Cmentarz - Ligota

Z e-ncyklopedia
Wersja z dnia 23:23, 2 kwi 2016 autorstwa Mira (dyskusja | edycje) (uzupełnienie)
Cmentarz ligota3.jpg
Cmentarz ligota1.jpg
kwatera franciszkańska
Cmentarz ligota4.jpg

Cmentarz znajduje się naprzeciwko Bazyliki pw. św. Ludwika i Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny w Panewnikach. Jest nierozerwalnie związany z historią bazyliki i klasztoru franciszkanów, którzy sprowadzili się do Katowic 22 grudnia 1902. Zajmuje obszar 5,5 ha. Teren pod budowę cmentarza przekazali nieodpłatnie sąsiadujący z sobą miejscowi rolnicy. Pierwsi bracia chowani byli na cmentarzu w 1911 roku. Cmentarz poświęcił 23 stycznia 1914 kanonik Jan Kapica z Tychów. Fundatorem i założycielem cmentarza był Nepomucen Wielebski, naczelnik gminy i urzędu okręgowego w Ligocie Pszczyńskiej oraz syndyk apostolski klasztoru franciszkanów, za co odznaczono go Krzyżem Papieskim "Pro Ecclesia et Pontifice". Jest pochowany w pobliżu kaplicy cmentarnej. Niestety od czasu powstania cmentarza dwukrotnie paliła się cmentarna kaplica, gdzie były przechowywane księgi pogrzebowe, dlatego nie jest znana dokładna liczba zmarłych pochowanych na tym cmentarzu.

W centralnej części cmentarza znajdują się kwatery franciszkańskich proboszczów: o. Norberta Chudoby (+1965) i o. Justyna Widucha (+1994)oraz sióstr służebniczek śląskich. Na cmentarzu znajduje się również zbiorowy grób i pomnik Obrońców Katowic. Spoczywają tu prochy 105 bohaterskich obrońców miasta. Na cmentarzu pogrzebano najpierw tych, którzy zginęli 4 września 1939 w śródmieściu. Naoczny świadek - uczestnik pogrzebu swojego bliskiego zaświadczył, że 4 lub 5 września na cmentarz przywieziono wozem magistrackim ok. 20 zwłok w mundurach powstańczych i harcerskich. Mogiłę zrównano z ziemią,a mieszkańcy w uroczystość Wszystkich Świętych zapalali na tym miejscu świeczki. Niemcy, aby zapobiec oddawaniu czci rozstrzelanym Polakom, przez środek przeprowadzili aleję cmentarną. Po drugiej wojnie światowej ciała ekshumowano i pochowano w zbiorowym grobie. Pierwszy odsłonięto 20 lipca 1961. Przebudowano go według projektu artysty rzeźbiarza Bogumiła Burzyńskiego i ponownie odsłonięto i poświęcono 1 września 2000 roku. W centralnej części pomnika znajdują się szlifowane bloki skalne z napisami: "Tu spoczywają prochy bohaterskich powstańców śląskich, harcerek i harcerzy zamordowanych w 1939 roku przez najeźdźców niemieckich w lasach panewnickich, więzieniach i na ulicach Katowic. Przechodniu powiedz Polsce żeśmy polegli posłuszni Jej sprawie". W kwaterze 20. w pobliżu kaplicy cmentarnej stoi Pomnik Ofiar Stalinizmu w Katowicach - upamiętniający żołnierzy Konspiracyjnego Wojska Polskiego, Narodowych Sił Zbrojnych, zrzeszenia Wolność i Niezawisłość, samodzielnych grup poakowskich, więźniów politycznych okresu stalinowskiego działających na Górnym Śląsku, zamordowanych i pochowanych skrycie w latach 1945-1956. Tu spoczywają także bracia Wieczorkowie, straceni w czasie okupacji za działalność podziemną.

Po prawej stronie kaplicy stoi krzyż, który od początku był ustawiony w samym środku alei prowadzącej do tejże kaplicy. Władze komunistyczne dążyły do jego usunięcia z cmentarza. Protest mieszkańców Ligoty i franciszkanów odniósł skutek. Krzyża nie usunięto, ale przeniesiono w mniej eksponowane miejsce.

Na cmentarzu w Ligocie swe miejsce spoczynku znaleźli:

Bibliografia

[1]] - Śląski Urząd Wojewódzki w Katowicach: Ewidencja miejsc pamięci województwa śląskiego-miasto Katowice; katowice.pl Cmentarz Komunalny przy ul.Panewnickiej - tablica informacyjna; wiadomości własne autorki