Kościół pw. św. Jana Nepomucena w Jedlinie: Różnice pomiędzy wersjami
| Linia 3: | Linia 3: | ||
Jedlina to miejscowość należąca do gminy Bojszowy w powiecie bieruńsko-lędzińskim. Otaczają ją trzy rzeki wpadające do Wisły: Pszczynka, Korzyniec i Gostyń. Nazwa miejscowości wywodzi się od słowa jedlina, które oznacza jodłę lub świerk. | Jedlina to miejscowość należąca do gminy Bojszowy w powiecie bieruńsko-lędzińskim. Otaczają ją trzy rzeki wpadające do Wisły: Pszczynka, Korzyniec i Gostyń. Nazwa miejscowości wywodzi się od słowa jedlina, które oznacza jodłę lub świerk. | ||
Pierwsza wzmianka o miejscowości pochodzi z 20 maja 1494 | Pierwsza wzmianka o miejscowości pochodzi z 20 maja 1494 . Gospodarzami Jedliny byli wtedy drwale i młynarze. Jednak ówczesny dziedzic Bojszów Jerzy Biberstein otrzymał od księcia cieszyńskiego Kazimierza dokument, uprawniający do wykonania wzdłuż brzegu rzeki Gostyni osobnego rowu dla napędu młynów. Rów przyjął nazwę Przykopy Młyńskiej, zasilał młyny Bojszów Górnych i Jedliny. Inna data dotycząca miejscowości to dokument z dnia 8 czerwca 1587, w którym użyto zwrotu: „nad Wisłą, w jedlinie można ścinać drzewo…”. | ||
Jedlina z początku miała charakter osady. W 1643 roku Zygfryd Promnitz nabył Jedlinę od właściciela Bojszów Andrzeja Zborowskiego (szlachcic z Małopolski). Zbudował folwark z drewnianym dworkiem, młyn nad Wisłą, zajął się handlem soli z Wieliczki i Bochni. Po śmierci Zygfryda i Franciszka Hermana Promnitza, w 1657 roku Jedlinę nabył Wacław Zborowski, syn Andrzeja z pierwszego małżeństwa. Wtedy to wzrósł handel zboża, karpi, żelaza i drewna. | Jedlina z początku miała charakter osady. W 1643 roku[[Promnitz Zygfryd| Zygfryd Promnitz]] nabył Jedlinę od właściciela Bojszów Andrzeja Zborowskiego (szlachcic z Małopolski). Zbudował folwark z drewnianym dworkiem, młyn nad Wisłą, zajął się handlem soli z Wieliczki i Bochni. Po śmierci Zygfryda i Franciszka Hermana Promnitza, w 1657 roku Jedlinę nabył Wacław Zborowski, syn Andrzeja z pierwszego małżeństwa. Wtedy to wzrósł handel zboża, karpi, żelaza i drewna. | ||
Dzieje Jedliny związane były w dużej mierze z rzeką Wisła, która nie tylko wylewała, ale stanowiła granicę między księstwami i monarchiami. Po 1742 roku Prusy wydały nowy porządek państwowy, w którym wymagano, aby wszystkie granice Polski były dobrze strzeżone. Mieszkańcy Jedliny wbrew zakazom, zajmowali się przewozem ludzi (słynni przewoźnicy jedlińscy), towarów, uczestniczyli w odpustach oświęcimskich, pielgrzymowali do Kalwarii Zebrzydowskiej i Krakowa. | Dzieje Jedliny związane były w dużej mierze z rzeką Wisła, która nie tylko wylewała, ale stanowiła granicę między księstwami i monarchiami. Po 1742 roku Prusy wydały nowy porządek państwowy, w którym wymagano, aby wszystkie granice Polski były dobrze strzeżone. Mieszkańcy Jedliny wbrew zakazom, zajmowali się przewozem ludzi (słynni przewoźnicy jedlińscy), towarów, uczestniczyli w odpustach oświęcimskich, pielgrzymowali do Kalwarii Zebrzydowskiej i Krakowa. | ||
| Linia 11: | Linia 11: | ||
W XX wieku, wskutek napływu ludności z pobliskich miejscowości, w Jedlinie wybudowano liczne domostwa. | W XX wieku, wskutek napływu ludności z pobliskich miejscowości, w Jedlinie wybudowano liczne domostwa. | ||
Dziś miejscowość posiada herb przedstawiający rzekę, a na niej łódkę i wiosło, które umożliwiały wodny przepływ, a także symbolizowały i nadal symbolizują nieistniejący dziś dworek (zburzony 6 maja 2003 roku). | Dziś miejscowość posiada herb przedstawiający rzekę, a na niej łódkę i wiosło, które umożliwiały wodny przepływ, a także symbolizowały i nadal symbolizują nieistniejący dziś dworek (zburzony 6 maja 2003 roku). | ||
==Historia kościoła== | ==Historia kościoła== | ||
Wersja z 12:41, 24 cze 2010
Historia miejscowości
Jedlina to miejscowość należąca do gminy Bojszowy w powiecie bieruńsko-lędzińskim. Otaczają ją trzy rzeki wpadające do Wisły: Pszczynka, Korzyniec i Gostyń. Nazwa miejscowości wywodzi się od słowa jedlina, które oznacza jodłę lub świerk.
Pierwsza wzmianka o miejscowości pochodzi z 20 maja 1494 . Gospodarzami Jedliny byli wtedy drwale i młynarze. Jednak ówczesny dziedzic Bojszów Jerzy Biberstein otrzymał od księcia cieszyńskiego Kazimierza dokument, uprawniający do wykonania wzdłuż brzegu rzeki Gostyni osobnego rowu dla napędu młynów. Rów przyjął nazwę Przykopy Młyńskiej, zasilał młyny Bojszów Górnych i Jedliny. Inna data dotycząca miejscowości to dokument z dnia 8 czerwca 1587, w którym użyto zwrotu: „nad Wisłą, w jedlinie można ścinać drzewo…”.
Jedlina z początku miała charakter osady. W 1643 roku Zygfryd Promnitz nabył Jedlinę od właściciela Bojszów Andrzeja Zborowskiego (szlachcic z Małopolski). Zbudował folwark z drewnianym dworkiem, młyn nad Wisłą, zajął się handlem soli z Wieliczki i Bochni. Po śmierci Zygfryda i Franciszka Hermana Promnitza, w 1657 roku Jedlinę nabył Wacław Zborowski, syn Andrzeja z pierwszego małżeństwa. Wtedy to wzrósł handel zboża, karpi, żelaza i drewna.
Dzieje Jedliny związane były w dużej mierze z rzeką Wisła, która nie tylko wylewała, ale stanowiła granicę między księstwami i monarchiami. Po 1742 roku Prusy wydały nowy porządek państwowy, w którym wymagano, aby wszystkie granice Polski były dobrze strzeżone. Mieszkańcy Jedliny wbrew zakazom, zajmowali się przewozem ludzi (słynni przewoźnicy jedlińscy), towarów, uczestniczyli w odpustach oświęcimskich, pielgrzymowali do Kalwarii Zebrzydowskiej i Krakowa.
W XX wieku, wskutek napływu ludności z pobliskich miejscowości, w Jedlinie wybudowano liczne domostwa.
Dziś miejscowość posiada herb przedstawiający rzekę, a na niej łódkę i wiosło, które umożliwiały wodny przepływ, a także symbolizowały i nadal symbolizują nieistniejący dziś dworek (zburzony 6 maja 2003 roku).
Historia kościoła
Został zbudowany na fundamentach obiektu, którym pierwotnie miał być Dom Ludowy.
W czerwcu 1987 roku zostały rozpoczęte prace budowlane (wykop ziemi, zalanie betonem podstawowej płyty). W tym czasie Jedlina i pobliskie miejscowości należały do miasta Tychy. W maju 1990 roku, wskutek nowego podziału administracyjnego, a także braku środków finansowych budowlę wstrzymano. Koncepcja budowy Domu Ludowego upadła. 31 marca 1992 roku gospodarze gminy zadecydowali o przekazaniu działki budowlanej na rzecz parafii Narodzenia św. Jana Chrzciciela w Bojszowach. W tym samym czasie mieszkańcy Jedliny starali się o lokalizację niewielkiego obiektu sakralnego; gdyż do kościoła bojszowskiego mieli ok. 4 kilometry. Jednak wszystkie koncepcje dot. lokalizacji przyszłego obiektu sakralnego zostały odrzucone. Zaoferowano jednak, aby rozpoczętą budowę wraz z działką i materiałami budowlanymi przekazać na cele kościoła.
28 maja 1993 roku Komisja ds. Architektury i Sztuki Sakralnej Archidiecezji Katowickiej najpierw omówiła, a 21 czerwca zatwierdziła projekt budowy kaplicy. Głównym autorem projektu był inż. arch. Ryszard Mendrok, a także Krzysztof Barysz, Aleksandra Zdziebko, Marcin Brus i Paweł Lachowicz. 26 listopada 1993 roku ks. proboszcz Józef Kupka złożył w Gminie Bojszowy wniosek o udzielenie pozwolenia na budowę. 3 grudnia t.r. wniosek został zaakceptowany przez wójta Gminy Czesława Hachuła.
4 maja 1994 roku rozpoczęto budowę kaplicy. Nadzorował ją inspektor Jan Początek i kierownik budowy Jadwiga Seweryn. 18 maja 2000 roku w kaplicy odbyło się pierwsze nabożeństwo majowe, a we wrześniu przed kaplicą odprawiono Mszę św. dziękczynną z okazji gminnych dożynek.
W ciągu dziewięciu lat kaplica została wybudowana dzięki ofiarności pobliskich parafii, a także dobrowolnych składek mieszkańców Jedliny. Prace wykończeniowe trwały do początku maja 2003 roku.
14 maja 2003 roku biskup Gerard Bernacki poświęcił nowo wybudowany kościół. Towarzyszyli mu ks. dziekan Józef Przybyła, ks. prob. Józef Kupka oraz wikary z bojszowskiej parafii ks. Andrzej Maślanka. W ceremonii wzięło udział ponad 20 księży, w tym byli wikariusze z parafii Narodzenia św. Jana Chrzciciela w Bojszowach. Na uroczystość przybyli także mieszkańcy Bojszów, poczty sztandarowe: górników, strażaków, myśliwych i szkół bojszowskich.
Kaplica posiada kubaturę o objętości prawie czterech tysięcy metrów sześciennych. We wnętrzu kościoła przeważają okrągłe i półkoliste kształty, m.in.: wejście, filary, okna nad wejściem, nad ołtarzem. Nad centrum ołtarza znajduje się witraż z patronem kościoła św. Janem Nepomucenem. W ołtarzu zostały złożone relikwie świętych Tymoteusza i Wiktoryny.
Proboszczowie
- ks. Józef Kupka administrator (2003-nadal)
Bibliografia
A. Lysko, Nasze dziedzictwo. Bieruń Bojszowy Chełm Śląski Imielin Miedźna Lędziny Tychy, Bieruń 2005, s.76-83; Monografia historyczna. Bojszowy. Gmina i parafia, red. L. Musioł, Bojszowy 1968, s. 96-106; „Nasza Rodnia”: 2003 nr 5 (V), s. 9; „Nasza Rodnia”: 2003 (V), wydanie okolicznościowe; „Nasza Rodnia”: 2003 nr 6 (VI), s. 1, 7, 12.
| ||||||||||