Parafia św. Jana Chrzciciela w Tychach: Różnice pomiędzy wersjami

Z e-ncyklopedia
(nowe)
Linia 1: Linia 1:
W 1952 roku w Tychach na osiedlu A mieszkało 6 tysięcy osób, a w roku 1954 osiedle B liczyło ok. 10 tysięcy osób. Miejscowy kościół parafialny św. Marii Magdaleny był niewystarczający dla coraz to większej liczby mieszkańców. Jedynie Paprocany pod koniec lat trzydziestych uniezależniły się od macierzystej parafii budując mały filialny kościółek pod wezwaniem Najświętszego Serca Pana Jezusa. Niestety ówczesna sytuacja społeczno polityczna nie sprzyjała budowie nowych kościołów i tworzeniu parafii. Sytuacja ta zmieniła się dopiero po październiku 1956 roku.


Wykorzystując ocieplenie się stosunków na linii Kościół - państwo, duszpasterze tyscy postarali się o zezwolenie na budowę nowej parafii w Tychach. Po uzyskaniu 18 stycznia 1957 zgody przez ówczesne Prezydium Wojewódzkiej Rady Narodowej w Katowicach na budowę świątyni rozpoczęto prace organizacyjne związane z wyznaczeniem terenu pod budowę. Wybrano teren na Zawiści. Natomiast ze względów duszpasterskich postanowiono, nim powstanie kościół dla blisko 40 tysięcy wiernych wybudować na Żwakowie tymczasowy barakowy kościół. Ks. Jan Kapołka (wikary parafii św. Marii Magdaleny w Tychach) dążył jednak do wybudowania murowanego kościoła, zaprojektowanego przez inż. Zbigniewa Webera. Natomiast obliczeniami konstrukcyjnymi zajął się inż. Tadeusz Szczęsny. Wykonywanie wykopów pod fundamenty rozpoczęto w sierpniu 1957 roku, zaś 21 września ks. bp. Herbert Bednorz poświęcił kamień węgielny kościoła pod wezwaniem Królowej Wszechświata. Rok później doszło do ochłodzenia stosunków pomiędzy Państwem, a Kościołem, czego efektem było cofnięcie zgody na budowę. Mimo to prace były kontynuowane i zaowocowały doprowadzeniem budowy do stanu surowego. Dzięki ukończeniu głównych prac budowlanych możliwe było dokonanie poświęcenia kościoła. Bp Herbert Bednorz 21 grudnia 1958 poświęcił kościół pod wezwaniem ścięcia św. Jana Chrzciciela, tworząc jednocześnie parafię, której duszpasterstwo powierzył ks. Janowi Kapołce.


Do nowej parafii początkowo należało 15 tysięcy wiernych głównie z osiedla C, D i Żwaków. Ówczesne władze nie uznawały nowopowstałej parafii, nie tylko jako samodzielnej placówki, ale również jako filii parafii św. Marii Magdaleny. Za odprawianie nabożeństw w nowym kościele na proboszcza kilkukrotnie nakładano karę grzywny. Dzięki interwencją biskupa Adamskiego, który wystosował odwołanie do Rady Państwa, dnia l lipca 1961 roku zakaz ten został cofnięty. Władze jednak uznały nową parafię dopiero 28 marca 1976 . Wtedy też, bp Herbert Bednorz mógł erygować kanonicznie parafię ścięcia św. Jana Chrzciciela.


Z chwilą poświęcenie świątyni wszystkie problemy nie znikły. Przedmiotem dyskusji i licznych krytyk stał się surowy wystrój kościoła oraz przedstawienie stacji drogi krzyżowej naszkicowanej na surowych ścianach autorstwa Franciszka Wyleżucha (zatrudnionego wówczas w charakterze grafika w Trybunie Robotniczej). Wiele kontrowersji budził i do dnia dzisiejszego budzi wizerunek Chrystusa ukrzyżowanego na ścianie głównej ołtarza - dzieło inż. Zbigniewa Webera. Inspiracją dla Zbigniewa Webera, będącego jednocześnie projektantem kościoła, z pewnością było „Ukrzyżowanie" z ołtarza w Isenheim Matthiasa Grunewalda. Głosy krytyki dotarły również do Kurii Diecezjalnej, co spowodowało kilkukrotne wizytacje Biskupów. Ks. Jan Kapołka chcą przeforsować nowoczesny styl, zlekceważył pisemny nakaz kurii zamalowania kontrowersyjnych stacji drogi krzyżowej. Wynikiem zlekceważenia tego nakazu był przyjazd ekipy budowlanej z Kurii, która zamalowała pas malowideł ściennych przedstawiających stacje drogi krzyżowej.
11 czerwca 1982 Prezydent Miasta Tychy wydał pozwolenie na rozbudowę kościoła według projektu architekta inż. Zbigniewa Webera. Nowa część kościoła została oficjalnie oddana do użytku 14 czerwca 1985. Po zakończeniu prac budowlanych podjęto prace nad wystrojem wnętrza świątyni. Projekt wystroju wnętrza zrealizował artysta Gisbert Rzeźniczek. W latach 1996 - 1998 trwały prace renowacyjne. Wtedy to pomalowano na nowo całe wnętrze kościoła, drogę krzyżową autorstwa Reginy Lipeckiej i Zofii Kaszowskiej, a w październiku 1988 roku rozpoczęto prace nad przebudową prezbiterium. Nowy ołtarz, w którym złożono relikwie bł. Tymoteusza Giaccardo poświęcił podczas obchodów 40 lecia parafii abp. Damian Zimoń. Wystrój prezbiterium, boczny ołtarz Matki Bożej, chrzcielnicę oraz kropielnice zostały wykonane według projektu S. Maristelli Sienickiej ze Zgromadzenia Uczennic Boskiego Mistrza.
Parafia liczy obecnie (2005 r.) ok. 18 390 mieszkańców (ok. 7 650 rodzin). Spora część parafian, zarówno osoby młode, jak i starsze, angażuje się w różnego rodzaju grupy działające przy parafii, takie jak: Żywy Różaniec, Świecki Zakon Franciszkański, Świecki Zakon Karmelitański, Bractwo Szkaplerzne, Apostolska Wspólnota św. Elżbiety, Zespół Charytatywny, Odnowa w Duchu Świętym, Grupa Modlitewna Taize, Grupa Anonimowych Alkoholików - Grupa Trzynastka, Klub Seniora, Klub Szkaciarzy, Ministranci, Lektorzy, Dzieci Maryi, Chórek dziecięcy „Betania", Oaza, Piłkarski Parafialny Uczniowski Klub Sportowy „Chrzciciel"




Linia 13: Linia 21:


== Bibliografia ==
== Bibliografia ==
Dekret erekcji parafii przy kościele św. Jana Chrzciciela w Tychach-Żwakowie, WD 1976, nr 2, s. 34-35; R.  Przybyłek, Rozwój parafii św. Jana Chrzciciela w Tychach w latach 1958-1990,  Kamień 1992, praca mgr mps w Bibliotece WTL UŚ w Katowicach; L. Makówka, O recepcji nowej sztuki religijnej,  "Z tej Ziemi. Śląski kalendarz katolicki na rok 2008", Katowice 2007, s. 56-60.
Dekret erekcji parafii przy kościele św. Jana Chrzciciela w Tychach-Żwakowie, WD 1976, nr 2, s. 34-35; R.  Przybyłek, Rozwój parafii św. Jana Chrzciciela w Tychach w latach 1958-1990,  Kamień 1992, praca mgr mps w Bibliotece WTL UŚ w Katowicach; L. Makówka, O recepcji nowej sztuki religijnej,  "Z tej Ziemi. Śląski kalendarz katolicki na rok 2008", Katowice 2007, s. 56-60; Małgorzata Jaworek, Dzieje parafii św. Jana Chrzciciela w Tychach, Małgorzata Jaworek. Katowice 1995; Roman Przybytek, Rozwój parafii św. Jana Chrzciciela w Tychach w latach 1958 -1990, Kamień 1992; Vox clamantis (spimo parafialne).
    
    


Wersja z 13:25, 12 maj 2010

W 1952 roku w Tychach na osiedlu A mieszkało 6 tysięcy osób, a w roku 1954 osiedle B liczyło ok. 10 tysięcy osób. Miejscowy kościół parafialny św. Marii Magdaleny był niewystarczający dla coraz to większej liczby mieszkańców. Jedynie Paprocany pod koniec lat trzydziestych uniezależniły się od macierzystej parafii budując mały filialny kościółek pod wezwaniem Najświętszego Serca Pana Jezusa. Niestety ówczesna sytuacja społeczno polityczna nie sprzyjała budowie nowych kościołów i tworzeniu parafii. Sytuacja ta zmieniła się dopiero po październiku 1956 roku.

Wykorzystując ocieplenie się stosunków na linii Kościół - państwo, duszpasterze tyscy postarali się o zezwolenie na budowę nowej parafii w Tychach. Po uzyskaniu 18 stycznia 1957 zgody przez ówczesne Prezydium Wojewódzkiej Rady Narodowej w Katowicach na budowę świątyni rozpoczęto prace organizacyjne związane z wyznaczeniem terenu pod budowę. Wybrano teren na Zawiści. Natomiast ze względów duszpasterskich postanowiono, nim powstanie kościół dla blisko 40 tysięcy wiernych wybudować na Żwakowie tymczasowy barakowy kościół. Ks. Jan Kapołka (wikary parafii św. Marii Magdaleny w Tychach) dążył jednak do wybudowania murowanego kościoła, zaprojektowanego przez inż. Zbigniewa Webera. Natomiast obliczeniami konstrukcyjnymi zajął się inż. Tadeusz Szczęsny. Wykonywanie wykopów pod fundamenty rozpoczęto w sierpniu 1957 roku, zaś 21 września ks. bp. Herbert Bednorz poświęcił kamień węgielny kościoła pod wezwaniem Królowej Wszechświata. Rok później doszło do ochłodzenia stosunków pomiędzy Państwem, a Kościołem, czego efektem było cofnięcie zgody na budowę. Mimo to prace były kontynuowane i zaowocowały doprowadzeniem budowy do stanu surowego. Dzięki ukończeniu głównych prac budowlanych możliwe było dokonanie poświęcenia kościoła. Bp Herbert Bednorz 21 grudnia 1958 poświęcił kościół pod wezwaniem ścięcia św. Jana Chrzciciela, tworząc jednocześnie parafię, której duszpasterstwo powierzył ks. Janowi Kapołce.

Do nowej parafii początkowo należało 15 tysięcy wiernych głównie z osiedla C, D i Żwaków. Ówczesne władze nie uznawały nowopowstałej parafii, nie tylko jako samodzielnej placówki, ale również jako filii parafii św. Marii Magdaleny. Za odprawianie nabożeństw w nowym kościele na proboszcza kilkukrotnie nakładano karę grzywny. Dzięki interwencją biskupa Adamskiego, który wystosował odwołanie do Rady Państwa, dnia l lipca 1961 roku zakaz ten został cofnięty. Władze jednak uznały nową parafię dopiero 28 marca 1976 . Wtedy też, bp Herbert Bednorz mógł erygować kanonicznie parafię ścięcia św. Jana Chrzciciela.

Z chwilą poświęcenie świątyni wszystkie problemy nie znikły. Przedmiotem dyskusji i licznych krytyk stał się surowy wystrój kościoła oraz przedstawienie stacji drogi krzyżowej naszkicowanej na surowych ścianach autorstwa Franciszka Wyleżucha (zatrudnionego wówczas w charakterze grafika w Trybunie Robotniczej). Wiele kontrowersji budził i do dnia dzisiejszego budzi wizerunek Chrystusa ukrzyżowanego na ścianie głównej ołtarza - dzieło inż. Zbigniewa Webera. Inspiracją dla Zbigniewa Webera, będącego jednocześnie projektantem kościoła, z pewnością było „Ukrzyżowanie" z ołtarza w Isenheim Matthiasa Grunewalda. Głosy krytyki dotarły również do Kurii Diecezjalnej, co spowodowało kilkukrotne wizytacje Biskupów. Ks. Jan Kapołka chcą przeforsować nowoczesny styl, zlekceważył pisemny nakaz kurii zamalowania kontrowersyjnych stacji drogi krzyżowej. Wynikiem zlekceważenia tego nakazu był przyjazd ekipy budowlanej z Kurii, która zamalowała pas malowideł ściennych przedstawiających stacje drogi krzyżowej.

11 czerwca 1982 Prezydent Miasta Tychy wydał pozwolenie na rozbudowę kościoła według projektu architekta inż. Zbigniewa Webera. Nowa część kościoła została oficjalnie oddana do użytku 14 czerwca 1985. Po zakończeniu prac budowlanych podjęto prace nad wystrojem wnętrza świątyni. Projekt wystroju wnętrza zrealizował artysta Gisbert Rzeźniczek. W latach 1996 - 1998 trwały prace renowacyjne. Wtedy to pomalowano na nowo całe wnętrze kościoła, drogę krzyżową autorstwa Reginy Lipeckiej i Zofii Kaszowskiej, a w październiku 1988 roku rozpoczęto prace nad przebudową prezbiterium. Nowy ołtarz, w którym złożono relikwie bł. Tymoteusza Giaccardo poświęcił podczas obchodów 40 lecia parafii abp. Damian Zimoń. Wystrój prezbiterium, boczny ołtarz Matki Bożej, chrzcielnicę oraz kropielnice zostały wykonane według projektu S. Maristelli Sienickiej ze Zgromadzenia Uczennic Boskiego Mistrza.

Parafia liczy obecnie (2005 r.) ok. 18 390 mieszkańców (ok. 7 650 rodzin). Spora część parafian, zarówno osoby młode, jak i starsze, angażuje się w różnego rodzaju grupy działające przy parafii, takie jak: Żywy Różaniec, Świecki Zakon Franciszkański, Świecki Zakon Karmelitański, Bractwo Szkaplerzne, Apostolska Wspólnota św. Elżbiety, Zespół Charytatywny, Odnowa w Duchu Świętym, Grupa Modlitewna Taize, Grupa Anonimowych Alkoholików - Grupa Trzynastka, Klub Seniora, Klub Szkaciarzy, Ministranci, Lektorzy, Dzieci Maryi, Chórek dziecięcy „Betania", Oaza, Piłkarski Parafialny Uczniowski Klub Sportowy „Chrzciciel"


Proboszczowie

Bibliografia

Dekret erekcji parafii przy kościele św. Jana Chrzciciela w Tychach-Żwakowie, WD 1976, nr 2, s. 34-35; R. Przybyłek, Rozwój parafii św. Jana Chrzciciela w Tychach w latach 1958-1990, Kamień 1992, praca mgr mps w Bibliotece WTL UŚ w Katowicach; L. Makówka, O recepcji nowej sztuki religijnej, "Z tej Ziemi. Śląski kalendarz katolicki na rok 2008", Katowice 2007, s. 56-60; Małgorzata Jaworek, Dzieje parafii św. Jana Chrzciciela w Tychach, Małgorzata Jaworek. Katowice 1995; Roman Przybytek, Rozwój parafii św. Jana Chrzciciela w Tychach w latach 1958 -1990, Kamień 1992; Vox clamantis (spimo parafialne).


p • d • e
Organizacja Kościoła na Górnym Śląsku
Źródło: „https://silesia.edu.pl/index.php?title=Parafia_św._Jana_Chrzciciela_w_Tychach&oldid=33576”