Koło Polskie w Reichstagu

Koło Polskie w Reichstagu [Wojciech Korfanty]

Kariera polityczna Korfantego rozpoczęła się w 1901 roku wraz ze wstąpieniem do Ligi Narodowej, organizacji walczącej o prawa Polaków w zaborze pruskim. Jej charakter był jednoznacznie antyniemiecki, zaś związki z Kościołem silne. Związał się także z pismem „Górnoślązak”, a od 1905 z gazetą „Polak”, której był współzałożycielem. Szybko zyskał sobie poparcie robotników radykalnymi hasłami propolskimi i broniącymi ludności Śląska. Wojciech Korfanty po raz pierwszy został wybrany do Reichstagu w 1903 roku. Wstąpił do Koła Polskiego, gdzie szybko zdobył dość silną pozycję dając się poznać jako dobry mówca. W 1905 unieważniono jego mandat i zarządzono powtórne wybory, które znów wygrał Korfanty. Po tych wyborach nie udało mu się zdobyć przywództwa w Kole, ponieważ został wybrany z okręgu bytomsko-tarnogórskiego Adam Napieralski, który głosząc umiarkowane hasła potrzeby współpracy z partią Centrum uzyskał przywództwo w Kole.

Korfanty w wyborach w styczniu 1907 startował z okręgu katowicko-zabrskiego zdobywając 27002 głosów i uzyskując mandat. Było to wielkie zwycięstwo Komitetu Wyborczego dla Śląska, który zwyciężył w wyborach na Śląsku i uzyskał pięć mandatów. Największym przegranym tych wyborów została partia Centrum, która do tej pory reprezentowała interesy Ślązaków. Posłowie weszli w skład Koła Polskiego w Reichstagu. Choć aktywnie angażował się w prace parlamentu Koło Polskie miało zbyt małe wpływy, żeby stać się realną siłą polityczną. Dodatkowo ciągle trwała walka o władzę między Korfantym i Napieralskim, która przeniosła się do prasy. Trwała ona do 1910 roku i zakończyła się pozorną ugodą, która była formalnym zwycięstwem Napieralskiego, który w krótkim czasie przejął „Polaka” i „Kurier Śląski”, gazety Korfantego odsuwając go tym samym na boczny tor w Kole Polskim i w ogóle polityce na Śląsku.

Korfanty aktywnie uczestniczył w pracach Reichstagu, gdzie często wypowiadał się na forum parlamentu broniąc interesów Śląska i Polaków. Sprzeciwiał się zmianom w ordynacji wyborczej, które w 1910 roku kanclerz zaproponował do uchwalenia. Korfanty jako przedstawiciel Koła Polskiego uczestniczył w pracach komisji, do której skierowano projekt po pierwszym czytaniu. Korfanty walczył o korzystne dla Śląska zmiany w ordynacji. Żądał wolnych, tajnych i bezpośrednich wyborów.

Koło Polskie pod kierownictwem Napieralskiego prowadziło umiarkowaną i ugodową politykę, szczególnie wobec partii Centrum, który doprowadził także do tego, że Korfanty został zepchnięty na boczny tor życia politycznego Śląska i z powodu złej sytuacji materialnej musiał zająć się pracą zarobkową. Do Reichstagu został wybrany w 1918, lecz gdy było już pewne, że Polska odzyska niepodległość złożył mandat posła wygłaszając 25 października 1918 mowę na forum Reichstagu, w której żądał przyłączenia do Polski ziem polskich w zaborze pruskim.

Koło Polskie, choć nie było partią polityczną i skupiało w swoich szeregach posłów o różnych opcjach politycznych, było jednostką upominającą się o Polaków i broniącą ich praw na forum Parlamentu Rzeszy. Często popierali socjaldemokratów walczących o prawa robotników. Walczyli także z polityką germanizacji terenów zaboru pruskiego wykazując przekraczanie prawa przez urzędników, co często było lekceważone przez władze, jednak najważniejszym owocem działalności Koła Polskiego było ciągłe zwracanie uwagi na sprawę polską. Całe społeczeństwo dowiadywało się dzięki, wystąpieniom polskich posłów.

Bibliografia

Władysław Zieliński, Wojciech Korfanty /1873-1939/, Muzeum Śląskie, Katowice 1981. Marian Orzechowski, Wojciech Korfanty. Biografia polityczna., Ossolineum, Wrocław 1975. Zygmunt Hemmerling, Posłowie polscy w parlamencie Rzeszy Niemieckiej i sejmie Pruskim (1907-1914), Ludowa Spółdzielnia Wydawnicza 1968.