Zakon Krzyżaków z Czerwoną Gwiazdą: Różnice pomiędzy wersjami

Z e-ncyklopedia
(dr)
(dr)
 
Linia 1: Linia 1:
[[Plik:Krzyzak czerwona gwiazda.jpg|right|thumb|Krzyżacy z Czerwoną Gwiazdą]]
[[Plik:Krzyzak czerwona gwiazda.jpg|right|thumb|Krzyżacy z Czerwoną Gwiazdą]]
O historii powstania i początkach zakonu niewiele wiadomo z dostępnych źródeł. Trzeba pamiętać, iż  Krzyżaków z Czerwoną Gwiazdą zwano również Krzyżowcami z Czerwoną Gwiazdą, „szpitalnikami”, jak i braćmi szpitalnymi. Źródła tradycyjne, czyli ustne głoszą, że Krzyżacy przybyli z Betlejem. Inne mówią, że zostali założeni przez [[Anaklet|papieża Anakleta]] w ok. 70-90 roku. Na oficjalnej stronie internetowej zakonu znajduje się informacja, że zakon pochodzi z Czech, a dokładnie z Pragi. Wyrósł on z laickiego bractwa szpitalnego istniejącego w stolicy Czech przy szpitalu i przytułku w latach 1233-1234 ufundowanym przez czeską księżniczkę bł. Agnieszkę. Wprowadziła ona do szpitala pielęgniarzy, najprawdopodobniej członków jakiegoś bractwa działającego w okolicy. Następnie w 1235 roku księżna doprowadziła do powstania kolejnego szpitala w pobliżu kościoła św. Piotra w Pradze. Ofiarowano go [[Św. Franciszek z Asyżu|św. Franciszkowi]]. [[Bulla|Bulle]] papieskie z lat 1237-1238 nadały bractwu charakter prawny zakonu kanonickiego. Działania te stanowiły początek bractwa Krzyżowców z Czerwoną Gwiazdą. Posiadali oni w specjalnie w tym celu założonych fundacjach odpowiednie miejsca, w których mogli coraz skuteczniej wychodzić naprzeciw wszelkim ludzkim potrzebom. Mieli przy tym właściwy sprzęt, dysponowali pomocą materialną i byli odpowiednio zorganizowani. Nic więc dziwnego, że w ciągu kilku lat prężnie działające bractwo przekształciło się w zakon, który odegrał istotną rolę na przestrzeni kilku wieków swojej działalności.  
O historii powstania i początkach zakonu niewiele wiadomo z dostępnych źródeł. Trzeba pamiętać, iż  Krzyżaków z Czerwoną Gwiazdą zwano również Krzyżowcami z Czerwoną Gwiazdą, „szpitalnikami”, jak i braćmi szpitalnymi. Źródła tradycyjne, czyli ustne głoszą, że Krzyżacy przybyli z Betlejem. Inne mówią, że zostali założeni przez [[Anaklet|papieża Anakleta]] w ok. 70-90 roku. Na oficjalnej stronie internetowej zakonu znajduje się informacja, że zakon pochodzi z Czech, a dokładnie z Pragi. Wyrósł on z laickiego bractwa szpitalnego istniejącego w stolicy Czech przy szpitalu i przytułku w latach 1233-1234 ufundowanym przez czeską księżniczkę bł. Agnieszkę. Wprowadziła ona do szpitala pielęgniarzy, najprawdopodobniej członków jakiegoś bractwa działającego w okolicy. Następnie w 1235 roku księżna doprowadziła do powstania kolejnego szpitala w pobliżu kościoła pw. św. Piotra w Pradze. Ofiarowano go [[Św. Franciszek z Asyżu|św. Franciszkowi]]. [[Bulla|Bulle]] papieskie z lat 1237-1238 nadały bractwu charakter prawny zakonu kanonickiego. Działania te stanowiły początek bractwa Krzyżowców z Czerwoną Gwiazdą. Posiadali oni w specjalnie w tym celu założonych fundacjach odpowiednie miejsca, w których mogli coraz skuteczniej wychodzić naprzeciw wszelkim ludzkim potrzebom. Mieli przy tym właściwy sprzęt, dysponowali pomocą materialną i byli odpowiednio zorganizowani. Nic więc dziwnego, że w ciągu kilku lat prężnie działające bractwo przekształciło się w zakon, który odegrał istotną rolę na przestrzeni kilku wieków swojej działalności.  


Istnieją liczne koncepcje dotyczące nazwy i znaku czerwonej gwiazdy. Przypuszcza się, że miała ona przypominać zetknięcie się w Pradze Krzyżaków z „Braćmi betlejemskimi”. Niektórzy utrzymują, że znak Krzyżaków – czerwona gwiazda – wywodzi się od herbu z gwiazdą rodziny magnackiej Sternbergów, na zamku których pierwotnie ulokowano zakon. Znak ten powstał za przyczyną Agnieszki Czeskiej, która zwróciła się z prośbą do [[Innocenty IV|papieża Innocentego IV]] o przyznanie zakonnikom herbu odróżniającego ich od innych zakonów i bractw szpitalnych. Na mocy papieskiego polecenia biskup praski Mikołaj 17 czerwca 1252 do symbolu zakonu - czerwonego krzyża - dodał czerwoną sześcioramienną gwiazdę. Znak ten odróżnia od innych zgromadzeń zakonnych Krzyżowców z Czerwoną Gwiazdą po dziś dzień.
Istnieją liczne koncepcje dotyczące nazwy i znaku czerwonej gwiazdy. Przypuszcza się, że miała ona przypominać zetknięcie się w Pradze Krzyżaków z „Braćmi betlejemskimi”. Niektórzy utrzymują, że znak Krzyżaków – czerwona gwiazda – wywodzi się od herbu z gwiazdą rodziny magnackiej Sternbergów, na zamku których pierwotnie ulokowano zakon. Znak ten powstał za przyczyną Agnieszki Czeskiej, która zwróciła się z prośbą do [[Innocenty IV|papieża Innocentego IV]] o przyznanie zakonnikom herbu odróżniającego ich od innych zakonów i bractw szpitalnych. Na mocy papieskiego polecenia biskup praski Mikołaj 17 czerwca 1252 do symbolu zakonu - czerwonego krzyża - dodał czerwoną sześcioramienną gwiazdę. Znak ten odróżnia od innych zgromadzeń zakonnych Krzyżowców z Czerwoną Gwiazdą po dziś dzień.
Linia 6: Linia 6:
W skład bractwa szpitalnego wchodzili bracia i siostry. Nie powinno to dziwić, ponieważ z założenia ośrodki te przeznaczone były do tego, aby leczyć i wspomagać mężczyzn oraz kobiety. Można było rozdzielić obowiązki tak, aby siostry opiekowały się kobietami, a bracia zajęli się mężczyznami. Bardzo starannie i sumienie kadra pielęgnowała powierzonych ich opiece chorych. Tymże zdobyto zaufanie szlachty i książąt, którzy przez liczne darowizny i nadania powiększali zasoby fundacji szpitalnej. W każdym ze szpitali pracowały co najmniej trzy zakonnice, które mieszkały w osobnych budynkach. Na czele całego zgromadzenia stał komtur–mistrz, który odpowiadał za całość spraw. Do pomocy miał radę składającą się z czterech braci. Bracia i siostry używali w posłudze tego samego stroju oraz żyli według jednej reguły [[Św. Augustyn|św. Augustyna]].   
W skład bractwa szpitalnego wchodzili bracia i siostry. Nie powinno to dziwić, ponieważ z założenia ośrodki te przeznaczone były do tego, aby leczyć i wspomagać mężczyzn oraz kobiety. Można było rozdzielić obowiązki tak, aby siostry opiekowały się kobietami, a bracia zajęli się mężczyznami. Bardzo starannie i sumienie kadra pielęgnowała powierzonych ich opiece chorych. Tymże zdobyto zaufanie szlachty i książąt, którzy przez liczne darowizny i nadania powiększali zasoby fundacji szpitalnej. W każdym ze szpitali pracowały co najmniej trzy zakonnice, które mieszkały w osobnych budynkach. Na czele całego zgromadzenia stał komtur–mistrz, który odpowiadał za całość spraw. Do pomocy miał radę składającą się z czterech braci. Bracia i siostry używali w posłudze tego samego stroju oraz żyli według jednej reguły [[Św. Augustyn|św. Augustyna]].   


Na okres usamodzielnienia się bractwa szpitalnego w Czechach przypadają początki bractwa szpitalnego w Polsce. Agnieszka z synami - Henrykiem i Władysławem - spełniła zamiar zmarłego męża sprowadzając do Wrocławia Zakon Krzyżaków z Czerwoną Gwiazdą i oddając im szpital św. Elżbiety. Bogata od pierwszych chwil fundacja doszła do skutku w 1253 roku, ale początki zgromadzenia sięgają 1248, a może nawet 1245 roku. Otrzymali oni nie tylko szpital, lecz również kościół św. Macieja. Dzielili go wspólnie z braćmi [[Franciszkanie|franciszkanami]]. Jak wiadomo w zgromadzeniu nie było kapłanów, toteż franciszkanie zajmowali się instytutem duszpasterskim w nowo powstałej placówce. Klasztor i szpital wrocławski po długich walkach został uzależniony od praskiej macierzy i stał się ośrodkiem małej kongregacji, obejmującym na Śląsku i Kujawach co najmniej 7 klasztorów - szpitali fundowanych głównie przez książąt - Kluczbork, Bolesławiec, Legnica, Świdnica i Ziębice na Śląsku oraz Inowrocław i Brześć Kujawski.  
Na okres usamodzielnienia się bractwa szpitalnego w Czechach przypadają początki bractwa szpitalnego w Polsce. Agnieszka z synami - Henrykiem i Władysławem - spełniła zamiar zmarłego męża sprowadzając do Wrocławia Zakon Krzyżaków z Czerwoną Gwiazdą i oddając im szpital św. Elżbiety. Bogata od pierwszych chwil fundacja doszła do skutku w 1253 roku, ale początki zgromadzenia sięgają 1248 roku, a może nawet 1245 roku. Otrzymali oni nie tylko szpital, lecz również kościół pw. św. Macieja. Dzielili go wspólnie z braćmi [[Franciszkanie|franciszkanami]]. Jak wiadomo w zgromadzeniu nie było kapłanów, toteż franciszkanie zajmowali się instytutem duszpasterskim w nowo powstałej placówce. Klasztor i szpital wrocławski po długich walkach został uzależniony od praskiej macierzy i stał się ośrodkiem małej kongregacji, obejmującym na Śląsku i Kujawach co najmniej 7 klasztorów - szpitali fundowanych głównie przez książąt - Kluczbork, Bolesławiec, Legnica, Świdnica i Ziębice na Śląsku oraz Inowrocław i Brześć Kujawski.  
Obecnie Zakon Krzyżaków Z Czerwoną Gwiazdą swoją działalność prowadzi jedynie w Czechach. Siedziba pełniącego zaszczytny tytuł „wielkiego mistrza zakonu” Josefa Šedivý znajduje się przy kościele św. Franciszka z Asyżu w Pradze na starym mieście przy Moście Karola. Zakon nie posiada już żadnych szpitali i nie angażuje się w działalność medyczną.
Obecnie Zakon Krzyżaków Z Czerwoną Gwiazdą swoją działalność prowadzi jedynie w Czechach. Siedziba pełniącego zaszczytny tytuł „wielkiego mistrza zakonu” Josefa Šedivý znajduje się przy kościele pw. św. Franciszka z Asyżu w Pradze na starym mieście przy Moście Karola. Zakon nie posiada już żadnych szpitali i nie angażuje się w działalność medyczną.


Od samego powstania na czele zakonu stał mistrz. Tytułuje się go „generałem i wielkim mistrzem Rycerskiego Zakonu Krzyżowców z Czerwoną Gwiazdą”. Poniżej została przedstawiona lista najwyższych mistrzów zakonu:
Od samego powstania na czele zakonu stał mistrz. Tytułuje się go „generałem i wielkim mistrzem Rycerskiego Zakonu Krzyżowców z Czerwoną Gwiazdą”. Poniżej została przedstawiona lista najwyższych mistrzów zakonu:

Aktualna wersja na dzień 10:59, 6 cze 2020

Krzyżacy z Czerwoną Gwiazdą

O historii powstania i początkach zakonu niewiele wiadomo z dostępnych źródeł. Trzeba pamiętać, iż Krzyżaków z Czerwoną Gwiazdą zwano również Krzyżowcami z Czerwoną Gwiazdą, „szpitalnikami”, jak i braćmi szpitalnymi. Źródła tradycyjne, czyli ustne głoszą, że Krzyżacy przybyli z Betlejem. Inne mówią, że zostali założeni przez papieża Anakleta w ok. 70-90 roku. Na oficjalnej stronie internetowej zakonu znajduje się informacja, że zakon pochodzi z Czech, a dokładnie z Pragi. Wyrósł on z laickiego bractwa szpitalnego istniejącego w stolicy Czech przy szpitalu i przytułku w latach 1233-1234 ufundowanym przez czeską księżniczkę bł. Agnieszkę. Wprowadziła ona do szpitala pielęgniarzy, najprawdopodobniej członków jakiegoś bractwa działającego w okolicy. Następnie w 1235 roku księżna doprowadziła do powstania kolejnego szpitala w pobliżu kościoła pw. św. Piotra w Pradze. Ofiarowano go św. Franciszkowi. Bulle papieskie z lat 1237-1238 nadały bractwu charakter prawny zakonu kanonickiego. Działania te stanowiły początek bractwa Krzyżowców z Czerwoną Gwiazdą. Posiadali oni w specjalnie w tym celu założonych fundacjach odpowiednie miejsca, w których mogli coraz skuteczniej wychodzić naprzeciw wszelkim ludzkim potrzebom. Mieli przy tym właściwy sprzęt, dysponowali pomocą materialną i byli odpowiednio zorganizowani. Nic więc dziwnego, że w ciągu kilku lat prężnie działające bractwo przekształciło się w zakon, który odegrał istotną rolę na przestrzeni kilku wieków swojej działalności.

Istnieją liczne koncepcje dotyczące nazwy i znaku czerwonej gwiazdy. Przypuszcza się, że miała ona przypominać zetknięcie się w Pradze Krzyżaków z „Braćmi betlejemskimi”. Niektórzy utrzymują, że znak Krzyżaków – czerwona gwiazda – wywodzi się od herbu z gwiazdą rodziny magnackiej Sternbergów, na zamku których pierwotnie ulokowano zakon. Znak ten powstał za przyczyną Agnieszki Czeskiej, która zwróciła się z prośbą do papieża Innocentego IV o przyznanie zakonnikom herbu odróżniającego ich od innych zakonów i bractw szpitalnych. Na mocy papieskiego polecenia biskup praski Mikołaj 17 czerwca 1252 do symbolu zakonu - czerwonego krzyża - dodał czerwoną sześcioramienną gwiazdę. Znak ten odróżnia od innych zgromadzeń zakonnych Krzyżowców z Czerwoną Gwiazdą po dziś dzień.

W skład bractwa szpitalnego wchodzili bracia i siostry. Nie powinno to dziwić, ponieważ z założenia ośrodki te przeznaczone były do tego, aby leczyć i wspomagać mężczyzn oraz kobiety. Można było rozdzielić obowiązki tak, aby siostry opiekowały się kobietami, a bracia zajęli się mężczyznami. Bardzo starannie i sumienie kadra pielęgnowała powierzonych ich opiece chorych. Tymże zdobyto zaufanie szlachty i książąt, którzy przez liczne darowizny i nadania powiększali zasoby fundacji szpitalnej. W każdym ze szpitali pracowały co najmniej trzy zakonnice, które mieszkały w osobnych budynkach. Na czele całego zgromadzenia stał komtur–mistrz, który odpowiadał za całość spraw. Do pomocy miał radę składającą się z czterech braci. Bracia i siostry używali w posłudze tego samego stroju oraz żyli według jednej reguły św. Augustyna.

Na okres usamodzielnienia się bractwa szpitalnego w Czechach przypadają początki bractwa szpitalnego w Polsce. Agnieszka z synami - Henrykiem i Władysławem - spełniła zamiar zmarłego męża sprowadzając do Wrocławia Zakon Krzyżaków z Czerwoną Gwiazdą i oddając im szpital św. Elżbiety. Bogata od pierwszych chwil fundacja doszła do skutku w 1253 roku, ale początki zgromadzenia sięgają 1248 roku, a może nawet 1245 roku. Otrzymali oni nie tylko szpital, lecz również kościół pw. św. Macieja. Dzielili go wspólnie z braćmi franciszkanami. Jak wiadomo w zgromadzeniu nie było kapłanów, toteż franciszkanie zajmowali się instytutem duszpasterskim w nowo powstałej placówce. Klasztor i szpital wrocławski po długich walkach został uzależniony od praskiej macierzy i stał się ośrodkiem małej kongregacji, obejmującym na Śląsku i Kujawach co najmniej 7 klasztorów - szpitali fundowanych głównie przez książąt - Kluczbork, Bolesławiec, Legnica, Świdnica i Ziębice na Śląsku oraz Inowrocław i Brześć Kujawski. Obecnie Zakon Krzyżaków Z Czerwoną Gwiazdą swoją działalność prowadzi jedynie w Czechach. Siedziba pełniącego zaszczytny tytuł „wielkiego mistrza zakonu” Josefa Šedivý znajduje się przy kościele pw. św. Franciszka z Asyżu w Pradze na starym mieście przy Moście Karola. Zakon nie posiada już żadnych szpitali i nie angażuje się w działalność medyczną.

Od samego powstania na czele zakonu stał mistrz. Tytułuje się go „generałem i wielkim mistrzem Rycerskiego Zakonu Krzyżowców z Czerwoną Gwiazdą”. Poniżej została przedstawiona lista najwyższych mistrzów zakonu:

Bibliografia

Jerzak N., Początki działalności szpitalniczej Krzyżaków z Czerwoną Gwiazdą, Legnickie Studia Teologiczno-Historyczne, nr 2 (11)/2007, s. 48-56; Kogut M., Sekularyzacja dóbr Komandorii Krzyżaków z Czerwoną Gwiazdą w Kluczborku, [w:] Ad Imaginem Tuam, red. Irek W., t. II, Papieski Wydział Teologiczny, Wrocław 2012; Mulamuhic R., Rycerski Zakon Krzyżowców z Czerwoną Gwiazdą w latach 1915-1953, praca licencjacka WTL UŚ; Sossalla J., Przyczynki do historii Krzyżowców z Czerwoną Gwiazdą, [w:] Nasza Przeszłość, t. XXIII, Kraków 1966; Strona internetowa Zakonu Krzyżaków z Czerwoną Gwiazdą (Cz.): [1] [dostęp: 5 maja 2013].

Źródło: „https://silesia.edu.pl/index.php?title=Zakon_Krzyżaków_z_Czerwoną_Gwiazdą&oldid=91106”