Św. Anna

Z e-ncyklopedia

Św. Anna

Maria z matką - św. Anną, z kościoła w Wenecji
JoachimAnne1.jpg
św. Joachim i św. Anna, mal. Giotto

Imię pochodzenia hebrajskiego, tłumaczone na język polski oznacza łaskę. Informację na jej temat czerpiemy z Tradycji i pism apokryficznych (Protoewangelia Jakuba), bowiem Pismo Święte milczy na temat imion rodziców Najświętszej Maryi Panny. Św. Anna miała urodzić się i umrzeć we wtorek, dlatego też wielu wiernych modli się do niej właśnie w tym dniu. Jej dom rodzinny znajdował się w Betlejem. Anna w wieku 19 lat poślubiła Joachima, pochodzącego podobnie jak ona z królewskiego rodu króla Dawida. Małżonkowie osiedlili się w Jerozolimie. Oboje byli osobami sprawiedliwymi, zachowywali Boże przykazania i wiedli pobożne życie. Swoim majątkiem dzielili się z ubogimi, wdowami i sierotami. Hojnie łożyli także na utrzymanie Świątyni, pozostawiając sobie jedynie jedną trzecią swego majątku. Pomimo bogactwa, nie czuli się szczęśliwi, bowiem nie mogli się doczekać upragnionego potomka. Św. Anna złożyła Bogu ślub, że jeżeli obdarzy ją dzieckiem, poświęci je na służbą Panu. Niedługo po tym, mając 45 lat, urodziła córkę, której nadała imię Miriam (Maria) - na pamiątkę siostry Mojżesza i Aarona, prorokini Starego Testamentu (natomiast wg apokryfów na polecenie Anioła). Wypełniając przyrzeczenie złożone Bogu, rodzice ofiarowali Marię (mającą wówczas 3 lata) na służbę Bożą do świątyni jerozolimskiej. Według Tradycji, podczas publicznej działalności Pana Jezusa, rodzice Maryi już nie żyli. Podobno oboje zmarli, zanim ich córka dorosła. Święta Anna, jako matka Najświętszej Maryi Panny doznawała czci zarówno na Wschodzie (Jan Damasceński,Epifaniusz, Sofron Jerozolimski), jak i na Zachodzie. Szczególną cześć odbierała wśród cesarzy bizantyjskich. W 550 roku cesarz Justynian zbudował pierwszy kościół noszący jej wezwanie w Konstantynopolu, do którego zostały sprowadzone relikwie Świętej.

Na Zachodzie pierwszy klasztor ku czci św. Anny powstał w 701 roku we Florian koło Rouen, do którego zostały przeniesione relikwie Świętej ze Wschodu. O zaszczyt ich posiadania ubiegały się ponadto miasto Apt we Francji i Marsylia. Pierwszym europejskim krajem, do którego dotarł jej kult była Hiszpania. Jej imieniem została nazwana jedna z rzek na południu kraju. Święta patronuje również kościołowi parafialnemu w Watykanie. Obecnie do najbardziej znanych kościołów i sanktuariów należą: Annaberg (Westfalia), Annaberg (Saksonia), Auray w Bretonii (Francja), Annaberg koło Mariazell w Austrii, Beaupre (Kanada), Scranton i w Nowym Orleanie w Stanach Zjednoczonych.

W Polsce ponad 200 kościołów nosi jej wezwanie. Św. Anna jest patronką szkół uniwersyteckich, gdyż według Tradycji uczyła swą Córkę prawd Bożych. Patronuje dwom kościołom akademickim. Pierwszy z nich znajduje się w Krakowie, drugi w Warszawie. Święta posiada również kilkanaście sanktuariów. Wśród nich najbardziej znane to Góra św. Anny w centrum Śląska Opolskiego, które zostało nazwane przez Jana Pawła II (podczas pielgrzymki, 21 czerwca 1983) Górą Modlitwy i Nadziei. Święta Anna jest również główną patronką diecezji opolskiej.

Od XVI wieku w dniu 26 lipca Kościół katolicki obchodzi uroczyste wspomnienie matki Maryi i babci Jezusa (papież Grzegorz XIII, 1584). Czczą ją rodziny, młode panny, kobiety brzemienne, matki, babcie, wdowy i bezdzietne małżeństwa. Jej postać symbolizuje więzi rodzinne, a w jej życiu wiele kobiet dostrzegło podobieństwo do własnych losów. Jest także patronką szpitali, domów opieki, domów starców. Jej pomocy wzywa się podczas szalejących zaraz, a w jej opiekę oddają się rzeźbiarze, tokarze, bednarze, kupcy, marynarze, prawnicy oraz górnicy kopalni złota.

Jej atrybutem jest księga, z której św. Anna czyta, lub z której naucza Maryję. Przedstawiana jest także z małym Jezusem na kolanach i stojącą obok Maryją (tzw. Święta Anna Samotrzecia). To przedstawienie jednak, noszące również nazwę trójcy maryjnej było niechętnie przyjmowane przez Kościół by uniknąć fałszywych nawiązań (teologicznych) do przedstawień Trójcy Świętej. Św. Anna jest łączniczką pokoleń i pomostem pomiędzy Starym i Nowym Testamentem. Syn Boży stał się człowiekiem dlatego, że Maryja stała się Jego Matką. Ona zaś nauczyła się być matką od swojej matki - to słowa Jana Pawła II, który w piękny sposób wyraził miłość i szacunek dla babci Pana Jezusa.

Kult św. Anny

W archidiecezji katowickiej św. Anna patronuje kościołom

Bibliografia

K. Gołębiowski, Poznaj swego patrona. Co oznacza twoje imię?, Warszawa 1995; W. Zaleski, Święci na każdy dzień, Warszawa 2008; […] , La vie de sainte Anne, mère de la sainte Vierge (d'après un texte de 1735; en français contemporain: Y. Ch. Ronnet), Paris 2010.