Szopka bożonarodzeniowa w Panewnikach: Różnice pomiędzy wersjami

Z e-ncyklopedia
(dr)
(uzupełnienie)
Linia 2: Linia 2:
Jedną z największych i jednocześnie bardzo popularnych na Górnym Śląsku [[Szopka bożonarodzeniowa| stajenek betlejemskich]] stawianych w kościołach w okresie Bożego Narodzenia jest szopka w [[Parafia Św. Ludwika Króla i Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny w Panewnikach|bazylice oo. franciszkanów w Panewnikach]]. W krótkiej monografii nt. klasztoru panewnickiego Konstanty Prus twierdzi, że w 1913 roku [[Franciszkanie - Panewniki|franciszkanie w Panewnikach]] ustawili w kościele szopkę bożonarodzeniową. Pierwszym jej budowniczym był br. Ubald Miera. Następcą br. Ubalda był br. Fabian Frytz, a później budowniczym szopki został Franciszek Falkus. Od 1996 roku głównym budowniczym jest rzeźbiarz i artysta ludowy, Paweł Jałowiczor z Jaworzynki-Trzycatka. Od 2001 roku nad budową szopki czuwa [[Rusek Franciszek|o. Alan Rusek]], obecny proboszcz parafii.
Jedną z największych i jednocześnie bardzo popularnych na Górnym Śląsku [[Szopka bożonarodzeniowa| stajenek betlejemskich]] stawianych w kościołach w okresie Bożego Narodzenia jest szopka w [[Parafia Św. Ludwika Króla i Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny w Panewnikach|bazylice oo. franciszkanów w Panewnikach]]. W krótkiej monografii nt. klasztoru panewnickiego Konstanty Prus twierdzi, że w 1913 roku [[Franciszkanie - Panewniki|franciszkanie w Panewnikach]] ustawili w kościele szopkę bożonarodzeniową. Pierwszym jej budowniczym był br. Ubald Miera. Następcą br. Ubalda był br. Fabian Frytz, a później budowniczym szopki został Franciszek Falkus. Od 1996 roku głównym budowniczym jest rzeźbiarz i artysta ludowy, Paweł Jałowiczor z Jaworzynki-Trzycatka. Od 2001 roku nad budową szopki czuwa [[Rusek Franciszek|o. Alan Rusek]], obecny proboszcz parafii.


Najwcześniejsze żłobki były ustawiane po prawej stronie kościoła – w miejscu dzisiejszego ołtarza [[Św. Antoni Padewski|św. Antoniego]]. W 1926 roku szopka uległa pewnym zmianom. W tle szopki zawieszono kotarę z obrazem Jerozolima. W latach 30. doszły kolejne zmiany. Ze względu na nowo powstały w tych latach ołtarz św. Antoniego, stajenkę przeniesiono na lewą stronę kościoła. Dwa lata po wojnie przeniesiono szopkę do głównego ołtarza, a w 1981 roku przywieziono z Betlejem figurę Dzieciątka Jezus.
Najwcześniejsze żłobki były ustawiane po prawej stronie kościoła – w miejscu dzisiejszego ołtarza [[Św. Antoni Padewski|św. Antoniego]]. W 1926 roku szopka uległa pewnym zmianom. W tle szopki zawieszono kotarę z obrazem Jerozolima. W latach 30. XX wieku doszły kolejne zmiany. Ze względu na nowo powstały w tych latach ołtarz św. Antoniego, stajenkę przeniesiono na lewą stronę kościoła. Dwa lata po wojnie przeniesiono szopkę do głównego ołtarza, a w 1981 roku przywieziono z Betlejem figurę Dzieciątka Jezus.
 
Od lat 90. XX wieku panewnicki żłóbek jest bożonarodzeniowym tryptykiem (nawa główna i nawy boczne). Tematyka lewej nawy tradycyjnie przedstawia motywy z życia [[Św. Franciszek z Asyżu|św. Franciszka z Asyżu]] i nawiązuje do duchowości franciszkańskiej, a prawa aktualne wydarzenia z nowego roku liturgicznego. I tak np. na Boże Narodzenie 2019, w prawej nawie znajdujemy postaci sług Bożych, których beatyfikacja zaplanowana jest na 2020 rok: [[Wyszyński Stefan|kard. Stefana Wyszyńskiego]] na tle panewnickiego kościoła parafialnego, którego odwiedził w 1967 roku wraz z [[Jan Paweł II|kard. Karolem Wojtyłą]], a na tle [[Parafia Chrystusa Króla w Katowicach|katowickiej archikatedry Chrystusa Króla]] - [[Macha Jan|ks. Jana Machę]], kapłana [[Archidiecezja Katowicka|diecezji katowickiej]], zamordowanego przez hitlerowców w 1942 roku. 


W tym archidiecezjalnym Betlejem od [[Boże Narodzenie|Bożego Narodzenia]] do 2 lutego każdego roku odbywają się adoracje stanowe, a modlitwom przewodniczą biskupi katowiccy.   
W tym archidiecezjalnym Betlejem od [[Boże Narodzenie|Bożego Narodzenia]] do 2 lutego każdego roku odbywają się adoracje stanowe, a modlitwom przewodniczą biskupi katowiccy.   


W tradycji śląskiej XIX wiecznej popularne było oratorium ludowe ze śpiewami w 5 odsłonach (w części - na wzór pastorałek). Autorem tego utworu jest [[Kołodziej Piotr|Piotr Kołodziej]], amator, pisarz sztuk teatralnych. Ten utwór był grywany dosyć często przez amatorskie zespoły teatralne w śląskich parafiach, począwszy od 1893 roku.  
W tradycji śląskiej XIX-wiecznej popularne było oratorium ludowe ze śpiewami w 5 odsłonach (w części - na wzór pastorałek). Autorem tego utworu jest [[Kołodziej Piotr|Piotr Kołodziej]], amator, pisarz sztuk teatralnych. Ten utwór był grywany dosyć często przez amatorskie zespoły teatralne w śląskich parafiach, począwszy od 1893 roku.  


==Bibliografia==
==Bibliografia==
K. Prus, 25 lat panewnickiego klasztoru. Panewnik 1933; K. Prus, Piotr Kołodziej. Pisarz sztuk teatralnych, Mikołów 1938, s. 42; Gość Niedzielny - Adoracje stanowe.  
K. Prus, 25 lat panewnickiego klasztoru. Panewnik 1933; K. Prus, Piotr Kołodziej. Pisarz sztuk teatralnych, Mikołów 1938, s. 42; Gość Niedzielny - Adoracje stanowe; Głos Św. Ludwika, Miesięcznik parafii Św. Ludwika w Katowicach-Panewnikach, 1 (202) styczeń 2020, s. 1-3.  


[[Kategoria:Rok liturgiczny|Boże Narodzenie]]
[[Kategoria:Rok liturgiczny|Boże Narodzenie]]

Wersja z 21:15, 7 sty 2020

Szopka w kościele Franciszkanów w Panewnikach, 2009

Jedną z największych i jednocześnie bardzo popularnych na Górnym Śląsku stajenek betlejemskich stawianych w kościołach w okresie Bożego Narodzenia jest szopka w bazylice oo. franciszkanów w Panewnikach. W krótkiej monografii nt. klasztoru panewnickiego Konstanty Prus twierdzi, że w 1913 roku franciszkanie w Panewnikach ustawili w kościele szopkę bożonarodzeniową. Pierwszym jej budowniczym był br. Ubald Miera. Następcą br. Ubalda był br. Fabian Frytz, a później budowniczym szopki został Franciszek Falkus. Od 1996 roku głównym budowniczym jest rzeźbiarz i artysta ludowy, Paweł Jałowiczor z Jaworzynki-Trzycatka. Od 2001 roku nad budową szopki czuwa o. Alan Rusek, obecny proboszcz parafii.

Najwcześniejsze żłobki były ustawiane po prawej stronie kościoła – w miejscu dzisiejszego ołtarza św. Antoniego. W 1926 roku szopka uległa pewnym zmianom. W tle szopki zawieszono kotarę z obrazem Jerozolima. W latach 30. XX wieku doszły kolejne zmiany. Ze względu na nowo powstały w tych latach ołtarz św. Antoniego, stajenkę przeniesiono na lewą stronę kościoła. Dwa lata po wojnie przeniesiono szopkę do głównego ołtarza, a w 1981 roku przywieziono z Betlejem figurę Dzieciątka Jezus.

Od lat 90. XX wieku panewnicki żłóbek jest bożonarodzeniowym tryptykiem (nawa główna i nawy boczne). Tematyka lewej nawy tradycyjnie przedstawia motywy z życia św. Franciszka z Asyżu i nawiązuje do duchowości franciszkańskiej, a prawa aktualne wydarzenia z nowego roku liturgicznego. I tak np. na Boże Narodzenie 2019, w prawej nawie znajdujemy postaci sług Bożych, których beatyfikacja zaplanowana jest na 2020 rok: kard. Stefana Wyszyńskiego na tle panewnickiego kościoła parafialnego, którego odwiedził w 1967 roku wraz z kard. Karolem Wojtyłą, a na tle katowickiej archikatedry Chrystusa Króla - ks. Jana Machę, kapłana diecezji katowickiej, zamordowanego przez hitlerowców w 1942 roku.

W tym archidiecezjalnym Betlejem od Bożego Narodzenia do 2 lutego każdego roku odbywają się adoracje stanowe, a modlitwom przewodniczą biskupi katowiccy.

W tradycji śląskiej XIX-wiecznej popularne było oratorium ludowe ze śpiewami w 5 odsłonach (w części - na wzór pastorałek). Autorem tego utworu jest Piotr Kołodziej, amator, pisarz sztuk teatralnych. Ten utwór był grywany dosyć często przez amatorskie zespoły teatralne w śląskich parafiach, począwszy od 1893 roku.

Bibliografia

K. Prus, 25 lat panewnickiego klasztoru. Panewnik 1933; K. Prus, Piotr Kołodziej. Pisarz sztuk teatralnych, Mikołów 1938, s. 42; Gość Niedzielny - Adoracje stanowe; Głos Św. Ludwika, Miesięcznik parafii Św. Ludwika w Katowicach-Panewnikach, 1 (202) styczeń 2020, s. 1-3.