Statut Konstytucyjny Akcji Katolickiej w Polsce

Art. 1. Zadaniem Akcji Katolickiej w Polsce jest zespalanie, organizowanie i wyrabianie zrzeszeń katolickich dla celów apostolstwa świeckiego, czyli dla pogłębiania i szerzenia, wprowadzania w czyn i obrony zasad katolic­kich w życiu jednostki, rodziny i społeczeństwa zgodnie z nauką Kościoła Katolickiego i wskazaniami Stolicy św.

Art. 2. Patronem Akcji Katolickiej w Polsce jest św. Wojciech; główną uroczystością święto Chrystusa Króla.

Art. 3. Akcja Katolicka stoi poza i ponad partiami politycznymi.

Art. 4. Akcja Katolicka w Polsce pozostaje w zależności od Episkopatu, który nią kieruje przez "Komisję Episkopatu dla spraw Akcji Katolickiej".

Art. 5. Centralą krajową Akcji Katolickiej jest utworzony przez Episkopat "Naczelny Instytut Akcji Katolickiej" w Poznaniu, mający charakter kościelnej osoby prawnej w myśl Kan. 1489 i art. XVI. Konkordatu a rządzący się regulaminem zatwierdzonym przez Komisję Episkopatu dla spraw Akcji Katolickiej.

Art. 6, Zadaniem Naczelnego Instytutu Akcji Katolickiej jest:

a)badanie potrzeb życia katolickiego;

b) studium teorii i praktyki Akcji Katolickiej oraz krzewienie jej ducha i zrozumienia;

c)budzenie inicjatywy katolickiej i wyrabia­nie poglądu katolickiego na zagadnienia, wchodzące w zakres Akcji Katolickiej;

d)szkolenie do katolickiego życia organizacyjnego i do apostolstwa katolickiego przez kursy, zjazdy, manifestacje i t. d.;

e)udzielanie fachowej porady i pomocy w organizowaniu Akcji Katolickiej i sto­warzyszeń katolickich;

f) popieranie katolickiego ruchu wydawniczego i propagandy wydawnictw z dziedziny Akcji Katolickiej;

g) wydawanie miesięcznego pisma dla spraw Akcji Katolickiej oraz książek, broszur, ulotek itd. z jej zakresu.

Art. 7. Komisja Episkopatu dla spraw Akcji Katolickiej mianuje na trzy lata Prezesa Naczelnego Instytutu dla Akcji Katolickiej i Naczelnego Asystenta Kościelnego, który z prawem skutecznego sprzeciwu czuwa nad tym, by działalność Naczelnego Instytutu Akcji Katolickiej była zgodna z duchem Kościoła i ze zleceniami Komisji Episkopatu dla spraw Akcji Katolickiej.

Art. 8. Prezes Naczelnego Instytutu Akcji Katolickiej zwołuje wedle potrzeby Naczelną Radę Akcji Katolickiej złożoną z Prezesa Naczelnego Instytutu Akcji Katolickiej, Naczelnego Asystenta Kościelnego, jednego delegata poszczególnych Diecezjalnych Instytutów Akcji Katolickiej, jednego delegata zatwierdzonych przez Episkopat poszczególnych krajowych zjednoczeń katolickich i z innych wybitnych osobi­stości katolickich, powołanych przez Naczelny Instytut Akcji Katolickiej.

Art. 9. Zadaniem Naczelnej Rady Akcji Katolickiej jest badanie stanu i potrzeb sprawy katolickiej w kraju.

Art. 10. Naczelny Instytut Akcji Katolickiej komunikuje swoje wnioski, inicjatywy, spostrzeżenia i publikacje Diecezjalnym Instytutom Akcji Katolickiej.

Art. 11. Diecezjalny Instytut Akcji Katolickiej jest stworzoną przez Ordynariusza cen­tralą Akcji Katolickiej w Diecezji, Ma charakter kościelny osoby prawnej w myśl prawa kanonicznego i Konkordatu.

Art. 12, Diecezjalny Instytut Akcji Katolickiej pozostaje w zależności od Ordynariusza i rządzi się regulaminem przez Ordynariusza zatwierdzonym a uzgodnionym z dyrektywami Komisji Episkopatu dla Akcji Katolickiej.

Art. 13. Ordynariusz mianuje na trzy lata Prezesa Diecezjalnego Instytutu Akcji Katolic­kiej, Sekretarza i Asystenta Kościelnego, który z prawem skutecznego sprzeciwu czuwa nad tym, by działalność Diecezjalnego Instytutu Akcji Katolickiej i praca Akcji Katolickiej w Diecezji były zgodne z duchem Kościoła i zarzą­dzeniami Ordynariusza.

Art. 14. Zadaniem Diecezjalnego Instytutu Akcji Katolickiej jest:

a) tworzyćpo (Dekanatach i) Parafiach Akcję Katolicką, powołując do niej zrzeszenia niepolityczne a przez Ordynariusza za katolickie uznane;

b) rozbudowywać Akcję Katolicką w Diecezji i kierować nią;

c)pomagać w organizowaniu stowarzyszeń katolickich mających wejść w Akcję Katolicką;

d)krzewić ducha apostolskiego w zrzeszonych w Akcji Katolickiej organizacjach i koordynować ich działalność dla celów i w ramach Akcji Katolickiej;

e) badać potrzeby sprawy katolickiej i zada­nia Akcji Katolickiej w Diecezji;

f) badać sposoby skutecznego realizowania inicjatywy i wniosków płynących z Naczelnego Instytutu Akcji Katolickiej.

Art. 15. Prezes Diecezjalnego Instytutu Akcji Katolickiej zwołuje wedle potrzeby Diecezjalną Radę Akcji Katolickiej, w której skład wchodzą Prezes i Sekretarz Diecezjalnego Instytutu Akcji Katolickiej, Diecezjalny Asystent Kościelny, delegat każdego Diecezjalnego Zwią­zku Stowarzyszeń Katolickich, zatwierdzonego przez Ordynariusza, i inne osoby przez Ordynariusza powołane.

Art. 16. Zadaniem Diecezjalnej Rady Akcji Katolickiej jest badanie potrzeb sprawy katolickiej w Diecezji i omawianie zagadnień i zadań Akcji Katolickiej tamże.

Art. 17. Prezesem (Dekanalnej lub) Parafialnej Akcji Katolickiej jest zaproponowany przez (Dziekana lub) Proboszcza wybitny katolik, upatrzony zwyczajnie z pośród prezesów organizacji katolickich a zatwierdzony na trzy lata przez Diecezjalny Instytut Akcji Katolickiej. Asystentem Kościelnym (Dekanalnej lub) Parafialnej Akcji Katolickiej jest (Dziekan lub) Proboszcz.

Art. 18. (Dekanalne i) Parafialne Akcje Katolickie:

a)spełniają zadania zlecone im przez Diecezjalny Instytut Akcji Katolickiej;

b)popierają rozwój organizacji katolickich na swym terenie;

c)budzą ducha apostolskiego i świadomość obowiązku współpracy laików z hierarchią dla Królestwa Chrystusowego;

d)wyrabiają opinię katolicką;

e)szerzą wydawnictwa z dziedziny Akcji Katolickiej.

Art. 19. (Dekanalne i) Parafialne Akcje Katolickie rządzą się regulaminem zatwierdzonym przez Diecezjalny Instytut Akcji Katolickiej.

Art. 20. Zrzeszone w (Dekanalnej i) Pafafialne Akcji Katolickiej organizacje katolickie są obowiązane wychowywać swych członków do apostolstwa świeckiego, wypełniać zlecone im przez Akcję Katolicką zadania w zakresie tegoż apostolstwa i brać udział w pracach i manifestacjach katolickich, zarządzonych przez Akcję Katolicką. Zresztą zachowują organizacje katolickie swą autonomię i rozwijają swobodnie swą działalność pod kierownictwem swych władz na podstawie własnych statutów.

Źródło: Statut Konstytucyjne Akcji Katolickiej w Polsce oraz Regulaminy, Poznań-Warszawa-Wilno-Lublin 1930.