Szpital Sióstr Boromeuszek w Chorzowie Batorym

Szpital Sióstr Boromeuszek w Chorzowie Batorym (Hajdukach Wielkich)

Szpital w Hajdukach Wielkich (Bismarckhütte; od 1939 roku Chorzów Batory) powstał w 1895 roku, a jego założycielem była działająca od 1873 roku Bismarckhütte (Huta „Bismarcka”; od 1933r. Huta „Batory”). Początkowo był to szpital hutniczy, w którym opiekę nad chorymi pełniło czterech pielęgniarzy. Trzech z nich zostało wcielonych do wojska, dlatego do pomocy wezwano siostry Diakonistki. Oprócz nich pracę rozpoczęło kilka pielęgniarek; pomocą służyły także żony personelu lekarskiego. W 1919 roku opiekę nad szpitalem przejęły Siostry Boromeuszki, które zamieszkały w wybudowanym obok szpitala ambulatorium. 30 kwietnia 1925 roku Wikariusz Generalny ks. Bromboszcz wydał pozwolenie na erygowanie w szpitalu kaplicy oraz na przechowywanie w niej Najświętszego Sakramentu. 6 października 1928 roku wydano zgodę na założenie drogi krzyżowej w kaplicy szpitalnej. Do 1939 w szpitalu przebywało pięćdziesięciu mężczyzn. Siostry utrzymywane były przez Przemysłową Kasę Chorych. W latach 1920-1939 ilość sióstr zwiększyła się o sześć, a w roku 1961 w Chorzowie Batorym pracowało dziesięć sióstr. W 1942 roku siostry przeprowadziły się do willi hutniczej na drugą stronę ulicy. Ambulatorium przekształcono na biura, fizykoterapię i laboratorium analityczne. 4 sierpnia 1945r. odnowiony został akt erekcyjny placówki klasztornej w szpitalu. W 1957 roku, wracając od chorego zmarł nagle dyrektor szpitala dr Aureliusz Galocz. Pochowany został na miejscowym cmentarzu. Funkcję dyrektora placówki przejął po nim dr Fójcik. W roku założenia kroniki sióstr boromeuszek z Chorzowa Batorego (1961) szpital nosił nazwę Szpitala Miejskiego nr 4. Od 1962 do śmierci w 1978 roku dyrektorem był dr Zygmunt Osiecki. Obecnie w budynku dawnego szpitala znajduje się Zakład Opiekuńczo-Leczniczy „AMICUS”, a w willi zajmowanej wówczas przez siostry funkcjonuje chorzowskie Hospicjum.

Siostry Boromeuszki mieszkające w domu zakonnym w Bismarckhütte (w nawiasie podano lata spędzone w Bismarckhütte):

s. Hildegard Brinschwitz (1989-1917)

s. Kaja Marsollek (1897-1900)

s. Sophia Lewandowski

s. Desideria Brinschwitz

s. Engratia Pӓtzold (1917-1920)

s. Heliodora Kowalski (1912)

s. Amata Iwan (1907-1917)

s. Akaria Pientka

s. Leopolda Mainka

s. Gervasia Goiny

s. Protasia Luxa (1902-1910)

s. Stanislawa Bonzkowitz

s. Erwina Wrobel

s. Benitia Materlik

s. Praxedis Hauptmann (1905-1907)

s. Laurina Soschnik

s. Klaudina Schwarzer (?-1912)

s. Zoe Kozok

s. Fabiola Lilge

s. Agnesia Schneider (1920-1923)

s. Maxima [Z]ajonz

s. Silvestra Heidenreich (1919-1921)

s. Agnes Lisson

s. Daniela Hanslik

s. Silvana Wrobel (1911-1914)

s. Lucilla Adelt (1911)

s. Davina Kroll (1911-1912)

s. Frieda Goliasch

s. Emerita Lubosch

s. Ambrosina Wladasch

s. Osmunda [Brinsa]

s. Isentrudis Gulich

s. Azaria Sajonz

s. Silissa Olawski (1915)

s. Anicja Schwarzer

s. Vigilia Majcher

s. Aleydis Deszczka

s. Stilita Piwowar

s. Ewalda Gross (1919-1928)

s. Gerwina Knauer

s. Konstantina Żurek

s. Flora Christen

s. Felicia Gollasch

s. Paula Rollnik (1915-1932)

s. Manuela Abrahamczyk

s. Canisia Tytko

Siostry pracujące w szpitalu:

s. Zuzanna Modrzyk /pierwsza przełożona/

s. Almachia Tytko (1920-1932)

s. Laudolina Zimmermann

s. Klotylda Matejczyk /przełożona/

s. Leoncja Sekula

s. Cyryla Himmel /przełożona/ (1920-1935)

s. Azaria Zając / przełożona/

s. Febronia Blochel (1929-1937)

s. Romana Włosek /przełożona/ (1937-1945)

s. Salwia Skrzypiec

s. Kordelia Luksa /przełożona/

s. Kanizja Tytko

s. Zacharia Lukasek (1935-1937)

s. Salwatora Macha (1935-1937)

s. Filomena Rudowicz

s. Loretta Markiefka

s. Agnela Gürlich

s. Gedeona Hencel

s. Fereria Zojek

s. Oktawia Latusek

s. Urszula Kubica

s. Floria Kazimiera Majewska /przełożona/

s. Tadea Stanisława Wasiak /przełożona/

s. Renata Teresa Jezela

s. Elżbieta Arona Pierończyk

s. Anania Marianna Nęcka (1932-1969)

s. Brunona Zofia Slany (1933-1969)

s. Ludmiła Helena Wysocka

s. Ermelinda Klimek (1937-1977)

s. Helena Aniela Misiacz

s. Faustyna Gertruda Górecka

s. Edwarda Kowalska (1939-1944)

s. Elizea Kempna (1933-1939)

s. Emerencja Werdin (1934-1935)

s. Fulgencja Kloch (1937-1942)

s. Juwencja Bogocz (1929-1930)

s. Krystyna Ferdyn (1930-1933)

s. Respicja Subecka (1937-1944)

s. Rustycja Jokiel (1935-1936)

s. Tarzycja Jurek (1936-1939)

s. Tyburcja Karpińska (1934-1939)

s. Weronika Łytkowska (1932-1940)

Bibliografia

Loch. A., Szendzielorz G., Kartki z dziejów Huty „Batory”, Stalinogród 1956, s. 26-28; O hajduckich boromeuszkach cz. I, oprac. Kurek J., „Hajduczanin” 2002 nr 10, s. 15; O hajduckich boromeuszkach cz. II, oprac. Kurek J., „Hajduczanin” 2002 nr 11, s. 11; O hajduckich boromeuszkach cz. III, oprac. Kurek J., „Hajduczanin” 2002 nr 12, s. 10; O hajduckich boromeuszkach cz. IV, oprac. Kurek J., „Hajduczanin” 2003 nr 1, s. 12; Z archiwum Czytelników. O hajduckich boromeuszkach, oprac. Marcisz M., „Hajduczanin” 2003 nr 5, s. 15; „Autobiografia” Matki Pauli Rolnik – hajduckiej Boromeuszki cz. V, oprac. Kurek J., „Hajduczanin” 2003 nr 7, s. 6; „Autobiografia” Matki Pauli Rolnik – hajduckiej Boromeuszki cz. VIII, oprac. Kurek J., „Hajduczanin” 2003 nr 10, s. 6; Kurek J., Refleksje po opublikowaniu fragmentów „Autobiografii” Matki Pauli Rolnik haj-duckiej Boromeuszki (cz. I), „Hajduczanin” 2003 nr 12, s. 6; Marcisz M., Doktor, „Hajduczanin” 2002 nr 3, s. 12; Bańczyk N., Hajduckie Boromeuszki. Wprowadzenie do zagadnienia [w:] U przemysłowych źródeł kultury. Z dziejów Chorzowa i Górnego Śląska w XIX i XX wieku, red. Kurek J., Chorzów 2004.