Boromeuszki - Chropaczów

Stosowne pozwolenia na podjęcie przez siostry boromeuszki pracy w Chropaczowie (Schlesiengrube 1909-1922) uzyskano w 1914 roku. Ten rok jako początek placówki podaje „Kronika domu zakonnego” (retrospektywna dla lat 1914-1961), opracowania historii zgromadzenia, schematyzmy diecezji katowickiej. Zachowana w archiwum zgromadzenia korespondencja z kwietnia-sierpnia 1917 roku pomiędzy ks. Hugonem Cedzichem a przełożoną generalną w Trzebnicy, m. Aloysią Rupprecht, sugeruje, iż stałe zamieszkanie boromeuszek w Chropaczowie miało nastąpić z powodu trwającej wojny od sierpnia 1917 roku.

Sierpień 1917 roku jako początek posługi boromeuszek w Chropaczowie (Schlesiengrube) podaje schematyzm zgromadzenia z 1926 roku. Schematyzm diecezji wrocławskiej, po raz pierwszy w wykazie boromeuszowskich placówek, Chropaczów (Schlesiengrube) wymienia w 1918 roku. Po przybyciu do parafii Matki Bożej Różańcowej w Chropaczowie siostry zajęły się pielęgnacją chorych oraz prowadzeniem ochronki (przedszkola). Zamieszkały w niewielkim domku należącym do kopalni „Schlesien”. Ponadto, siostry prowadziły tzw. robótki ręczne (kusy szycia i haftu dla dziewcząt) oraz gminną kuchnię dla bezrobotnych (od przełomu lat 20. i 30. XX w.). Po wybuchu II wojny światowej, do grudnia 1939 roku, siostry pracowały przy parafii oraz zajmowały się pielęgnacją chorych w terenie. Następnie zostały zmuszone do opuszczenia domu. Władze okupacyjne urządziły w nim Poradnię dla Matki i Dziecka, prowadzoną przez NSV (Nationalsozialistlische Volkswohlfahrt – Narodowosocjalistyczną Opiekę Społeczną).

Siostry zamieszkały w prywatnym domu przy ul. Bytomskiej 45 (obecnie Łagiewnickiej) u państwa Dyga. W 1941 roku władze zakonne odwołały siostry z Chropaczowa. Boromeuszki wróciły do parafii w lutym 1945 roku. 21 marca 1945 roku podjęły pracę w przedszkolu oraz pracowni robótek ręcznych. Od 1951 roku siostry włączyły się również w katechizację. W 1958 roku władze komunistyczne nie udzieliły osobom zakonnym zezwolenia na nauczanie religii w szkołach. Siostry zaczęły katechizować przy parafii. W sierpniu 1958 roku do chropaczowskiej wspólnoty dołączono dwie siostry, które dotychczas pracowały i mieszkały tymczasowo w parafii św. Augustyna w Lipinach Śląskich. Mieszkając w Chropaczowie nadal posługiwały w Lipinach Śląskich. W 1983 roku rozpoczęto gruntowny remont domu sióstr, który trwał do 1990 roku. Na ten czas praca sióstr została przerwana, a one same opuściły Chropaczów. Wróciły tu 25 stycznia 1991 i podjęły pracę w parafii Matki Bożej Różańcowej oraz katechizację w Szkole Podstawowej nr 5 i w Przedszkolu nr 13. 6 listopada 1991 roku w części pomieszczeń domu sióstr rozpoczęła działalność ochronka, w której opieką objęto 110 dzieci. Z powodu niemożności zasilenia wspólnoty nowymi siostrami, zakonną placówkę w Chropaczowie zamknięto 31 sierpnia 2010 roku.

Bibliografia

M. Piegza, Chropaczów, zarys dziejów osady, gminy, dzielnicy, Świętochłowice 2007, s. 112-115;127; N. Osmańczyk, M. Krakowski, Dzieje parafii Chropaczów 1913-2000, Parafia Matki Boskiej Różańcowej Chropaczów 2003, s. 155-161; Handbuch des Bistums Breslau […] für das Jahr 1918, poz. 148, s. 158; Gertruda Kasperek, Zgromadzenie Sióstr Miłosierdzia św. Karola Boromeusza w Mikołowie w latach 1939-1947, Lublin 1997; Archiwum Sióstr Boromeuszek w Mikołowie: Kronika domu Chropaczów (retrospektywna za lata 1914-1961); Dokumentacja placówki Chropaczów; Anhang zum Schematismus der Kongregation der barmherzigen Schwestern vom hl. Karl Borromäus, Trebnitz 1926, poz. 47, s. 363.