Św. Stanisław Kostka

Z e-ncyklopedia

Św. Stanisław Kostka (1550-1568)

Kostka Stanislaw Wien.jpg

Urodził się w 1550 roku w mazowieckim Rostkowie. Jego ojciec, Jan Kostka, był kasztelanem zakroczymskim. Stanisław miał pięcioro rodzeństwa. Gdy ukończył 14 lat, skierowano go wraz ze starszym bratem Pawłem i wychowawcą Janem Bilińskim na naukę do jezuickiej szkoły w Wiedniu. Początkowo miał kłopoty z nauką, ale już pod koniec trzeciego roku należał do najlepszych uczniów. Wolny czas poświęcał na modlitwę, posty i umartwienia. Bywało, że się biczował. Wyczerpujące praktyki religijne a także nieprzychylność otoczenia nadwątliły zdrowie Stanisława.

W grudniu 1565 roku poważnie zaniemógł. Właściciel stancji, gdzie mieszkali, luteranin, nie wpuścił katolickiego księdza z Komunią świętą do chorego. Jeśli wierzyć późniejszym relacjom Stanisława, na pomoc przyszła mu św. Barbara, patronka dobrej śmierci, niosąc mu Komunię świętą. Potem ukazała się Stanisławowi Matka Boża, która poleciła, by wstąpił do Towarzystwa Jezusowego. Stanisław wyzdrowiał. Jan Kostka, który miał wobec syna inne plany, sprzeciwił się wstąpieniu do jezuitów. Ponieważ brak rodzicielskiej zgody zamykał drogę do zakonu, Stanisław postanowił uciec - pieszo - do Augsburga w Bawarii, z nadzieją, iż niemiecki prowincjał jezuitów okaże mu więcej przychylności. Po wielu tygodniach marszu Stanisław dotarł do celu. Tak się jednak złożyło, że niedługo przed jego przybyciem dwaj jezuici z Polski przeszli na protestantyzm i nie chciano w klasztorze widzieć więcej Polaków. Przyjęto go w końcu jako pomocnika w kuchni. Jego pracowitość i pobożność sprawiła, że po kilku tygodniach posłano go do nowicjatu do Rzymu. Wraz z innymi nowicjuszami zamieszkał przy kościele św. Andrzeja na Kwirynale. Otrzymał list z pogróżkami od ojca, który postanowił sprowadzić go do Polski. Stanisław odpisał, że ojciec powinien być wdzięczny Bogu, który powołał jego syna na swoją służbę. W pierwszych miesiącach 1568 roku Stanisław złożył pierwsze śluby zakonne. W tym samym roku latem niemiecki prowincjał Piotr Kanizjusz głosił konferencję dla nowicjuszy. Zachęcał ich, aby każdy miesiąc traktowali, jakby miał być ostatnim w ich życiu. Stanisław nabrał pewności, że wkrótce umrze. Nikt mu nie wierzył. 10 sierpnia 1568 poczuł się źle. Był to atak malarii. Stanisław modlił się, by mógł odejść w Uroczystość Wniebowzięcia Matki Bożej. W wigilię święta jego stan gwałtownie się pogorszył. Zmarł kilka minut po północy. Na pogrzeb przybył jego brat, Paweł. Cześć, jaką otaczano zmarłego, wstrząsnęła nim. Nawrócił się i po powrocie do Polski ufundował w Przasnyszu kościół i klasztor. Przekonanie o świętości Stanisława było powszechne. Nikogo nie zdziwiło, gdy w 1600 roku po otwarciu trumny z jego ciałem ujrzano je nie poddane rozkładowi. W 1726 roku został kanonizowany przez papieża Benedykta XIII (1724-1730). Był pierwszym jezuitą wyniesionym na ołtarze. Stanisław Kostka cieszył się wielkim nabożeństwem w Polsce. Już w 1674 roku papież Klemens X (1670-1676) ogłosił go jednym z głównych patronów Korony Polskiej i Księstwa Litewskiego.

  • Jest patronem młodzieży.
  • Wspomnienie liturgiczne przypada 18 września.

Foto: Wiedeń, Kurrentgasse 2. Dawna izba, gdzie w latach 1565-1567 mieszkał św. Stanisław Kostka, w 1742 roku przekształcona w kaplicę.

Bibliografia

W. Zaleski, Sanktuaria polskie. Katalog encyklopedyczny miejsc szczególnej czci Osób Trójcy Przenajświętszej, Matki Bożej i świętych Pańskich, Warszawa 1988; J. Warszawski, Największy z międzynarodowych Polaków Św. Stanisław Kostka, opowieść-rozprawka o świętej woli, wzruszającym nabożeństwie - i wielkich cudach, Rzym-Chicago 1961; J. Majkowski, Święty Stanisław Kostka, studium z dziedziny hagiografii psychologicznej, Rzym 1965; J. Warszawski, Inquisitiones super autographum S. Stanislai Kostka, 1. Ignotum scriptum autographum. 2. Analysis graphologica manuscripti, Romae 1959.