Parafia Podwyższenia Krzyża Świętego w Opolu: Różnice pomiędzy wersjami
Nie podano opisu zmian |
(dr) |
||
| (Nie pokazano 16 wersji utworzonych przez 4 użytkowników) | |||
| Linia 1: | Linia 1: | ||
[[Plik:Opole3.jpg|thumb | [[Plik:Opole3.jpg|thumb|right]] | ||
[[Plik:Opole4.jpg|thumb | [[Plik:Opole4.jpg|thumb|right|Kaplica Matki Bożej Opolskiej]] | ||
Według tradycji początkiem budowy drewnianego kościoła pw. Krzyża Świętego w Opolu był 1002 rok. W 1024 roku biskup wrocławski przekazał kościołowi relikwie Świętego Krzyża otrzymane od św. Emeryka. Pod koniec XII wieku w Opolu został powołany urząd archiprezbitera. Około 1230 roku gród stał się siedzibą [[Archidiakon|archidiakona]], jednego z kilku w [[Diecezja wrocławska|diecezji wrocławskiej]]. Za fundatora kolegiaty uważany jest książę Mieszko II Otyły. W latach 1232 - 1239 przy kościele pw. Krzyża Świętego w Opolu bp Tomasz I utworzył kapitułę kolegiacką, którą też odpowiednio uposażył. Początkowo istniało tutaj 9 [[Prebenda|prebend]], w tym 4 prałatury i 5 kanonikatów. Prepozytura opolska uzyskiwała dziesięciny z ponad 50 wsi leżących na obszarze od Olzy po północne i północno-wschodnie granice ziemi rybnickiej. Kolegiata od kościoła pw. Najświętszej Marii Panny i św. Alberta przejęła w mieście prawa parafialne. Dzięki łaskawości księcia Bolesława I już w 1295 roku wybudowano w stylu późnoromańskim bazylikę z wieżą. Kolegiatę Świętego Krzyża poświęcono 16 listopada 1295 . | |||
Katedra jest kościołem halowym w stylu gotyckim. Wnętrze | Katedra jest kościołem halowym w stylu gotyckim. Wnętrze katedry w XIX wieku zostało przebudowane w stylu neogotyckim. Na przełomie lat 20. XX wieku kościół zmienił fasadę zewnętrzną. Posiada dwie duże charakterystyczne, 72-metrowe wieże. Podczas renowacji w 1960 roku w znacznym stopniu usunięto zmiany dokonane w XIX wieku. | ||
W | Kościół specjalną opieką otoczył Jan II Dobry, który wyraził życzenie - tak się też stało - aby pochowano go w jego [[prezbiterium]]. W 1484 roku kościół uzyskał prawo do pobierania rocznie 10 florenów z wójtostwa Leśnicy oraz kilku okolicznych wsi. Książę opolski ufundował też dla kolegiaty nowy ołtarz. W kaplicy Piastów znajduje się późnogotycki tryptyk z 1519 roku. Obraz z ok. 1700 roku odzwierciedla rodowód dynastii piastowskiej. W kościele znajduje się chrzcielnica z XV wieku. Główny ołtarz w stylu późnego baroku powstał w 1773 roku. | ||
15 sierpnia 1945 | 15 sierpnia 1945 Prymas Polski [[Hlond August|kard. August Hlond]] na mocy pełnomocnictw papieskich utworzył [[Administracja Apostolska dla Śląska Górnego|Administrację Apostolską]], a kościół Świętego Krzyża stał się prokatedrą nowej jednostki organizacyjnej Kościoła. W grudniu 1952 roku został tutaj celebrowany jubileusz 250-lecia sprowadzenia z Piekar do Opola wizerunku Matki Bożej, zwanej odtąd Opolską. Po wydarzeniach październikowych terytorium kościelne Śląska Opolskiego otrzymało pierwszego biskupa - [[Jop Franciszek|ks. dr. Franciszka Jopa]]. Przed uroczystościami milenijnymi przeprowadzono gruntowną renowację wnętrza katedry. Przy okazji uroczystości rocznicowych dokonano też ponownego poświęcenia kościoła. | ||
21 czerwca 1983 | 21 czerwca 1983 [[Jan Paweł II ]] podczas pobytu na [[Góra św. Anny |Górze Św. Anny ]] dokonał koronacji [[Obraz Matki Boskiej Piekarskiej|obrazu Matki Bożej Opolskiej]]. | ||
* patrz: [[Obraz Matki Boskiej Piekarskiej|Obraz Matki Bożej Opolskiej]] | * patrz : [[Obraz Matki Boskiej Piekarskiej|Obraz Matki Bożej Opolskiej]] | ||
==Bibliografia== | ==Bibliografia== | ||
www.alfsoft.net/katedra/viewpage.php?page_id=15; E. Maleczyńska, Dokumenty kolegiaty opolskiej z 1531 r., [w:] Studia i materiały z dziejów Śląska, t. 4, Wrocław 1962, s. 409; S. Baldy, Katedra św. Krzyża w Opolu. W 700-lecie parafii św. Krzyża, Opole 1994, s. 7; W. Urban, Zarys dziejów diecezji wrocławskiej, Wrocław 1962, s. 56; T. Silnicki, Dzieje i ustrój kościoła katolickiego na Śląsku do końca XIV wieku, Warszawa 1953, s. 169; K. Dola, Dzieje kościoła na Śląsku, cz. I, Opole 1996, s. 38; Z. Boras, Szkice z dziejów Opolszczyzny, Poznań 1961, s. 56; Książęta i księżne Górnego Śląska, red. A. Barciak, Katowice 1995, s. 63. | |||
{{Kościoły i parafie diecezji opolskiej}} | {{Kościoły i parafie diecezji opolskiej}} | ||
[[Kategoria:Kościoły i parafie diecezji opolskiej - O]] | [[Kategoria:Kościoły i parafie diecezji opolskiej - O|Opole]] | ||
[[Kategoria:Opole]] | |||
[[Kategoria:Sanktuaria diecezji opolskiej]] | |||
Aktualna wersja na dzień 20:49, 16 sie 2021
Według tradycji początkiem budowy drewnianego kościoła pw. Krzyża Świętego w Opolu był 1002 rok. W 1024 roku biskup wrocławski przekazał kościołowi relikwie Świętego Krzyża otrzymane od św. Emeryka. Pod koniec XII wieku w Opolu został powołany urząd archiprezbitera. Około 1230 roku gród stał się siedzibą archidiakona, jednego z kilku w diecezji wrocławskiej. Za fundatora kolegiaty uważany jest książę Mieszko II Otyły. W latach 1232 - 1239 przy kościele pw. Krzyża Świętego w Opolu bp Tomasz I utworzył kapitułę kolegiacką, którą też odpowiednio uposażył. Początkowo istniało tutaj 9 prebend, w tym 4 prałatury i 5 kanonikatów. Prepozytura opolska uzyskiwała dziesięciny z ponad 50 wsi leżących na obszarze od Olzy po północne i północno-wschodnie granice ziemi rybnickiej. Kolegiata od kościoła pw. Najświętszej Marii Panny i św. Alberta przejęła w mieście prawa parafialne. Dzięki łaskawości księcia Bolesława I już w 1295 roku wybudowano w stylu późnoromańskim bazylikę z wieżą. Kolegiatę Świętego Krzyża poświęcono 16 listopada 1295 .
Katedra jest kościołem halowym w stylu gotyckim. Wnętrze katedry w XIX wieku zostało przebudowane w stylu neogotyckim. Na przełomie lat 20. XX wieku kościół zmienił fasadę zewnętrzną. Posiada dwie duże charakterystyczne, 72-metrowe wieże. Podczas renowacji w 1960 roku w znacznym stopniu usunięto zmiany dokonane w XIX wieku.
Kościół specjalną opieką otoczył Jan II Dobry, który wyraził życzenie - tak się też stało - aby pochowano go w jego prezbiterium. W 1484 roku kościół uzyskał prawo do pobierania rocznie 10 florenów z wójtostwa Leśnicy oraz kilku okolicznych wsi. Książę opolski ufundował też dla kolegiaty nowy ołtarz. W kaplicy Piastów znajduje się późnogotycki tryptyk z 1519 roku. Obraz z ok. 1700 roku odzwierciedla rodowód dynastii piastowskiej. W kościele znajduje się chrzcielnica z XV wieku. Główny ołtarz w stylu późnego baroku powstał w 1773 roku.
15 sierpnia 1945 Prymas Polski kard. August Hlond na mocy pełnomocnictw papieskich utworzył Administrację Apostolską, a kościół Świętego Krzyża stał się prokatedrą nowej jednostki organizacyjnej Kościoła. W grudniu 1952 roku został tutaj celebrowany jubileusz 250-lecia sprowadzenia z Piekar do Opola wizerunku Matki Bożej, zwanej odtąd Opolską. Po wydarzeniach październikowych terytorium kościelne Śląska Opolskiego otrzymało pierwszego biskupa - ks. dr. Franciszka Jopa. Przed uroczystościami milenijnymi przeprowadzono gruntowną renowację wnętrza katedry. Przy okazji uroczystości rocznicowych dokonano też ponownego poświęcenia kościoła.
21 czerwca 1983 Jan Paweł II podczas pobytu na Górze Św. Anny dokonał koronacji obrazu Matki Bożej Opolskiej.
- patrz : Obraz Matki Bożej Opolskiej
Bibliografia
www.alfsoft.net/katedra/viewpage.php?page_id=15; E. Maleczyńska, Dokumenty kolegiaty opolskiej z 1531 r., [w:] Studia i materiały z dziejów Śląska, t. 4, Wrocław 1962, s. 409; S. Baldy, Katedra św. Krzyża w Opolu. W 700-lecie parafii św. Krzyża, Opole 1994, s. 7; W. Urban, Zarys dziejów diecezji wrocławskiej, Wrocław 1962, s. 56; T. Silnicki, Dzieje i ustrój kościoła katolickiego na Śląsku do końca XIV wieku, Warszawa 1953, s. 169; K. Dola, Dzieje kościoła na Śląsku, cz. I, Opole 1996, s. 38; Z. Boras, Szkice z dziejów Opolszczyzny, Poznań 1961, s. 56; Książęta i księżne Górnego Śląska, red. A. Barciak, Katowice 1995, s. 63.
| |||||