Parafia św. Anny w Tarnowskich Górach

Z e-ncyklopedia

Kościół i jego wyposażenie

Zmiany demograficzne w XVI-wiecznych Tarnowskich Górach uwidoczniły potrzebę założenia nowego, większego cmentarza. Gmina protestancka na ten cel nabyła ziemię znajdującą się niedaleko Bramy Gliwickiej (Wrocławskiej). Cmentarz, istniejący do dnia dzisiejszego, otoczono murem. W 1606 roku wybudowano tam drewnianą kaplicę, pełniącą funkcję kościółka pogrzebowego.

Szybki rozwój miasta sprawił, że trzeba było wybudować większą kaplicę, tym razem już z kamienia i cegły. Usytuowano ją za Bramą Gliwicką - tuż przy wyjeździe z miasta - nadając jej charakter obiektu przycmentarnego. Obecnie kaplica jest otynkowana, posiada instalację odgromową i grzewczą oraz została pokryta blachą cynkową. Ponadto została wpisana do rejestru zabytków. Za sumę 700 talarów kaplica została ufundowana przez mistrza górniczego, późniejszego burmistrza tarnogórskiego, ewangelika Jakuba Gruzełko. Początkowo, ze względu na osobę fundatora, kościółek ten nosił wezwanie św. Jakuba Starszego Apostoła. Jakub Gruzełko spoczął też tutaj w podziemiach.

8 sierpnia 1629 Karol Hanibal von Dohna ogłosił we Wrocławiu edykt cesarza Ferdynanda II z 6 marca 1629, który nakazywał zwrot zabranych przez protestantów kościołów i dóbr katolickich. Kościół św. Jakuba - dziś św. Anny - katolicy przejęli jednak dopiero w 1653 roku. W latach 1846–1847 dobudowano do niego prezbiterium i wieżę, zaś w 1928 roku - małą zakrystię. Prezbiterium i nawa są oszkarpowane. Na przełomie XVII i XVIII wstawiono nowe ławki. 5 października 1958 ks. Michał Lewek odprawił w kościele św. Anny uroczystą mszę świętą, która zainaugurował odtąd stały porządek nabożeństw w tej świątyni.

W kościele św. Anny istnieją dwa ołtarze główne, Jeden z nich stary, wykonany z drewna i stojący na podmurówce jest darem proboszcza gliwickiego Jana Ludwika Sendeciusa (vel Sendeliusa). Do tegoż podarowanego ołtarza oficjałowie tarnogórskiego urzędu solnego zlecili wykonanie obrazu patronki św. Anny. Drugi ołtarz soborowy powstał według projektu Wernera Lubosa. Już w lutym 1983 roku nowy stół i podium były gotowe. Dzieło to wykonał mistrz stolarski z Toszka – Zwiorek. Na kolumnach wspierających ołtarz Jerzy Lisek wykonał rzeźby przedstawiające Boga i symbol pracy ludzkiej. W grudniu 1983 roku był gotowy boczny ołtarz Zmartwychwstania Pańskiego – również według projektu Wernera Lubosa. Tabernakulum pancerne istniejące do dziś zostało nabyte w 1961 roku. Jego drzwiczki zostały ozdobione symbolami PX, Alfa, Omega. U świętej Anny jest ambona zaprojektowana przez W. Lubosa a wykonana w stolarni toszeckiej mistrza Zwiorka w listopadzie 2006 roku zaś ozdobiona przez Jerzego Liska w maju 2008 roku. Chrzcielnica w kościele św. Anny również jest wykonana według projektu prof. Lubosa. W kościele świętej Anny stacje Drogi Krzyżowej zostały wykonane z drewna przez rzeźbiarza Jerzego Liska.

Proboszczowie

Bibliografia

Ks. Herbert Jeziorski, Kościoły i parafie rzymskokatolickie na ziemi tarnogórskiej, Tarnowskie Góry 2006, s. 78–84; Ks. Herbert Jeziorski, Tarnogórski kościół Świętej Anny, Tarnowskie Góry 2009; http://www.kuria.gliwice.pl/kuria/index.php?akcja=parafia&ID=104 [31.08.2011].

Źródło: „https://silesia.edu.pl/index.php?title=Parafia_św._Anny_w_Tarnowskich_Górach&oldid=41787”