Jarczyk Jan

Jarczyk Jan (1886-1969)

Urodził się w Bujakowie 27 stycznia 1886 w rodzinie Konstantyna i Eufemii z d. Polak. W latach 1901 – 1907 uczył się w gimnazjum bytomskim, a następnie wstąpił na Wydział Teologiczny Uniwersytetu Wrocławskiego. F. Szymiczek nazywał go „starym działaczem od czasów akademickich” mając zapewne na myśli jego działalność w narodowej organizacji „Swoi” i czasowe jej przewodniczenie. 22 czerwca 1911 przyjął święcenia kapłańskie, by następnie pracować kolejno w Lędzinach (1911-1913), Trzebnicy (1913-1914), Głogówku (1914 – 1918).

W okresie walki plebiscytowej był wikarym w parafii pw. Niepokalanego Poczęcia NMP w Katowicach (1918-1923), gdzie był zaangażowany w działalność polityczną. Został mianowany sędzią prosynodalnym (21 wrzesień 1923) i notariuszem. Od 9 grudnia 1925 był sędzią, a następnie oficjałem (1927–1930) Sądu Biskupiego w Katowicach. Pełnił też obowiązki egzaminatora prosynodalnego w latach 1926–1930 oraz radcy duchownego Kurii Biskupiej w 1926 roku i 1931 roku.

W 1929 roku był zastępcą wikariusza generalnego (ks. W. Kasperlika). 26 marca 1930 ks. Jarczyk został odwołany ze stanowiska oficjała z powodu sprawy Krawczyk kontra Bromboszcz, która została mu odebrana. Został ekskomunikowany za pozwanie przed sąd świecki swojego ordynariusza (bpa Lisieckiego) oraz znieważanie innych księży. Pomimo odwołań, nawet do Roty Rzymskiej, decyzja o zwolnieniu nie została cofnięta. Dopiero w 1936 roku bp Adamski zwolnił go z cenzury, na mocy uprawnień Kongregacji Soboru i nałożył pokutę w formie czterodniowych rekolekcji w klasztorze oo. franciszkanów w Panewnikach.

Oprócz prac w administracji młodej struktury kościelnej wykazywał też aktywność na polu naukowym, zwłaszcza w okresie przed utworzeniem diecezji. Był sekretarzem Zarządu Towarzystwa Naukowego Kapłanów Śląskich (1923), był prelegentem na jednym z kursów specjalistycznych dla duchowieństwa w Katowicach w dniach 23 – 24 kwietnia 1924. Należał także do grona założycieli Koła Pisarzy Katolickich na Śląsku, które zostało zawiązane 6 października 1924 z inicjatywy ks. A. Hlonda. Obok ks. Jarczyka odnajdujemy tutaj ks. E. Szramka, ks. T. Bromboszcza czy ks. J. Gawlinę.

Po odejściu z Kurii rozpoczął pracę duszpasterską w parafii w Mysłowicach. Gdy 12 grudnia 1939 ks. Józef Dwucet został wydalony do Generalnej Guberni substytutem w parafii św. Mikołaja w Lublińcu został ustanowiony ks. Jarczyk (13 grudzień 1939). Pełnił tę funkcję przez cały okres II wojny światowej do maja 1945 roku.

Po wejściu wojska sowieckiego wstawiał się za tymi spośród swoich parafian, którzy podpisali Volkslistę, pisząc bezpośrednio do wojewody. Dekretem z 21 listopada 1941 powołano nową parafie na terenie Lublińca, której duszpasterzami są do dziś Oblaci Maryi Niepokalanej. Następnie, kolejnym dekretem z 14 lutego 1943, pozwolono na odprawianie Mszy św. w Kokotku, który należał do parafii lublinieckiej. Tym samym, dało to grunt do lepszej pracy duszpasterskiej na terenie miasta i powstania w przyszłości osobnej parafii w Kokotku. Po powrocie z wygnania ks. Dwuceta (2 maj 1945) ks. Jarczyk został ustanowiony administratorem parafii w Nakle (12 maj 1945), a następnie jej proboszczem (10 wrzesień 1947). Pełnił tę posługę do 18 września 1967 kiedy to przeszedł na emeryturę. Zmarł 10 lutego 1969 w Nakle, gdzie 13 lutego został pochowany.

Bibliografia

AAKat, Akta personalne ks. Jana Jarczyka; J. Myszor, Jarczyk Jan (biogram), Słownik biograficzny, s. 148; Nekrolog, GN, nr 11 z 16 III 1969, s. 66 ; Myszor, Historia diecezji, s. 86 – 87; Olszar, Duchowieństwo, s. 318, 337, 354, 361 – 370, 592; H. Gwóźdź, Udział duchowieństwa, s. 185; Korespondencja Augusta Hlonda i Józefa Gawliny w latach 1924-1948, red. J. Myszor i J. Konieczny, Katowice 2003, s. 99; A. Dziurok, Aparat bezpieczeństwa wobec biskupów i kurii katowickiej w latach 1945-1956, [w:] Aparat bezpieczeństwa wobec kurii biskupich w Polsce, Warszawa 2009, s. 83.