Św. Klemens I

Z e-ncyklopedia

Św. Klemens I (zm. ok. 97), papież, męczennik

Był czwartym z kolei biskupem Rzymu. Pochodził prawdopodobnie z żydowskiej rodziny, był synem Faustyna i niewolnikiem w domu rzymskiego patrycjusza Klemensa. Wyzwolony przez swego pana z wdzięczności przyjął jego imię. Klemens był jednym z pierwszych ochrzczonych w Rzymie przez św. Piotra i jego wiernym uczniem. W 88 roku Klemens został wybrany biskupem Rzymu i pełnił ten urząd przez 9 lat. Według przekazów św. Klemens już za rządów cesarza Nerwy został skazany na wygnanie do Pontu, ale również tam kontynuował głoszenie Ewangelii. Ponownie na wygnanie skazał go cesarz Trajan, tym razem do Chersonezu na Krymie, gdzie wraz z innymi chrześcijanami pracował w kamieniołomach. Dzięki jego modlitwie w pobliżu ich pracy cudownie wytrysnęło źródło. Zmuszany był do wyrzeczenia się wiary przez złożenie ofiary bożkom pogańskim. Gdy odmówił, został skazany na śmierć przez utopienie. Wrzucony został z przywiązaną do szyi kotwicą do Morza Czarnego. Ciało męczennika zostało odnalezione i ze czcią pochowane. Święci Cyryl i Metody podczas pobytu u Chazarów (868) odnaleźli relikwie św. Klemensa i przewieźli je do Rzymu. Papież Hadrian II (867-872) złożył je w zbudowanej już w IV wieku bazylice ku czci św. Klemensa – miejsce dawnej posiadłości patrycjusza Klemensa. Przeniesienie relikwii przedstawiają plastycznie freski pochodzące z XI wieku.

Św. Klemens wprowadził obowiązek używania szat liturgicznych przy świętych obrzędach. Wprowadził też w liturgii słowo amen jako kończące modlitwę. W zakresie administracji, w każdej z siedmiu części Rzymu, ustanowił notariusza mającego za zadanie zbieranie informacji i spisywanie żywotów świętych męczenników. Św. Klemensowi przypisywane jest również autorstwo dwóch listów do Koryntian. Pierwszy autentyczny list św. Klemensa (96) jest jednym z najstarszych dokumentów świadczących o autorytecie biskupa Rzymu w pierwotnym Kościele jako następcy św. Piotra. Drugi list nie jest autentyczny.

  • Św. Klemens jest patronem narodów słowiańskich oraz dzieci, górników, kamieniarzy, marynarzy i kapeluszników.
  • Ikonografia chrześcijańska przedstawia go w papieskim stroju pontyfikalnym. Atrybutami dodatkowymi są: Baranek z Apokalipsy, kotwica uwiązana u szyi, studnia, księga, mały krzyż i paliusz.
  • Wspomnienie liturgiczne przypada 23 listopada.

Bibliografia

Z. Zieliński, Dzieje papieży, Warszawa 1995; K. Dopierała, Księga papieży, Kraków 1996.