Parafia św. Jana Chrzciciela w Tychach: Różnice pomiędzy wersjami
(dr) |
(dr) |
||
| Linia 2: | Linia 2: | ||
W 1952 roku w Tychach na osiedlu A mieszkało 6 tysięcy osób, a w roku 1954 osiedle B liczyło ok. 10 tysięcy osób. Miejscowy [[parafia św. Marii Magdaleny w Tychach |kościół parafialny pw. św. Marii Magdaleny]] był niewystarczający dla coraz to większej liczby mieszkańców. Jedynie Paprocany, pod koniec lat trzydziestych, uniezależniły się od macierzystej parafii budując mały filialny [[Parafia Najświętszego Serca Pana Jezusa w Paprocanach|kościółek pw. Najświętszego Serca Pana Jezusa]]. Niestety ówczesna sytuacja społeczno-polityczna nie sprzyjała budowie nowych kościołów i tworzeniu parafii. Sytuacja ta zmieniła się dopiero po tzw. "odwilży" w październiku 1956 roku. | W 1952 roku w Tychach na osiedlu A mieszkało 6 tysięcy osób, a w roku 1954 osiedle B liczyło ok. 10 tysięcy osób. Miejscowy [[parafia św. Marii Magdaleny w Tychach |kościół parafialny pw. św. Marii Magdaleny]] był niewystarczający dla coraz to większej liczby mieszkańców. Jedynie Paprocany, pod koniec lat trzydziestych, uniezależniły się od macierzystej parafii budując mały filialny [[Parafia Najświętszego Serca Pana Jezusa w Paprocanach|kościółek pw. Najświętszego Serca Pana Jezusa]]. Niestety ówczesna sytuacja społeczno-polityczna nie sprzyjała budowie nowych kościołów i tworzeniu parafii. Sytuacja ta zmieniła się dopiero po tzw. "odwilży" w październiku 1956 roku. | ||
==Budowa kościoła== | ==Budowa kościoła== | ||
Wykorzystując ocieplenie stosunków na linii Kościół - państwo, tyscy duszpasterze postarali się o zezwolenie na budowę nowej parafii w Tychach. Po wydaniu, 18 stycznia 1957, zgody przez Prezydium Wojewódzkiej Rady Narodowej w Katowicach na budowę kościoła rozpoczęto prace organizacyjne związane z wyznaczeniem terenu pod budowę. Wybrano teren na Zawiści. Natomiast ze względów duszpasterskich postanowiono, nim powstanie kościół dla blisko 40 tysięcy wiernych, wybudować na Żwakowie tymczasowy barakowy kościół. [[Kapołka Jan |Ks. Jan Kapołka]] (wikary parafii św. Marii Magdaleny w Tychach) dążył jednak do wybudowania murowanego kościoła, zaprojektowanego przez inż. Zbigniewa Webera. Natomiast obliczeniami konstrukcyjnymi zajął się inż. Tadeusz Szczęsny. Wykop pod fundamenty rozpoczęto w sierpniu 1957 roku, zaś 21 września [[Bednorz Herbert |bp | Wykorzystując ocieplenie stosunków na linii Kościół - państwo, tyscy duszpasterze postarali się o zezwolenie na budowę nowej parafii w Tychach. Po wydaniu, 18 stycznia 1957, zgody przez Prezydium Wojewódzkiej Rady Narodowej w Katowicach na budowę kościoła rozpoczęto prace organizacyjne związane z wyznaczeniem terenu pod budowę. Wybrano teren na Zawiści. Natomiast ze względów duszpasterskich postanowiono, nim powstanie kościół dla blisko 40 tysięcy wiernych, wybudować na Żwakowie tymczasowy barakowy kościół. [[Kapołka Jan |Ks. Jan Kapołka]] (wikary parafii św. Marii Magdaleny w Tychach) dążył jednak do wybudowania murowanego kościoła, zaprojektowanego przez inż. Zbigniewa Webera. Natomiast obliczeniami konstrukcyjnymi zajął się inż. Tadeusz Szczęsny. Wykop pod fundamenty rozpoczęto w sierpniu 1957 roku, zaś 21 września [[Bednorz Herbert |bp Herbert Bednorz]] poświęcił kamień węgielny. Rok później doszło do ochłodzenia stosunków pomiędzy państwem a Kościołem, czego efektem było cofnięcie zgody na budowę. Mimo to prace były kontynuowane i zaowocowały doprowadzeniem budowy do stanu surowego. Dzięki ukończeniu głównych prac budowlanych możliwe było dokonanie poświęcenia kościoła. Bp Herbert Bednorz, 21 grudnia 1958, poświęcił kościół pw. Ścięcia św. Jana Chrzciciela, tworząc jednocześnie parafię, której duszpasterstwo powierzył ks. Janowi Kapołce. | ||
==Nowa parafia== | ==Nowa parafia== | ||
Do nowej parafii początkowo należało 15 tysięcy wiernych głównie z osiedla C, D i Żwaków. Ówczesne władze nie uznawały nowo powstałej parafii, nie tylko jako samodzielnej placówki, ale również jako filii | Do nowej parafii początkowo należało 15 tysięcy wiernych głównie z osiedla C, D i Żwaków. Ówczesne władze nie uznawały nowo powstałej parafii, nie tylko jako samodzielnej placówki, ale również jako filii parafii św. Marii Magdaleny. Za odprawianie nabożeństw w nowym kościele na proboszcza kilkukrotnie nakładano karę grzywny. Dzięki interwencji [[Adamski Stanisław |bpa Adamskiego]], który wystosował odwołanie do Rady Państwa, dnia 1 lipca 1961 zakaz ten został cofnięty. Władze jednak uznały nową parafię dopiero 28 marca 1976 . Wtedy też, bp Herbert Bednorz mógł erygować kanonicznie parafię Ścięcia św. Jana Chrzciciela. | ||
==Wystrój kościoła== | ==Wystrój kościoła== | ||
Z chwilą poświęcenia kościoła wszystkie problemy nie znikły. Przedmiotem dyskusji i krytyki stał się surowy wystrój kościoła oraz przedstawienie stacji [[Droga Krzyżowa|Drogi Krzyżowej]] naszkicowanej na surowych ścianach autorstwa Franciszka Wyleżucha (zatrudnionego wówczas w charakterze grafika w "Trybunie Robotniczej"). Wiele kontrowersji budził i budzi nadal wizerunek Chrystusa ukrzyżowanego na ścianie głównej ołtarza - dzieło inż. Zbigniewa Webera. Inspiracją dla Zbigniewa Webera, będącego jednocześnie projektantem kościoła, z pewnością było „Ukrzyżowanie" z ołtarza w Isenheim Matthiasa Grunewalda. Głosy krytyki dotarły również do Kurii Diecezjalnej, co spowodowało kilkukrotne wizytacje biskupów. | Z chwilą poświęcenia kościoła wszystkie problemy nie znikły. Przedmiotem dyskusji i krytyki stał się surowy wystrój kościoła oraz przedstawienie stacji [[Droga Krzyżowa|Drogi Krzyżowej]] naszkicowanej na surowych ścianach autorstwa Franciszka Wyleżucha (zatrudnionego wówczas w charakterze grafika w "Trybunie Robotniczej"). Wiele kontrowersji budził i budzi nadal wizerunek Chrystusa ukrzyżowanego na ścianie głównej ołtarza - dzieło inż. Zbigniewa Webera. Inspiracją dla Zbigniewa Webera, będącego jednocześnie projektantem kościoła, z pewnością było „Ukrzyżowanie" z ołtarza w Isenheim Matthiasa Grunewalda. Głosy krytyki dotarły również do Kurii Diecezjalnej, co spowodowało kilkukrotne wizytacje biskupów. Ks. Kapołka chcąc przeforsować nowoczesny styl, zlekceważył pisemny nakaz kurii zamalowania kontrowersyjnych stacji Drogi Krzyżowej. Wynikiem zlekceważenia tego nakazu był przyjazd ekipy budowlanej z kurii, która zamalowała pas malowideł ściennych przedstawiających stacje Drogi Krzyżowej. | ||
11 czerwca 1982 Prezydent Miasta Tychy wydał pozwolenie na rozbudowę kościoła według projektu architekta inż. Zbigniewa Webera. Nowa część kościoła została oficjalnie oddana do użytku 14 czerwca 1985. Po zakończeniu prac budowlanych podjęto prace nad wystrojem wnętrza kościoła. Projekt wystroju wnętrza zrealizował artysta Gisbert Rzeźniczek. W latach 1996 - 1998 trwały prace renowacyjne. Wtedy to pomalowano na nowo całe wnętrze kościoła, Drogę Krzyżową autorstwa Reginy Lipeckiej i Zofii Kaszowskiej, a w październiku 1988 roku rozpoczęto prace nad przebudową prezbiterium. Nowy ołtarz, w którym złożono relikwie bł. Tymoteusza Giaccardo poświęcił podczas obchodów 40 lecia parafii [[Zimoń Damian |abp Damian Zimoń]]. Wystrój prezbiterium, boczny ołtarz Matki Bożej, chrzcielnicę oraz kropielnice zostały wykonane według projektu S. Maristelli Sienickiej ze Zgromadzenia Uczennic Boskiego Mistrza. | 11 czerwca 1982 Prezydent Miasta Tychy wydał pozwolenie na rozbudowę kościoła według projektu architekta inż. Zbigniewa Webera. Nowa część kościoła została oficjalnie oddana do użytku 14 czerwca 1985. Po zakończeniu prac budowlanych podjęto prace nad wystrojem wnętrza kościoła. Projekt wystroju wnętrza zrealizował artysta Gisbert Rzeźniczek. W latach 1996 - 1998 trwały prace renowacyjne. Wtedy to pomalowano na nowo całe wnętrze kościoła, Drogę Krzyżową autorstwa Reginy Lipeckiej i Zofii Kaszowskiej, a w październiku 1988 roku rozpoczęto prace nad przebudową prezbiterium. Nowy ołtarz, w którym złożono relikwie bł. Tymoteusza Giaccardo poświęcił podczas obchodów 40-lecia parafii [[Zimoń Damian |abp Damian Zimoń]]. Wystrój prezbiterium, boczny ołtarz Matki Bożej, chrzcielnicę oraz kropielnice zostały wykonane według projektu S. Maristelli Sienickiej ze Zgromadzenia Uczennic Boskiego Mistrza. | ||
==Bractwa i stowarzyszenia== | ==Bractwa i stowarzyszenia== | ||
Parafia liczy (stan na 2005 | Parafia liczy (stan na rok 2005) ok. 18 390 mieszkańców (ok. 7 650 rodzin). Spora część parafian, zarówno osoby młode, jak i starsze, angażuje się w różnego rodzaju grupy działające przy parafii, takie jak: [[Żywy Różaniec]], [[Trzeci Zakon Franciszkański|Świecki Zakon Franciszkański]], [[Trzeci Zakon Karmelitański|Świecki Zakon Karmelitański]], Bractwo Szkaplerzne, Apostolska Wspólnota św. Elżbiety, Zespół Charytatywny, Odnowa w Duchu Świętym, Grupa Modlitewna Taize, Grupa Anonimowych Alkoholików - Grupa Trzynastka, Klub Seniora, Klub Szkaciarzy, Ministranci, Lektorzy, [[Dzieci Maryi |Dzieci Maryi]], Chórek dziecięcy „Betania", [[Ruch Światło-Życie |Oaza]], Piłkarski Parafialny Uczniowski Klub Sportowy „Chrzciciel" | ||
==Gazetka parafialna== | ==Gazetka parafialna== | ||
*[[Vox Clamantis - pismo parafii św. Jana Chrzciciela w Tychach|Vox Clamantis]] | *[[Vox Clamantis - pismo parafii św. Jana Chrzciciela w Tychach|Vox Clamantis]] | ||
Wersja z 23:52, 19 sty 2017
W 1952 roku w Tychach na osiedlu A mieszkało 6 tysięcy osób, a w roku 1954 osiedle B liczyło ok. 10 tysięcy osób. Miejscowy kościół parafialny pw. św. Marii Magdaleny był niewystarczający dla coraz to większej liczby mieszkańców. Jedynie Paprocany, pod koniec lat trzydziestych, uniezależniły się od macierzystej parafii budując mały filialny kościółek pw. Najświętszego Serca Pana Jezusa. Niestety ówczesna sytuacja społeczno-polityczna nie sprzyjała budowie nowych kościołów i tworzeniu parafii. Sytuacja ta zmieniła się dopiero po tzw. "odwilży" w październiku 1956 roku.
Budowa kościoła
Wykorzystując ocieplenie stosunków na linii Kościół - państwo, tyscy duszpasterze postarali się o zezwolenie na budowę nowej parafii w Tychach. Po wydaniu, 18 stycznia 1957, zgody przez Prezydium Wojewódzkiej Rady Narodowej w Katowicach na budowę kościoła rozpoczęto prace organizacyjne związane z wyznaczeniem terenu pod budowę. Wybrano teren na Zawiści. Natomiast ze względów duszpasterskich postanowiono, nim powstanie kościół dla blisko 40 tysięcy wiernych, wybudować na Żwakowie tymczasowy barakowy kościół. Ks. Jan Kapołka (wikary parafii św. Marii Magdaleny w Tychach) dążył jednak do wybudowania murowanego kościoła, zaprojektowanego przez inż. Zbigniewa Webera. Natomiast obliczeniami konstrukcyjnymi zajął się inż. Tadeusz Szczęsny. Wykop pod fundamenty rozpoczęto w sierpniu 1957 roku, zaś 21 września bp Herbert Bednorz poświęcił kamień węgielny. Rok później doszło do ochłodzenia stosunków pomiędzy państwem a Kościołem, czego efektem było cofnięcie zgody na budowę. Mimo to prace były kontynuowane i zaowocowały doprowadzeniem budowy do stanu surowego. Dzięki ukończeniu głównych prac budowlanych możliwe było dokonanie poświęcenia kościoła. Bp Herbert Bednorz, 21 grudnia 1958, poświęcił kościół pw. Ścięcia św. Jana Chrzciciela, tworząc jednocześnie parafię, której duszpasterstwo powierzył ks. Janowi Kapołce.
Nowa parafia
Do nowej parafii początkowo należało 15 tysięcy wiernych głównie z osiedla C, D i Żwaków. Ówczesne władze nie uznawały nowo powstałej parafii, nie tylko jako samodzielnej placówki, ale również jako filii parafii św. Marii Magdaleny. Za odprawianie nabożeństw w nowym kościele na proboszcza kilkukrotnie nakładano karę grzywny. Dzięki interwencji bpa Adamskiego, który wystosował odwołanie do Rady Państwa, dnia 1 lipca 1961 zakaz ten został cofnięty. Władze jednak uznały nową parafię dopiero 28 marca 1976 . Wtedy też, bp Herbert Bednorz mógł erygować kanonicznie parafię Ścięcia św. Jana Chrzciciela.
Wystrój kościoła
Z chwilą poświęcenia kościoła wszystkie problemy nie znikły. Przedmiotem dyskusji i krytyki stał się surowy wystrój kościoła oraz przedstawienie stacji Drogi Krzyżowej naszkicowanej na surowych ścianach autorstwa Franciszka Wyleżucha (zatrudnionego wówczas w charakterze grafika w "Trybunie Robotniczej"). Wiele kontrowersji budził i budzi nadal wizerunek Chrystusa ukrzyżowanego na ścianie głównej ołtarza - dzieło inż. Zbigniewa Webera. Inspiracją dla Zbigniewa Webera, będącego jednocześnie projektantem kościoła, z pewnością było „Ukrzyżowanie" z ołtarza w Isenheim Matthiasa Grunewalda. Głosy krytyki dotarły również do Kurii Diecezjalnej, co spowodowało kilkukrotne wizytacje biskupów. Ks. Kapołka chcąc przeforsować nowoczesny styl, zlekceważył pisemny nakaz kurii zamalowania kontrowersyjnych stacji Drogi Krzyżowej. Wynikiem zlekceważenia tego nakazu był przyjazd ekipy budowlanej z kurii, która zamalowała pas malowideł ściennych przedstawiających stacje Drogi Krzyżowej.
11 czerwca 1982 Prezydent Miasta Tychy wydał pozwolenie na rozbudowę kościoła według projektu architekta inż. Zbigniewa Webera. Nowa część kościoła została oficjalnie oddana do użytku 14 czerwca 1985. Po zakończeniu prac budowlanych podjęto prace nad wystrojem wnętrza kościoła. Projekt wystroju wnętrza zrealizował artysta Gisbert Rzeźniczek. W latach 1996 - 1998 trwały prace renowacyjne. Wtedy to pomalowano na nowo całe wnętrze kościoła, Drogę Krzyżową autorstwa Reginy Lipeckiej i Zofii Kaszowskiej, a w październiku 1988 roku rozpoczęto prace nad przebudową prezbiterium. Nowy ołtarz, w którym złożono relikwie bł. Tymoteusza Giaccardo poświęcił podczas obchodów 40-lecia parafii abp Damian Zimoń. Wystrój prezbiterium, boczny ołtarz Matki Bożej, chrzcielnicę oraz kropielnice zostały wykonane według projektu S. Maristelli Sienickiej ze Zgromadzenia Uczennic Boskiego Mistrza.
Bractwa i stowarzyszenia
Parafia liczy (stan na rok 2005) ok. 18 390 mieszkańców (ok. 7 650 rodzin). Spora część parafian, zarówno osoby młode, jak i starsze, angażuje się w różnego rodzaju grupy działające przy parafii, takie jak: Żywy Różaniec, Świecki Zakon Franciszkański, Świecki Zakon Karmelitański, Bractwo Szkaplerzne, Apostolska Wspólnota św. Elżbiety, Zespół Charytatywny, Odnowa w Duchu Świętym, Grupa Modlitewna Taize, Grupa Anonimowych Alkoholików - Grupa Trzynastka, Klub Seniora, Klub Szkaciarzy, Ministranci, Lektorzy, Dzieci Maryi, Chórek dziecięcy „Betania", Oaza, Piłkarski Parafialny Uczniowski Klub Sportowy „Chrzciciel"
Gazetka parafialna
Proboszczowie
- ks. Jan Kapołka budowniczy kościoła i duszpasterz (1957-1963)
- ks. Józef Oleś rektor (1963-1972)
- ks. Adam Cisek rektor (1963-1972)
- ks. Henryk Oczadły rektor (1973-1978), proboszcz (1978-1979)
- ks. Engelbert Ramola (1979-2005)
- ks. Piotr Szołtysik (2005-nadal)
Bibliografia
Dekret erekcji parafii przy kościele św. Jana Chrzciciela w Tychach-Żwakowie, WD 1976, nr 2, s. 34-35; R. Przybyłek, Rozwój parafii św. Jana Chrzciciela w Tychach w latach 1958-1990, Kamień 1992, praca mgr mps w Bibliotece WTL UŚ w Katowicach; L. Makówka, O recepcji nowej sztuki religijnej, "Z tej Ziemi. Śląski kalendarz katolicki na rok 2008", Katowice 2007, s. 56-60; M. Jaworek, Dzieje parafii św. Jana Chrzciciela w Tychach, Katowice 1995; R. Przybytek, Rozwój parafii św. Jana Chrzciciela w Tychach w latach 1958 -1990, Kamień 1992; "Vox clamantis" (pismo parafialne).
| ||||||||||