Reguła św. Antoniego
Reguła św. Antoniego (+356)
Przepisuję owe reguły, tak jakby mówił Pan moimi ustami, dla tych, którzy chcą się poddać temu ciężkiemu jarzmu życia zakonnego. Należy więc, aby byli posłuszni tym nakazom, a "kto by zniósł jedno z nich, będzie zwany najmniejszym w Królestwie Niebieskim".
1. Przede wszystkim nieustannie trwajcie w modlitwie i dziękujcie zawsze za wszystko, co was spotyka.
2. Wstając rano każdego dnia dowiadujcie się o chorych, którzy są wśród was.
3. Zachowujcie post przez wszystkie dni aż do nony, z wyjątkiem soboty i niedzieli. A z nadejściem nony usuń się do twojej celi; zanim spożyjesz pokarm, odmów modlitwę, a po jedzeniu módl się oraz stale czytaj.
4. Wystrzegaj się rozmów z chłopcem i młodzieńcem i nie wchodź z nim w poufałość; nie przyjmuj takich mnichów, aby nie stworzyli okazji dla diabła.
5. Z młodszym od siebie nie leż na tej samej macie.
6. Przestrzegaj ustanowionych godzin modlitwy i żadnej nie opuszczaj, abyś nie zdał z tego rachunku.
7. Chorego nie zmuszaj zbytnio do jedzenia ani nie zachęcaj, aby go nie niepokoić w chorobie,
8. Gdy przyjdzie do ciebie jakiś brat po jakimś czasie, przyjmij go z radością, aby dziękował Bogu i ciebie chwalił.
9. Nie spotykaj się w ogóle z ludźmi świeckimi i nie naśladuj faryzeusza, który wszystko robi na pokaz.
10. Nie pozwól, by kobieta zbliżała się do ciebie i aby weszła do twojego pomieszczenia, bo za nią następuje wzburzenie.
11. Krewnych swoich nie odwiedzaj i nie pozwalaj im się oglądać ani też nie chodź do nich.
12. Nie zachowuj więcej, niż ci potrzeba, nie dawaj więcej, niż jest potrzebne, ale co możesz, udziel najsłabszym w klasztorze.
13. Odmawiaj swoją modlitwę w nocy, zanim się udasz do kościoła.
14. Nie jadaj z tym, który na ciebie wiele łoży.
15. Jeśli zaistnieje jakieś zgorszenie z powodu jakiegoś młodzieńca, który jeszcze nie wdział habitu, nie odziewaj go nim, lecz niech będzie wyrzucony z klasztoru.
16. Z chłopcem nigdy nie rozmawiaj; będzie ci to ku zgorszeniu.
17. Jeśli zaistnieje konieczność udania się do miasta, nie idź sam.
18. Nie zasiewaj ziemi objętej opłatą i nie nawiązuj stosunków z jej panami.
19. Nie odwiedzaj miejsca, gdzie tłoczy się wino.
20. Mięsa w ogóle nie jedz.
21. Nie naruszaj postu w środy i piątki, chyba że w bardzo ciężkiej chorobie.
22. Nie narzekaj na dzieła rąk twoich.
23. Nikomu pod żadnym warunkiem nie wyrzucaj jego braków.
24. Jeżeli nawiedzasz jakiegoś brata - nie pozostawaj długo w jego celi.
25. Wystrzegaj się w ogóle mówienia w kościele.
26. Nie siadaj w niszy klasztoru.
27. W ogóle nie przysięgaj, ani w sprawach słusznych, ani wątpliwych.
28. Nie chodź do kościoła, do którego chodzą tłumy ludzi.
29. Zmarłych twoich nie grzeb w kościele.
30. Nie uczęszczaj na zgromadzenia i uczty.
31. Ucz się stale dobrych obyczajów od starszych.
32. Nie bierz się do żadnej pracy, cokolwiek by to było, bez naradzenia się z ojcem klasztoru.
33. Jeśli wyruszasz, aby zaczerpnąć wody lub odbywasz podróż, czytaj i rozmyślaj, ile tylko możesz.
34. Jeśli udzielasz jałmużny, nie chlub się nią.
35. Jeśli będziesz obecny tam, gdzie odbywają się agapy, jedz i składaj dzięki Bogu.
36. Nocą i dniem ubolewaj nad swoimi grzechami.
37. W nocy i we dnie noś swój habit, tunikę, całe twoje ubranie.
źródło: Św. Atanazy Aleksandryjski i św. Antoni. Pisma, przekład Z. Brzostowska i inni, Warszawa 1987, s. 188-189.