Kontny Paweł

Kontny Paweł TChr (1910-1945)

Urodził się 29 czerwca 1910 w Paprocanach k. Tychów w rodzinie Jakuba i Jadwigi, z d. Czardybon. 31 sierpnia 1932 ukończył gimnazjum w Mikołowie, a następnie wstąpił do zgromadzenia Towarzystwa Chrystusowego dla Wychodźców. Pierwszą profesję zakonną złożył 16 października 1933. Następnego dnia wraz z pierwszym rocznikiem chrystusowców rozpoczął dwuletnie studia filozoficzne w Arcybiskupim Seminarium Duchownym w Gnieźnie. 1 października 1935 podjął czteroletnie studia teologiczne w Arcybiskupim Seminarium Duchownym w Poznaniu. Wieczyste śluby zakonne złożył 18 października 1936. 3 czerwca 1939 w katedrze poznańskiej przyjął święcenia kapłańskie z rąk prymasa Polski kard. Augusta Hlonda.

Wkrótce po święceniach wyjechał do Estonii, gdzie w Kivioli (powiat Rakwere) pomagał ks. Stanisławowi Rutowi TChr w duszpasterstwie polonijnym. Tam też zastał go wybuch II wojny światowej. Mimo możliwości wyjazdu do Finlandii podjął decyzję o powrocie do Polski. 13 września 1939 przyjechał do Łucka, gdzie zastał kolegę kursowego, ks. Alojzego Dudka, pochodzącego również z parafii tyskiej. Ks. Kontny dołączył do niego i razem pełnili obowiązki wikariuszy przy katedrze łuckiej. 27 października 1939 razem też powrócili na Śląsk, do Tychów. Ks. Kontny zamieszkał wówczas u rodziny w Paprocanach, obsługując miejscową kaplicę należącą do parafii tyskiej i pomagał w duszpasterstwie w macierzystym tyskim kościele. Za działalność duszpasterską i patriotyczne kazania został 28 maja 1941 aresztowany przez Gestapo i osadzony w mikołowskim więzieniu, gdzie przebywał ponad dwa tygodnie. Wskutek licznych szykan ze strony Gestapo, które dotknęły także jego rodzinę, w połowie listopada 1941 roku przeniósł się do Lędzin, gdzie u boku ks. Klyczki pracował jako wikariusz.

28 stycznia 1945 do Lędzin wkroczyły wojska radzieckie. Dzięki interwencji ks. Kontnego i jego znajomości języka rosyjskiego ok. 70 jeńców wojennych pochodzących ze Śląska, a wcześniej przymusowo wcielonych do armii niemieckiej, mogło powrócić do swoich domów. 1 lutego 1945 po porannych Mszach św. przybiegły na plebanię dwie dziewczyny, wysłane po pomoc i obronę przed napastującymi kobiety żołnierzami radzieckimi. W zastępstwie proboszcza odprawiającego w tym czasie pogrzeb poszedł z nimi ks. Kontny, założywszy uprzednio biało-czerwoną opaskę na płaszcz. Na miejscu próbował wyperswadować oficerowi niestosowne zachowanie się wyzwolicieli. Ten jednak wyjął pistolet z kabury i groził, że go zastrzeli, jeśli będzie przeszkadzać. Kiedy próbował się oddalić został pochwycony przez żołnierzy, pobity i powalony na ziemię. Zdarto też z niego płaszcz z biało-czerwoną opaską, a następnie zastrzelono. W miejscu, gdzie został zamordowany oficer natychmiast kazał zakopać jego ciało. Po trzech dniach, gdy front przesunął się dalej na zachód, ekshumowano zwłoki i przeniesiono je do pobliskiego klasztoru sióstr boromeuszek, a następnie do kościoła pw. św. Klemensa. 8 lutego 1945 o godz. 9.00 odbył się uroczysty pogrzeb. Mimo wielkich trudności komunikacyjnych i obawy przed wojskiem zebrało się 10 księży i tłumy ludzi. Mszę św. żałobną celebrował ks. dziekan Jan Wodarz, a kazanie wygłosił ks. prob. Jan Klyczka. Ks. Kontny został pochowany na cmentarzu przy kościele pw. św. Anny. Na jego nagrobku znalazł się następujący napis: Ks. Paweł Kontny - który zginął jako Dobry Pasterz za owce swoje. Ulica, przy której zginął nosi jego imię. 3 czerwca 2014 w 75. rocznicę święceń kapłańskich ks. Kontnego na cmentarzu została odsłonięta tablica pamiątkowa ufundowana przez Ośrodek Postulatorski Towarzystwa Chrystusowego dla Polonii Zagranicznej. Także w rodzinnych Paprocanach na kościele pw. NSPJ zawisła tablica upamiętniająca ks. Kontnego, poświęcona 18 listopada 2017 przez abpa Wiktora Skworca.

Przygotowywany jest jego proces beatyfikacyjny.

Bibliografia

B. Kołodziej, Kontny Paweł (hasło), [w:] Słownik biograficzny katolickiego duchowieństwa śląskiego XIX i XX wieku, red. M. Pater, Katowice 1996, s. 187; W. Jacewicz, J. Woś, Martyrologium polskiego duchowieństwa rzymskokatolickiego pod okupacją hitlerowską w latach 1939–1945, z. 5, Warszawa 1977, s. 51, 53; B. Kołodziej, Kontny Paweł (hasło), [w:] Słownik biograficzny ziemi pszczyńskiej, s. 127-128; W. Łakowiczówna [s. Alojza Wanda Łakowicz], Za powierzone dusze, Poznań 1948, mps w Archiwum Towarzystwa Chrystusowego w Poznaniu.