Hajduczanin

Hajduczanin - Miesięcznik Społeczno–Kulturalny w Chorzowie Batorym

„Hajduczanin” jest miesięcznikiem społeczno-kulturalnym, wydawanym w Chorzowie Batorym (dawnych Wielkich Hajdukach). Łączy funkcję gazety parafialnej z dzielnicową oraz szerzej, lokalną. Pierwszy numer ukazał się 1 stycznia 1996. Miesięcznik jest wydawany nieprzerwanie, także w okresie wakacyjnym. Od samego początku redaktorem naczelnym „Hajduczanina” jest Jacek Kurek. Właścicielem pisma jest P.P.H.U „Rococo” - Jarosław Krawczyk, a wydawcą parafia Wniebowzięcia Najświętszej Marii Panny w Chorzowie oraz Miejski Dom Kultury „Batory” w Chorzowie. Pismo finansowane jest ze środków społecznych przez miasto oraz parafię, za pośrednictwem MDK „Batory”. Z Jackiem Kurkiem pismo zakładali: ks. prał. Franciszek Gębała, Rajmund Hanke oraz Jarosław A. Krawczyk.

Pierwszy numer miesięcznika został wydany w liczbie 400 egz. Jednak już po porannej mszy św. nakład został wyczerpany, w związku z czym ówczesny proboszcz parafii Wniebowzięcia NMP w Chorzowie ks. Franciszek Gębała w ciągu dnia skserował kolejne egzemplarze. Na tej podstawie szacuje się, że pierwszy nakład wyniósł ok. 800 sztuk. Nakład pierwotnie ustabilizował się w okolicach 1500 egzemplarzy, a w kolejnych latach zmniejszył się do 1000 (dane na 2014 r.). Obniżenie nakładu związane jest ze starzeniem się parafii oraz zmniejszającą się liczbą uczestniczących we mszach św., bowiem to parafia (obok MDK „Batory”) jest głównym miejscem dystrybucji. Każde wydanie czasopisma rozprowadzane jest po mszach niedzielnych. Promocyjne, darmowe egzemplarze otrzymują chorzowskie szkoły, instytucje kultury oraz magistrat na czele z prezydentem miasta. Należy podkreślić, że pismo nigdy nie było związane z układem politycznym.

„Hajduczanin” stara się podejmować tematykę historyczną, społeczną i kulturalną nie tylko w kontekście lokalnym, ale szeroko wykraczającym poza parafię i Chorzów. Stąd w tekstach podejmowane są zagadnienia ogólnośląskie i uniwersalne, a na przestrzeni lat wśród autorów znaleźli się tej miary twórcy, co ks. Jerzy Szymik czy wielki przyjaciel gazety prof. Jan Miodek. Ukazywały się między innymi numery specjalne poświęcone trzem pozostałym parafiom obejmującym obszar dawnych Wielkich i Nowych Hajduk (parafie: Ducha Świętego, Najświętszego Serca Jezusowego i Dobrego Pasterza) oraz konferencjom naukowym organizowanym regularnie w MDK „Batory” (w tym z cyklu „Medium Mundi”). Od początku stałą rubryką jest cykl „Z dziejów Hajduk” (czasem „Z dziejów (nie)tylko Hajduk”) autorstwa redaktora naczelnego.

W każdym numerze ogłaszane są ważniejsze wydarzenia kulturalne i edukacyjne w mieście oraz program wydarzeń zaplanowanych na dany miesiąc w MDK „Batory”. Miesięcznik ściśle współpracuje również z Muzeum w Chorzowie.

W ramach pisma wydawane są „Wiadomości Parafialne z Wielkich Hajduk”. Są one integralną częścią „Hajduczanina”. Liczą zwykle 4 strony, na których publikowane są intencje, statystyki chrztów, ślubów i zgonów, ogłoszenia parafialne oraz teksty dotyczące życia parafii i Kościoła.

Wraz z upływem lat zmieniała się szata graficzna „Hajduczanina”. W 2001 roku po raz pierwszy pojawiło się wydanie z kolorowymi fotografiami, a rok później miesięcznik zaczęto drukować częściowo na papierze kredowym (okładki i środkowa wkładka oraz dodatkowe strony w wydaniach okolicznościowych). Miesięcznik liczy 16 stron, a niektóre numery specjalne dodatkowo 4 strony kredowe. Przykładem takiego wydania jest numer z dodatkiem poświęconym śp. Gerardowi Cieślikowi (2013 r., nr 12/216).

W 2014 roku obok Jacka Kurka w składzie redakcji znajdują się: Roman Herrmann (zastępcą redaktora naczelnego), Marian Drosdzol (redakcja graficzna) oraz Anna Piontek (sekretarz redakcji). Osoby tworzące skład redaktorski pracują społecznie. Również autorzy tekstów i fotografii nie otrzymują żadnego wynagrodzenia. Cena miesięcznika jest wyznaczana wyłącznie podczas dystrybucji w parafii i ustalana przez księdza proboszcza. Sprzedaż zwykle prowadzona jest na zasadzie wolnych datków; przeznaczonych na zwrot kosztów, które ponosi parafia.

Bibliografia

Rozmowa przeprowadzona z redaktorem naczelnym „Hajduczanina” Jackiem Kurkiem, z dnia 1 marca 2014; Archiwalne numery „Hajduczanina” z lat 1996-2014.