Kopiec Jan

Kopiec Jan (1947-), sufragan opolski, biskup gliwicki, historyk

Urodził się 18 grudnia 1947 w Zabrzu w rodzinie górniczej mieszkającej w Bytomiu-Chruszczowie. Po maturze uzyskanej w 1965 roku w Liceum im. W. Broniewskiego w Bytomiu-Bobrku wstąpił do Wyższego Seminarium Duchownego Śląska Opolskiego w Nysie. W latach 1966-1968 odbył służbę wojskową w jednostce kleryckiej w Bartoszycach. Święcenia kapłańskie przyjął w opolskiej katedrze w 1972 roku z rąk bpa Franciszka Jopa, będącego administratorem apostolskim Śląska Opolskiego. Od 29 maja 1972 do 5 lipca 1974 był wikarym w parafii św. Franciszka w Zabrzu, a w latach 1974-1978 w parafii NSPJ w Zabrzu-Rokitnicy. 4 czerwca 1977 uzyskał tytuł magistra na podstawie pracy Służba Boża w dekanacie bytomskim w latach 1598-1665 w świetle wizytacji napisanej pod kierunkiem ks. prof. Wacława Schenka. Stopień licencjata teologii uzyskał 12 czerwca 1980 na Wydziale Teologicznym KUL. Dysertację doktorską pt. Historiografia diecezji wrocławskiej do roku 1921 obronił 24 marca 1982 w zakresie archiwistyki w Instytucie Historii Kościoła Wydziału Teologicznego KUL pod kierunkiem ks. prof. Stanisława Librowskiego. 1 września 1982 został ustanowiony profesorem historii Kościoła w seminarium opolskim w Nysie, gdzie pełnił także funkcję prefekta oraz wicerektora w latach 1985-1986. Dzieje Kościoła wykładał na Wydziela Filozoficznym Misyjnego Seminarium Ojców Werbistów w Nysie (1983-1985), a także w Diecezjalnym Instytucie Teologiczno-Pastoralnym w Opolu będącym filią KUL (1985-1994). Ponadto pełnił w diecezji funkcję dyrektora biblioteki wspomnianego oddziału zamiejscowego KUL, od 1 stycznia 1986 dyrektora Archiwum Diecezjalnego w Opolu. W latach 1984-1985 studiował w Scuola Vaticana di Paleografia oraz Diplomatica e Archivistica w Rzymie. Rozprawę habilitacyjną pt. Między Altransztadem a Połtawą. Stanowisko St. Ap. wobec obsady tronu polskiego w latach 1706-1709 obronił 30 listopada 1998 na KUL. Jest autorem pokaźnej bibliografii z zakresu historii Kościoła zarówno powszechnego jak i w Polsce, a zwłaszcza na Śląsku. Papież Jan Paweł II wyniósł ks. Kopca do godności biskupa tytularnego Cemerinianus ustanawiając jednocześnie sufraganem opolskim. Decyzję papieską ogłoszono 5 grudnia 1992. Konsekracji biskupiej dokonał osobiście Jan Paweł II w Bazylice Świętego Piotra w Rzymie 6 stycznia 1993, a 2 lutego uroczyście zainaugurował posługę biskupią. Jego pasterskiej opiece powierzony był region raciborski diecezji opolskiej.

W 1994 roku został zatrudniony w Katedrze Historii Kościoła i Patrologii na Wydziale Teologicznym Uniwersytetu Opolskiego. W 2000 roku został mianowany profesorem nadzwyczajnym, w 2003 roku uzyskał tytuł profesora nauk teologicznych, a w 2008 roku otrzymał nominację na stanowisko profesora zwyczajnego. Zainteresowania naukowe biskupa Jana Kopca koncentrują się głównie na historii Kościoła na Śląsku w czasach nowożytnych. Jego dorobek zamyka się 14 pracami zwartymi oraz ponad 560 artykułami naukowymi. Wypromował 9 doktorów i 66 magistrów. W Episkopacie Polski biskup Jan Kopiec jest członkiem Rady Naukowej KEP, Rady ds. Kultury i Ochrony Dziedzictwa Kulturalnego, Zespołu ds. Kontaktów z Konferencją Episkopatu Niemiec, Zespołu ds. Sanktuariów Konferencji Episkopatu Polski oraz delegatem KEP ds. Stowarzyszenia Archiwistów Kościelnych.

29 grudnia 2011 został biskupem gliwickim, drugim w jej krótkiej historii. Ingres do katedry Św. Apostołów Piotra i Pawła w Gliwicach odbył się 28 stycznia 2012.

28 stycznia 2023 Nuncjatura Apostolska w Polsce wydała komunikat, że papież Franciszek przyjął jego rezygnację z posługi biskupa gliwickiego w związku z ukończeniem 75-go roku życia i bp Jan Kopiec przeszedł na emeryturę.

W 2023 roku został uhonorowany przez prezydenta RP Andrzeja Dudę Krzyżem Komandorskim Orderu Odrodzenia Polski za wybitne osiągnięcia w pracy duszpasterskiej i działalności naukowo-badawczej, za popularyzowanie historii Kościoła w Polsce.

Patrz:

Bibliografia podmiotowa

Bibliografia

K.R. Prokop, Biskupi Kościoła Katolickiego w III Rzeczypospolitej, Kraków 1998, s. 70-71; Rada Naukowa "Naszej Przeszłości" w latach 1984-2003, [w:] Sto tomów "Naszej Przeszłości". Bibliografia-dzieje-ludzie, red. J. Dukała, J. Kopiec, Kraków 2003, s. 494-496; www.diecezja.opole.pl; www.nauka-polska.pl; (tj), Nowy pasterz diecezji gliwickiej, GN 2012, nr 1, s. 6.