks. Tadeusz Wciórka (2005-nadal)

=Bibliografia

J. Gacka, Parafia Radlin, Radlin 1967; Katalog Archidiecezji Katowickiej 2005; Straty wojenne. Zabytkowe dzwony utracone w latach 1939-1945 w granicach Polski po 1945, t. 3 Województwo Śląskie, cz. 1 diecezja katowicka wraz z częścią diecezji częstochowskiej, opr. P. Nadolski, Katowice 2008, s. 247.