Prus Konstanty: Różnice pomiędzy wersjami

Wersja z 14:52, 5 lut 2017

Prus Konstanty (1872-1961), historyk, regionalista

Pochodził z Wielopola koło Rybnika z rodziny o tradycjach polskich. Studiował teologię w Turynie. W 1900 roku przerwał studia, powrócił na Górny Śląsk i poświęcił się pracy dla sprawy narodowej na Śląsku. Najpierw pracował w „Katoliku” u Adama Napieralskiego, a następnie przez krótki czas redagował „Gazetę Opolską”. Zastępował wtedy uwięzionego Bronisława Koraszewskiego. Za artykuł, potępiający akcję germanizacyjną odbył karę trzech tygodni więzienia. Redagował także „Kuriera” w Sosnowcu i „Nowiny Raciborskie”, po czym powrócił do redakcji „Katolika”. W czasie plebiscytu należał do najbardziej aktywnych dziennikarzy. Opublikował szereg artykułów, w których wykazywał polskość Górnego Śląska. Brał udział w polskiej akcji propagandowej i agitacyjnej, przemawiając na wiecach plebiscytowych. W latach poprzedzających przyłączenie Górnego Śląska do Polski miał 30 procesów karnych, wytoczonych mu w związku z działalnością pisarską. K. Prus organizował Bibliotekę Urzędu Wojewódzkiego i Archiwum Wojewódzkie. W czasie wojny za odmowę podpisania volkslisty trafił do obozu koncentracyjnego w Auschwitz, z którego został zwolniony. Ostatnie lata życia spędził w domu starców w Mikołowie.

Jako naukowiec zajmował się badaniem historii Śląska i historii jego kultury. Do najważniejszych jego prac naukowych należą: „Józef Lompa, jego życie i praca” (Bytom 1913), „Z przeszłości Mikołowa i okolicy” (Mikołów 1932), „Piotr Kołodziej pisarz sztuk teatralnych” (Mikołów 1936), „Spis nazw miejscowości Śląska Opolskiego” (Katowice 1939). Dużą wartość miały w swoim czasie broszury: „O walce z pijaństwem na Śląsku za czasów księdza Ficka” (Bytom 1914) oraz „O pierwszych polskich drukarzach na Śląsku to i owo” (Mikołów 1920). Wśród prac popularnonaukowych wyróżniają się dwie: „Krótki zarys dziejów Górnego Śląska” (Opole 1920) i „War Oberschlesien deutsch oder polnisch” (Kluczbork 1920). Stanowiły one cenne materiały pomocnicze dla działaczy na Górnym Śląsku w czasie plebiscytu. K. Prus wydał także swoje najcenniejsze artykuły o tematyce historycznej w osobnej publikacji pt.: „Silesiana” (Mikołów 1923).

Bibliografia

L. Nowara, „Roczniki Towarzystwa Przyjaciół Nauk na Śląsku” 1929-1938, redakcja, autorzy, profil wydawniczy, Katowice 2003, mps, pr. mgr, Biblioteka WTL UŚ; K. Szaraniec, Konstanty Prus. 1872-1961. Sylwetka dziennikarza i historyka, Katowice 1982; M. Dyba, Kształtowanie się polskiego środowiska historycznego na Śląsku w latach 1918-1939, Katowice 1993, s. 122-124; Zasłużeni dla Śląska, red. L. Szaraniec, Katowice 1994, s. 17-18.

@@ Linia 2: / Linia 2: @@
 [[Grafika:Prus konstanty.jpg|left]]
-Pochodził z Wielopola koło Rybnika z rodziny o tradycjach polskich. Studiował teologię w Turynie. W 1900 roku przerwał studia, powrócił na Górny Śląsk i poświęcił się pracy dla sprawy narodowej na Śląsku. Najpierw pracował w „Katoliku” u [[Napieralski Adam|Adama  Napieralskiego]], a następnie przez krótki czas redagował „Gazetę Opolską”. Zastępował wtedy uwięzionego [[Koraszewski Bronisław|Bronisława Koraszewskiego]]. Za artykuł, potępiający akcję germanizacyjną odbył karę trzech tygodni wiezienia. Redagował także „Kuriera” w Sosnowcu i „Nowiny Raciborskie”, po czym powrócił do redakcji „Katolika”. W czasie [[Powstania i plebiscyt|plebiscytu]] należał do najbardziej aktywnych dziennikarzy. Opublikował szereg artykułów, w których wykazywał polskość Górnego Śląska. Brał udział w polskiej akcji propagandowej i agitacyjnej, przemawiając na wiecach plebiscytowych. W latach poprzedzających przyłączenie Górnego Śląska do Polski miał 30 procesów karnych, wytoczonych mu w związku z działalnością pisarską. K. Prus organizował Bibliotekę Urzędu Wojewódzkiego i Archiwum Wojewódzkie. W czasie wojny za odmowę podpisania [[Volkslista|volkslisty]] trafił do obozu koncentracyjnego w [[Obóz koncentracyjny - Auschwitz|Auschwitz]], z którego został zwolniony. Ostatnie lata życia spędził w domu starców w Mikołowie.
+Pochodził z Wielopola koło Rybnika z rodziny o tradycjach polskich. Studiował teologię w Turynie. W 1900 roku przerwał studia, powrócił na Górny Śląsk i poświęcił się pracy dla sprawy narodowej na Śląsku. Najpierw pracował w [[Katolik - czasopismo|„Katoliku”]] u [[Napieralski Adam|Adama  Napieralskiego]], a następnie przez krótki czas redagował „Gazetę Opolską”. Zastępował wtedy uwięzionego [[Koraszewski Bronisław|Bronisława Koraszewskiego]]. Za artykuł, potępiający akcję germanizacyjną odbył karę trzech tygodni więzienia. Redagował także „Kuriera” w Sosnowcu i „Nowiny Raciborskie”, po czym powrócił do redakcji „Katolika”. W czasie [[Powstania i plebiscyt|plebiscytu]] należał do najbardziej aktywnych dziennikarzy. Opublikował szereg artykułów, w których wykazywał polskość Górnego Śląska. Brał udział w polskiej akcji propagandowej i agitacyjnej, przemawiając na wiecach plebiscytowych. W latach poprzedzających przyłączenie Górnego Śląska do Polski miał 30 procesów karnych, wytoczonych mu w związku z działalnością pisarską. K. Prus organizował Bibliotekę Urzędu Wojewódzkiego i Archiwum Wojewódzkie. W czasie wojny za odmowę podpisania [[Volkslista|volkslisty]] trafił do obozu koncentracyjnego w [[Obóz koncentracyjny - Auschwitz|Auschwitz]], z którego został zwolniony. Ostatnie lata życia spędził w domu starców w Mikołowie.
 Jako naukowiec zajmował się badaniem historii Śląska i historii jego kultury. Do najważniejszych jego prac naukowych należą: „Józef Lompa, jego życie i praca” (Bytom 1913), „Z przeszłości Mikołowa i okolicy” (Mikołów 1932), „Piotr Kołodziej pisarz sztuk teatralnych” (Mikołów 1936), „Spis nazw miejscowości Śląska Opolskiego” (Katowice 1939). Dużą wartość miały w swoim czasie broszury: „O walce z pijaństwem na Śląsku za czasów księdza Ficka” (Bytom 1914) oraz „O pierwszych polskich drukarzach na Śląsku to i owo” (Mikołów 1920). Wśród prac popularnonaukowych wyróżniają się dwie: „Krótki zarys dziejów Górnego Śląska” (Opole 1920) i „War Oberschlesien deutsch oder polnisch” (Kluczbork 1920). Stanowiły one cenne materiały pomocnicze dla działaczy na Górnym Śląsku w czasie plebiscytu. K. Prus wydał także swoje najcenniejsze artykuły o tematyce historycznej w osobnej publikacji pt.: „Silesiana” (Mikołów 1923).