Parafia św. Marcina w Ćwiklicach: Różnice pomiędzy wersjami

Z e-ncyklopedia
(dr)
(dr)
Linia 8: Linia 8:
Pierwsze wzmianki o sołtysie wsi Rudołtowice sięgają połowy XV wieku. Rudołtowice leżą obok Ćwiklic, a ich nazwa pochodzi prawdopodobnie od imienia „Rudolf”. Osada posiadała również wielu właścicieli, a pod koniec XIX wieku stała się własnością księcia pszczyńskiego. W 1861 roku wieś zamieszkiwało 703 katolików i 25 protestantów.   
Pierwsze wzmianki o sołtysie wsi Rudołtowice sięgają połowy XV wieku. Rudołtowice leżą obok Ćwiklic, a ich nazwa pochodzi prawdopodobnie od imienia „Rudolf”. Osada posiadała również wielu właścicieli, a pod koniec XIX wieku stała się własnością księcia pszczyńskiego. W 1861 roku wieś zamieszkiwało 703 katolików i 25 protestantów.   
==Kościół==
==Kościół==
W latach 1574-1575 kościół parafialny w Ćwiklicach przejęli protestanci. W 1592 roku ks. Jan z Kłomnic przystąpił do protestanckiego konwentu, podpisując się jako pastor. Mszę św. odprawiał według mszału krakowskiego. W 1598 roku archidiakon krakowski Krzysztof Kazimierski z polecenia Jerzego kardynała Radziwiłła, biskupa krakowskiego dokonał wizytacji parafii w Ćwiklicach. Krótko potem proboszczem parafii został Andrzej Szumski z Krakowa, który był protestantem. Podczas wizytacji w 1619 roku administratorem parafii był Albert Wantorski, a w czasie kolejnej wizytacji w 1655 roku [[Stachurski Jerzy|ks. Jerzy Stachurski]], który objął ją w 1654 roku po ks. Janie Albercie Gallaszkowiczu. Następcą ks. Stachurskiego został [[Paszczykowski Jan| ks. Jan Kazimierz Paszczykowski]], który zmarł w 1720 roku. Od 20 maja 1720 proboszczem w Ćwiklicach był [[Łaczyński Jan|ks. Jan Antoni Łaczyński]]. Z tego okresu zachowała się wzmianka w źródłach: „Kościół parafialny był drewniany, pod wezwaniem św. Marcina, konsekrowany. Dwa boczne ołtarze poświęcone Najświętszej Maryi Pannie i świętemu Krzyżowi”.
W latach 1574-1575 kościół parafialny w Ćwiklicach przejęli protestanci. W 1592 roku ks. Jan z Kłomnic przystąpił do protestanckiego konwentu, podpisując się jako pastor. Mszę św. odprawiał według mszału krakowskiego. W 1598 roku archidiakon krakowski Krzysztof Kazimierski z polecenia Jerzego kardynała Radziwiłła, biskupa krakowskiego dokonał wizytacji parafii w Ćwiklicach. Krótko potem proboszczem parafii został Andrzej Szumski z Krakowa, który był protestantem. Podczas wizytacji w 1619 roku administratorem parafii był Albert Wantorski, a w czasie kolejnej wizytacji w 1655 roku [[Stachurski Jerzy|ks. Jerzy Stachurski]], który objął ją w 1654 roku po ks. Janie Albercie Gallaszkowiczu. Następcą ks. Stachurskiego został [[Paszczykowski Jan| ks. Jan Kazimierz Paszczykowski]], który zmarł w 1720 roku. Od 20 maja 1720 proboszczem w Ćwiklicach był [[Łaczyński Jan|ks. Jan Antoni Łaczyński]]. Z tego okresu zachowała się wzmianka w źródłach: '' Kościół parafialny był drewniany, pod wezwaniem św. Marcina, konsekrowany. Dwa boczne ołtarze poświęcone Najświętszej Maryi Pannie i świętemu Krzyżowi''.


Kolejnymi proboszczami byli: [[Latosiński Franciszek|ks. Franciszek Józef Latosiński]] (1742-1785) i [[Surówka Jerzy |ks. Jerzy Jan Surówka]] (1785-1803). Ten ostatni był także dziekanem dekanatu pszczyńskiego. W 1803 roku parafię objął [[Hanuszek Walenty|ks. Walenty Hanuszek]] i pozostawał tutaj proboszczem aż do 1821 roku. Po nim w Ćwiklicach duszpasterzował [[Gilge Andrzej|ks. Andrzej Bernard Gilge]], zaś w latach 1829-1831 proboszczem był [[Schindler Alojzy|ks. Alojzy Schindler]]. W 1833 roku ks. Gilge powrócił na swoje stanowisko. Jego następcą został pochodzący z tej parafii [[Stanowski Paweł|ks. Paweł Stanowski]]. Funkcję proboszcza sprawował on do 1856 roku. Zastąpił go następnie [[Schiller Berthold|ks. Berthold Schiller]]. Za czasów jego posługi w parafii wybudowano nowe probostwo i zabudowania gospodarcze. Proboszcz zmarł w 1888 roku i został pochowany na cmentarzu obok kościoła.  
Kolejnymi proboszczami byli: [[Latosiński Franciszek|ks. Franciszek Józef Latosiński]] (1742-1785) i [[Surówka Jerzy |ks. Jerzy Jan Surówka]] (1785-1803). Ten ostatni był także dziekanem dekanatu pszczyńskiego. W 1803 roku parafię objął [[Hanuszek Walenty|ks. Walenty Hanuszek]] i pozostawał tutaj proboszczem aż do 1821 roku. Po nim w Ćwiklicach duszpasterzował [[Gilge Andrzej|ks. Andrzej Bernard Gilge]], zaś w latach 1829-1831 proboszczem był [[Schindler Alojzy|ks. Alojzy Schindler]]. W 1833 roku ks. Gilge powrócił na swoje stanowisko. Jego następcą został pochodzący z tej parafii [[Stanowski Paweł|ks. Paweł Stanowski]]. Funkcję proboszcza sprawował on do 1856 roku. Zastąpił go następnie [[Schiller Berthold|ks. Berthold Schiller]]. Za czasów jego posługi w parafii wybudowano nowe probostwo i zabudowania gospodarcze. Proboszcz zmarł w 1888 roku i został pochowany na cmentarzu obok kościoła.  

Wersja z 21:29, 24 sty 2018

CwikliceM3.jpg
CwikliceM1.jpg
CwikliceM2.jpg

Parafia pod wezwaniem św. Marcina w Ćwiklicach powstała przed 1326 rokiem i wchodziła w skład dekanatu oświęcimskiego, później pszczyńskiego. Historycznie jest ściśle związana z Pszczyną. Kościół wybudowano w XVI wieku, a następnie przebudowano w XVIII stuleciu. Parafia zajmuje obszar w południowo-wschodniej części Górnego Śląska i obejmuje dwie wsie: Ćwiklice i Rudołtowice.

Początki Pszczyny sięgają X lub XI wieku. Powstała przy szlaku handlowym prowadzącym z Ukrainy nad Dunaj. Pszczyna prawa miejskie uzyskała w XIII wieku. Tego samego czasu sięgają początki Ćwiklic. Miejscowość założono na prawie niemieckim. Osada prawdopodobnie wzięła swoją nazwę od przezwiska pierwszego osadnika lub zasadźcy „Ćwikła”. Ziemie Ćwiklic wielokrotnie zmieniały właścicieli, a w 1876 roku znalazły się w rękach księcia pszczyńskiego Jana Henryka XI. W 1861 roku wieś zamieszkiwało 740 osób, z czego 732 były wyznania katolickiego.

Pierwsze wzmianki o sołtysie wsi Rudołtowice sięgają połowy XV wieku. Rudołtowice leżą obok Ćwiklic, a ich nazwa pochodzi prawdopodobnie od imienia „Rudolf”. Osada posiadała również wielu właścicieli, a pod koniec XIX wieku stała się własnością księcia pszczyńskiego. W 1861 roku wieś zamieszkiwało 703 katolików i 25 protestantów.

Kościół

W latach 1574-1575 kościół parafialny w Ćwiklicach przejęli protestanci. W 1592 roku ks. Jan z Kłomnic przystąpił do protestanckiego konwentu, podpisując się jako pastor. Mszę św. odprawiał według mszału krakowskiego. W 1598 roku archidiakon krakowski Krzysztof Kazimierski z polecenia Jerzego kardynała Radziwiłła, biskupa krakowskiego dokonał wizytacji parafii w Ćwiklicach. Krótko potem proboszczem parafii został Andrzej Szumski z Krakowa, który był protestantem. Podczas wizytacji w 1619 roku administratorem parafii był Albert Wantorski, a w czasie kolejnej wizytacji w 1655 roku ks. Jerzy Stachurski, który objął ją w 1654 roku po ks. Janie Albercie Gallaszkowiczu. Następcą ks. Stachurskiego został ks. Jan Kazimierz Paszczykowski, który zmarł w 1720 roku. Od 20 maja 1720 proboszczem w Ćwiklicach był ks. Jan Antoni Łaczyński. Z tego okresu zachowała się wzmianka w źródłach: Kościół parafialny był drewniany, pod wezwaniem św. Marcina, konsekrowany. Dwa boczne ołtarze poświęcone Najświętszej Maryi Pannie i świętemu Krzyżowi.

Kolejnymi proboszczami byli: ks. Franciszek Józef Latosiński (1742-1785) i ks. Jerzy Jan Surówka (1785-1803). Ten ostatni był także dziekanem dekanatu pszczyńskiego. W 1803 roku parafię objął ks. Walenty Hanuszek i pozostawał tutaj proboszczem aż do 1821 roku. Po nim w Ćwiklicach duszpasterzował ks. Andrzej Bernard Gilge, zaś w latach 1829-1831 proboszczem był ks. Alojzy Schindler. W 1833 roku ks. Gilge powrócił na swoje stanowisko. Jego następcą został pochodzący z tej parafii ks. Paweł Stanowski. Funkcję proboszcza sprawował on do 1856 roku. Zastąpił go następnie ks. Berthold Schiller. Za czasów jego posługi w parafii wybudowano nowe probostwo i zabudowania gospodarcze. Proboszcz zmarł w 1888 roku i został pochowany na cmentarzu obok kościoła.

Ks. Henryk Tomczak, proboszcz w Ćwiklicach (1976-2001) przeprowadził gruntowny remont kościoła oraz odnowił XV-wieczny tryptyk. Wybudował także dom katechetyczny, w którym w czasie wakacji letnich i ferii zimowych odbywają się rekolekcje. W 2001 roku proboszczem został ks. Sylwester Suchoń. W roku 2015 parafia liczyła 3300 parafian.

Posłuchaj

<flashmp3>Cwiklice.mp3</flashmp3>

Proboszczowie

w czasie okupacji administratorami byli: ks. Józef Bańka (1940-1942), ks. Emanuel Piwoń (1942-1944), ks. Józef Gawor (1944-1945)

Bibliografia

Dekret dot. zmiany granic parafii, WD 1928, nr 7, s. 48; Dekret dot. zmiany granic parafii, WD 1935, nr 7-8, s. 252-253; A. Wyrobek, Parafia p.w. św. Marcina w Ćwiklicach w latach 1922-1945, Pszczyna 2012.