Parafia Matki Bożej Różańcowej w Chropaczowie

Z e-ncyklopedia
Chropaczow zewnatrz.jpg

Chropaczow portal.jpg

Obecna dzielnica Świętochłowic, Chropaczów, istnieje od około 1295 roku. Data wspomniana jest w dokumencie Codex Diplomaticus Sileasiae wydanym we Wrocławiu w 1859 roku. Wszyscy mieszkańcy Chropaczowa od początku należeli do parafii św. Małgorzaty w Bytomiu. Po wybudowaniu kościoła pw. św. Barbary w Królewskiej Hucie (Chorzów) wszyscy parafianie zostali włączeni do nowej parafii. Z powodu dużego przyrostu ludności Chropaczowa zbudowano w Lipinach (dzielnica obok Chropaczowa) oratorium, do którego uczęszczali parafianie na Msze św., co znacznie odciążyło parafię św. Barbary.

24 grudnia 1870 kuria wrocławska wydała zezwolenie na budowę nowego kościoła w Lipinach pw. św. Augustyna. 18 stycznia 1873 erygowano parafię Lipiny-Chropaczów, do której włączono także mieszkańców dzielnicy Piaśniki. Ciągły przyrost ludności spowodował, że kościół w Lipinach nie mógł pomieścić wszystkich parafian, a jego rozbudowa nie była możliwa z przyczyn technicznych. Postanowiono utworzyć nową parafię na terenie Chropaczowa wraz z budową nowego kościoła.

21 września 1910, po długich pertraktacjach z właścicielami gruntów, Zarząd Kościelny w Lipinach zatwierdził projekt oraz uchwałę o budowie kościoła pw. Najświętszej Panny Królowej Różańca Świętego. Duże problemy sprawiało znalezienie odpowiedniego miejsca, gdyż większość terenów Chropaczowa stanowiły tereny kopalniane. Ostatecznie grunt pod budowę ofiarowała Katarzyna Klimczykowa. W październiku 1910 roku rozpoczęto budowę kościoła wraz ze wzmocnionymi fundamentami, z obawy przed szkodami górniczymi. Projektantem kościoła był Maksymilian Giemza z Katowic. Wystrój wnętrza wykonał Matheas Beule z Bytomia. W 1915 roku Chropaczów otrzymał osobnego duszpasterza, a 1 lipca 1921 została erygowana parafia. Kościół wybudowano w stylu neoromańskim na planie krzyża greckiego z czerwonej cegły z charakterystycznie ściętą wieżą. W 1912 roku zakończono budowę ścian oraz dachu i kościół został oddany w stanie surowym do użytku. Poświęcenie kościoła nastąpiło 1 maja 1913. Pierwszym proboszczem parafii został ks. Hugon Cedzich, późniejszy proboszcz parafii pw. Matki Bożej Różańcowej w Rudzie Śląskiej-Halembie. Chropaczowska parafia podlegała parafii św. Augustyna w Lipinach i dopiero 11 marca 1921 została podniesiona do rangi kościoła parafialnego z prawami i przywilejami.

Już w latach 30. XX wieku kościół uległ uszkodzeniu w wyniku eksploatacji górniczej. Szkody górnicze wzmogły się gwałtownie w latach 50. i 60., co doprowadziło do zamknięcia kościoła w 1964 roku. Wybudowano kościół zastępczy pw. Chrystusa Dobrego Pasterza . Projekt sporządził inż. Mieczysław Król. Konstruktorem był inż. Franciszek Klimek. Kościół ten spłonął 15 czerwca 1975. Na fundamentach spalonego kościoła parafianie wznieśli gruntownie przekonstruowany nowy kościół, poświęcony już 29 listopada 1975 przez bpa Herberta Bednorza. Plan przebudowy wykonali inż. Gralewski i inż. Franciszek Klimek. Uszkodzony kościół parafialny miał ulec rozbiórce. Ostatecznie po długich staraniach zadecydowano o jego uratowaniu. W 1978 roku otrzymano pozwolenie na remont po szkodach górniczych i opracowano plany rekonstrukcji. Od 1981 roku trwały prace zabezpieczające i remontowe. 14 grudnia 1986 bp Damian Zimoń konsekrował nowy ołtarz w przebudowanym prezbiterium i poświęcił na nowo kościół na tyle zabezpieczony, iż mógł odtąd służyć wiernym. Projekt przebudowy prezbiterium w czasie remontu opracowali inż. Adam Lisik i ks. Marian Zielniok. Polichromię i Drogę Krzyżową zaprojektował i wykonał artysta plastyk Andrzej Seweryn Kowalski. Przy wykonywaniu polichromii współpracował z nim artysta plastyk Jan Dybała. W 1999 roku oddano do użytku nowe organy wykonane przez firmę "Cepka". Poświęcone zostały też nowe dzwony odlane w firmie "Felczyński" z Taciszowa.

Proboszczowie

Bibliografia

Katalog Archidiecezji Katowickiej 2005, cz. 2, s. 712; J. Gacka, Parafia w Chropaczowie 1913-1999, Chropaczów 1999; H. Olszar, Rozwój sieci parafialnej na terytorium Świętochłowic, " Rocznik świętochłowicki " t. 2, red. J. Myszor, Świętochłowice 2000, s. 7-29; Straty wojenne. Zabytkowe dzwony utracone w latach 1939-1945 w granicach Polski po 1945, t. 3 Województwo śląskie, cz. 1, diecezja katowicka wraz z częścią diecezji częstochowskiej, opr. P. Nadolski, Katowice 2008, s. 105-106; M. Piegza, Chropaczów, zarys dziejów osady, gminy, dzielnicy, Świętochłowice 2007, s. 102-127; N. Osmańczyk, M. Krakowski, Dzieje parafii Chropaczów 1913-2000, Chropaczów 2003.