Kapliczki i krzyże przydrożne w Przegędzy

Z e-ncyklopedia
Kapliczka pw Matki Bożej
ul. Mikołowska
ul. Powstańców Warszawskich
  • Kaplica przed kościołem

Murowana kaplica pw. Matki Boskiej Bolesnej w 1840 roku została wzniesiona przez Jana Piątka. Obiekt utrzymany jest w stylu klasycystycznym, stąd też na zewnątrz w narożnikach zdobią go lizeny. Pod okapem zaś znajduje się profilowany gzyms. Pierwotnie na ścianie ołtarzowej kaplicy wisiał obraz "Ukrzyżowania", pochodzący z nieistniejącego już drewnianego kościoła pw. św. Jana Chrzciciela w Rybniku. Obecnie w miejscu tym znajduje się drewniany krzyż z inskrypcją: Jurek Grzegorzek / kowal w Przegędze jest / fundatorem tego krzyża / 1858 Roku . Od 1946 roku sprawowano tutaj niedzielne nabożeństwa. Po wybudowaniu zaś kościoła obiekt przejął funkcję kaplicy przedpogrzebowej.

  • Kaplica przy ul. Szkolnej

Murowana kapliczka słupowa w 1928 roku została ufundowana przez gminę Przegędza. Wzniesiona na rzucie kwadratu o ściętych narożnikach; została nakryta dwuspadowym daszkiem. W przeszklonej wnęce znajduje się figurka Najświętszego Serca Jezusowego. Pod nią umieszczono tablicę z nazwiskami Przegędzan poległych w czasie I wojny światowej oraz podczas powstań śląskich.

  • Kaplica na skrzyżowaniu ul. Mikołowskiej i Leśnej

Murowaną kapliczkę 30 stycznia 1930 postawił Jan Szuła. Wewnątrz została umieszczona figurka Matki Boskiej Niepokalanej. Obok kapliczki rosną krzak leszczyny oraz cyprysik Lawsona. Jan Szuła ufundował jeszcze dwie drewniane kapliczki szafkowe - przy ul. Kamieńskiej i Piaskowej.

  • Kapliczki przy ul. Mikołowskiej

Dwie drewniane kapliczki szafkowe na słupkach znajdują się na łuku drogi w kierunku Rybnika. Pierwszą na początku II wojny światowej ufundowała Maria Sobik; drugą w miejscu wielu wypadków drogowych w 1960 roku postawiła Maria Szarowska.

  • Kapliczki przy ul. Kamieńskiej

Obydwie zostały postawione przez Jana Szułę. Ta druga powstała, jako wotum wdzięczności za pomyślny zakup pola. Fundator przeznaczył go potem pod boisko sportowe dla miejscowego LZS-u.

  • Kaplica za kościołem

Wymurowaną z kamieni kaplicę, mającą kształt groty Matki Boskiej z Lourdes usytuowano na skraju parkingu kościelnego. W 2004 roku ufundował ją Norbert Gamoń.

  • Kapliczka św. Floriana

Niewielka kapliczka skrzynkowa zawieszona 7 maja 2021 na fasadzie remizy OSP w Przegędzy. Witryna wykonana przez samych strażaków. Polichromowaną figurkę ufundował i w 2021 roku poświęcił ks. Józef Bryzik.

  • Krzyż drewniany na skrzyżowaniu ul. Mikołowskiej i Leszczyńskiej

Najstarszy na terenie miejscowości krzyż w 1890 roku został wzniesiony na przysiółku Szczotki.

  • Krzyż murowany przy ul. Powstańców Warszawskich 9

Murowana Boża Męka została postawiona w 1913 roku. Jej fundatorem - wymienionym na cokole - jest Jakub Fojcik. Krzyż otacza ozdobny kuty płotek. Obok rosną dorodne kasztanowce.

  • Krzyż murowany przy ul. Mikołowskiej 54

Boża Męka w 1917 roku została wykonana w zakładzie kamieniarskim Franciszka Botora w Rybniku.

  • Krzyż drewniany przy ul. Powstańców Warszawskich 1

Na początku ulicy Powstańców Warszawskich znajduje się drewniany krzyż w 1931 roku ufundowany przez Józefa Ficę, jako wotum dziękczynne za korzystny zakup ziemi.

  • Krzyż misyjny

Krzyż przed kościołem został ustawiony podczas pierwszych misji parafialnych [18-25 marca 1990].

  • Krzyż drewniany przy ul. Mikołowskiej

Krzyż w 1993 roku został ustawiony przed Schroniskiem im. Brata Alberta.

  • Krzyż cmentarny

1 listopada 1995 krzyż został poświęcony przez bpa Gerarda Bernackiego.

Bibliografia

AA Kat., Akta lokalne Przegędza, vol. I; Katalog zabytków sztuki w Polsce. Województwo katowickie, t.VI, z. 11, oprac. Z. Lepiarczyk, Katowice 1967, s. 32; A. Żukowski, A. Gudzik, Szlakami Zielonego Śląska 1, Czerwionka-Leszczyny 2010, s. 259-260; A. Gudzik, Przegędza. Zarys dziejów, Czerwionka-Leszczyny 2002, s. 97-102; Taż, Kapliczka w Przegędzy, "Kurier" 2003, nr 145/2003, s. 7; S. Musiolik, Przegędza. Kapliczki, figury i krzyże, "Kurier" 1998, nr 91/98, s. 9; Przewodnik po ścieżkach dydaktycznych Gminy i Miasta Czerwionka-Leszczyny, oprac. M. Baus, B. Kaszek i in., Czerwionka-Leszczyny 2002, s. 60-61.