Szpital Sióstr Boromeuszek w Chorzowie Batorym: Różnice pomiędzy wersjami
(Utworzył nową stronę „==Szpital Sióstr Boromeuszek w Chorzowie Batorym (Hajdukach Wielkich)== Szpital w Hajdukach Wielkich (Bismarckhütte; od 1939 roku Chorzów Batory) powstał w 1895 ro…”) |
(dr) |
||
| (Nie pokazano 18 wersji utworzonych przez 3 użytkowników) | |||
| Linia 1: | Linia 1: | ||
Szpital w Hajdukach Wielkich (Bismarckhütte; od 1939 roku Chorzów Batory) powstał w 1895 roku, a jego założycielem była działająca od 1873 roku Bismarckhütte (Huta „Bismarcka”; od 1933 roku Huta „Batory”). Początkowo był to szpital hutniczy, w którym opiekę nad chorymi pełniło czterech pielęgniarzy. Trzech z nich zostało wcielonych do wojska, dlatego do pomocy wezwano siostry Diakonistki. Oprócz nich pracę rozpoczęło kilka pielęgniarek; pomocą służyły także żony personelu lekarskiego. W 1919 roku opiekę nad szpitalem przejęły Siostry [[Boromeuszki]], które zamieszkały w wybudowanym obok szpitala ambulatorium. 30 kwietnia 1925 wikariusz generalny [[Bromboszcz Teofil|ks. Bromboszcz]] wydał pozwolenie na erygowanie w szpitalu kaplicy oraz na przechowywanie w niej Najświętszego Sakramentu. 6 października 1928 wydano zgodę na założenie [[Droga Krzyżowa|Drogi Krzyżowej]] w kaplicy szpitalnej. Do 1939 roku w szpitalu przebywało pięćdziesięciu mężczyzn. Siostry utrzymywane były przez Przemysłową Kasę Chorych. | |||
Na początku XX wieku 8 sióstr prowadziło otwarty przy parafii ośrodek im. cesarzowej Augusty Wiktorii. W ośrodku znajdowało się przedszkole i dom dla starców. | |||
W latach 1920-1939 ilość sióstr zwiększyła się o sześć, a w roku 1961 w Chorzowie Batorym pracowało dziesięć sióstr. W 1942 roku siostry przeprowadziły się do willi hutniczej na drugą stronę ulicy. Ambulatorium przekształcono na biura, fizykoterapię i laboratorium analityczne. | |||
4 sierpnia 1945 odnowiony został akt erekcyjny placówki klasztornej w szpitalu. W 1957 roku, wracając od chorego zmarł nagle dyrektor szpitala dr Aureliusz Galocz. Pochowany został na miejscowym cmentarzu. Funkcję dyrektora placówki przejął po nim dr Fójcik. W roku założenia kroniki sióstr boromeuszek z Chorzowa Batorego (1961) szpital nosił nazwę Szpitala Miejskiego nr 4. Od 1962 roku do śmierci w 1978 roku dyrektorem był dr Zygmunt Osiecki. Obecnie w budynku dawnego szpitala znajduje się Zakład Opiekuńczo-Leczniczy „AMICUS”, a w willi zajmowanej wówczas przez siostry funkcjonuje chorzowskie Hospicjum. | |||
*'''Patrz''': [[Boromeuszki - Chorzów parafia św. Barbary]] | |||
Siostry pracujące w szpitalu | =Siostry pracujące w szpitalu= | ||
s. Zuzanna Modrzyk /pierwsza przełożona/ | *s. Zuzanna Modrzyk /pierwsza przełożona/ | ||
s. Almachia Tytko (1920-1932) | *s. Almachia Tytko (1920-1932) | ||
s. Laudolina Zimmermann | *s. Laudolina Zimmermann | ||
s. Klotylda Matejczyk /przełożona/ | *s. Klotylda Matejczyk /przełożona/ | ||
s. Leoncja Sekula | *s. Leoncja Sekula | ||
s. Cyryla Himmel /przełożona/ (1920-1935) | *s. Cyryla Himmel /przełożona/ (1920-1935) | ||
s. Azaria Zając / przełożona/ | *s. Azaria Zając / przełożona/ | ||
s. Febronia Blochel (1929-1937) | *s. Febronia Blochel (1929-1937) | ||
s. Romana Włosek /przełożona/ (1937-1945) | *s. Romana Włosek /przełożona/ (1937-1945) | ||
s. Salwia Skrzypiec | *s. Salwia Skrzypiec | ||
s. Kordelia Luksa /przełożona/ | *s. Kordelia Luksa /przełożona/ | ||
s. Kanizja Tytko | *s. Kanizja Tytko | ||
s. Zacharia Lukasek (1935-1937) | *s. Zacharia Lukasek (1935-1937) | ||
s. Salwatora Macha (1935-1937) | *s. Salwatora Macha (1935-1937) | ||
s. Filomena Rudowicz | *s. Filomena Rudowicz | ||
s. Loretta Markiefka | *s. Loretta Markiefka | ||
s. Agnela Gürlich | *s. Agnela Gürlich | ||
s. Gedeona Hencel | *s. Gedeona Hencel | ||
s. Fereria Zojek | *s. Fereria Zojek | ||
s. Oktawia Latusek | *s. Oktawia Latusek | ||
s. Urszula Kubica | *s. Urszula Kubica | ||
s. Floria Kazimiera Majewska /przełożona/ | *s. Floria Kazimiera Majewska /przełożona/ | ||
s. Tadea Stanisława Wasiak /przełożona/ | *s. Tadea Stanisława Wasiak /przełożona/ | ||
s. Renata Teresa Jezela | *s. Renata Teresa Jezela | ||
s. Elżbieta Arona Pierończyk | *s. Elżbieta Arona Pierończyk | ||
s. Anania Marianna Nęcka (1932-1969) | *s. Anania Marianna Nęcka (1932-1969) | ||
s. Brunona Zofia Slany (1933-1969) | *s. Brunona Zofia Slany (1933-1969) | ||
s. Ludmiła Helena Wysocka | *s. Ludmiła Helena Wysocka | ||
s. Ermelinda Klimek (1937-1977) | *s. Ermelinda Klimek (1937-1977) | ||
s. Helena Aniela Misiacz | *s. Helena Aniela Misiacz | ||
s. Faustyna Gertruda Górecka | *s. Faustyna Gertruda Górecka | ||
s. Edwarda Kowalska (1939-1944) | *s. Edwarda Kowalska (1939-1944) | ||
s. Elizea Kempna (1933-1939) | *s. Elizea Kempna (1933-1939) | ||
s. Emerencja Werdin (1934-1935) | *s. Emerencja Werdin (1934-1935) | ||
s. Fulgencja Kloch (1937-1942) | *s. Fulgencja Kloch (1937-1942) | ||
s. Juwencja Bogocz (1929-1930) | *s. Juwencja Bogocz (1929-1930) | ||
s. Krystyna Ferdyn (1930-1933) | *s. Krystyna Ferdyn (1930-1933) | ||
s. Respicja Subecka (1937-1944) | *s. Respicja Subecka (1937-1944) | ||
s. Rustycja Jokiel (1935-1936) | *s. Rustycja Jokiel (1935-1936) | ||
s. Tarzycja Jurek (1936-1939) | *s. Tarzycja Jurek (1936-1939) | ||
s. Tyburcja Karpińska (1934-1939) | *s. Tyburcja Karpińska (1934-1939) | ||
s. Weronika Łytkowska (1932 | *s. Weronika Łytkowska (1932-1940) | ||
==Bibliografia== | ==Bibliografia== | ||
Loch. A., Szendzielorz G., Kartki z dziejów Huty „Batory”, Stalinogród 1956, s. 26-28; O hajduckich boromeuszkach cz. I, oprac. Kurek J., „Hajduczanin” 2002 nr 10, s. 15; O hajduckich boromeuszkach cz. II, oprac. Kurek J., „Hajduczanin” 2002 nr 11, s. 11; O hajduckich boromeuszkach cz. III, oprac. Kurek J., „Hajduczanin” 2002 nr 12, s. 10; O hajduckich boromeuszkach cz. IV, oprac. Kurek J., „Hajduczanin” 2003 nr 1, s. 12; Z archiwum Czytelników. O hajduckich boromeuszkach, oprac. Marcisz M., „Hajduczanin” 2003 nr 5, s. 15; „Autobiografia” Matki Pauli Rolnik – hajduckiej Boromeuszki cz. V, oprac. Kurek J., „Hajduczanin” 2003 nr 7, s. 6; „Autobiografia” Matki Pauli Rolnik – hajduckiej Boromeuszki cz. VIII, oprac. Kurek J., „Hajduczanin” 2003 nr 10, s. 6; Kurek J., Refleksje po opublikowaniu fragmentów „Autobiografii” Matki Pauli Rolnik haj-duckiej Boromeuszki (cz. I), „Hajduczanin” 2003 nr 12, s. 6; Marcisz M., Doktor, „Hajduczanin” 2002 nr 3, s. 12; Bańczyk N., Hajduckie Boromeuszki. Wprowadzenie do zagadnienia [w:] U przemysłowych źródeł kultury. Z dziejów Chorzowa i Górnego Śląska w XIX i XX wieku, red. Kurek J., Chorzów 2004. | Loch. A., Szendzielorz G., Kartki z dziejów Huty „Batory”, Stalinogród 1956, s. 26-28; O hajduckich boromeuszkach cz. I, oprac. Kurek J., „Hajduczanin” 2002 nr 10, s. 15; O hajduckich boromeuszkach cz. II, oprac. Kurek J., „Hajduczanin” 2002 nr 11, s. 11; O hajduckich boromeuszkach cz. III, oprac. Kurek J., „Hajduczanin” 2002 nr 12, s. 10; O hajduckich boromeuszkach cz. IV, oprac. Kurek J., „Hajduczanin” 2003 nr 1, s. 12; Z archiwum Czytelników. O hajduckich boromeuszkach, oprac. Marcisz M., „Hajduczanin” 2003 nr 5, s. 15; „Autobiografia” Matki Pauli Rolnik – hajduckiej Boromeuszki cz. V, oprac. Kurek J., „Hajduczanin” 2003 nr 7, s. 6; „Autobiografia” Matki Pauli Rolnik – hajduckiej Boromeuszki cz. VIII, oprac. Kurek J., „Hajduczanin” 2003 nr 10, s. 6; Kurek J., Refleksje po opublikowaniu fragmentów „Autobiografii” Matki Pauli Rolnik haj-duckiej Boromeuszki (cz. I), „Hajduczanin” 2003 nr 12, s. 6; Marcisz M., Doktor, „Hajduczanin” 2002 nr 3, s. 12; Bańczyk N., Hajduckie Boromeuszki. Wprowadzenie do zagadnienia, [w:] U przemysłowych źródeł kultury. Z dziejów Chorzowa i Górnego Śląska w XIX i XX wieku, red. Kurek J., Chorzów 2004. | ||
[[Kategoria:Szpitale i sierocińce]] | [[Kategoria:Szpitale i sierocińce]] | ||
[[Kategoria:Boromeuszki|C]] | |||
[[Kategoria:Chorzów]] | |||
Wersja z 09:36, 20 lut 2022
Szpital w Hajdukach Wielkich (Bismarckhütte; od 1939 roku Chorzów Batory) powstał w 1895 roku, a jego założycielem była działająca od 1873 roku Bismarckhütte (Huta „Bismarcka”; od 1933 roku Huta „Batory”). Początkowo był to szpital hutniczy, w którym opiekę nad chorymi pełniło czterech pielęgniarzy. Trzech z nich zostało wcielonych do wojska, dlatego do pomocy wezwano siostry Diakonistki. Oprócz nich pracę rozpoczęło kilka pielęgniarek; pomocą służyły także żony personelu lekarskiego. W 1919 roku opiekę nad szpitalem przejęły Siostry Boromeuszki, które zamieszkały w wybudowanym obok szpitala ambulatorium. 30 kwietnia 1925 wikariusz generalny ks. Bromboszcz wydał pozwolenie na erygowanie w szpitalu kaplicy oraz na przechowywanie w niej Najświętszego Sakramentu. 6 października 1928 wydano zgodę na założenie Drogi Krzyżowej w kaplicy szpitalnej. Do 1939 roku w szpitalu przebywało pięćdziesięciu mężczyzn. Siostry utrzymywane były przez Przemysłową Kasę Chorych.
Na początku XX wieku 8 sióstr prowadziło otwarty przy parafii ośrodek im. cesarzowej Augusty Wiktorii. W ośrodku znajdowało się przedszkole i dom dla starców.
W latach 1920-1939 ilość sióstr zwiększyła się o sześć, a w roku 1961 w Chorzowie Batorym pracowało dziesięć sióstr. W 1942 roku siostry przeprowadziły się do willi hutniczej na drugą stronę ulicy. Ambulatorium przekształcono na biura, fizykoterapię i laboratorium analityczne.
4 sierpnia 1945 odnowiony został akt erekcyjny placówki klasztornej w szpitalu. W 1957 roku, wracając od chorego zmarł nagle dyrektor szpitala dr Aureliusz Galocz. Pochowany został na miejscowym cmentarzu. Funkcję dyrektora placówki przejął po nim dr Fójcik. W roku założenia kroniki sióstr boromeuszek z Chorzowa Batorego (1961) szpital nosił nazwę Szpitala Miejskiego nr 4. Od 1962 roku do śmierci w 1978 roku dyrektorem był dr Zygmunt Osiecki. Obecnie w budynku dawnego szpitala znajduje się Zakład Opiekuńczo-Leczniczy „AMICUS”, a w willi zajmowanej wówczas przez siostry funkcjonuje chorzowskie Hospicjum.
Siostry pracujące w szpitalu
- s. Zuzanna Modrzyk /pierwsza przełożona/
- s. Almachia Tytko (1920-1932)
- s. Laudolina Zimmermann
- s. Klotylda Matejczyk /przełożona/
- s. Leoncja Sekula
- s. Cyryla Himmel /przełożona/ (1920-1935)
- s. Azaria Zając / przełożona/
- s. Febronia Blochel (1929-1937)
- s. Romana Włosek /przełożona/ (1937-1945)
- s. Salwia Skrzypiec
- s. Kordelia Luksa /przełożona/
- s. Kanizja Tytko
- s. Zacharia Lukasek (1935-1937)
- s. Salwatora Macha (1935-1937)
- s. Filomena Rudowicz
- s. Loretta Markiefka
- s. Agnela Gürlich
- s. Gedeona Hencel
- s. Fereria Zojek
- s. Oktawia Latusek
- s. Urszula Kubica
- s. Floria Kazimiera Majewska /przełożona/
- s. Tadea Stanisława Wasiak /przełożona/
- s. Renata Teresa Jezela
- s. Elżbieta Arona Pierończyk
- s. Anania Marianna Nęcka (1932-1969)
- s. Brunona Zofia Slany (1933-1969)
- s. Ludmiła Helena Wysocka
- s. Ermelinda Klimek (1937-1977)
- s. Helena Aniela Misiacz
- s. Faustyna Gertruda Górecka
- s. Edwarda Kowalska (1939-1944)
- s. Elizea Kempna (1933-1939)
- s. Emerencja Werdin (1934-1935)
- s. Fulgencja Kloch (1937-1942)
- s. Juwencja Bogocz (1929-1930)
- s. Krystyna Ferdyn (1930-1933)
- s. Respicja Subecka (1937-1944)
- s. Rustycja Jokiel (1935-1936)
- s. Tarzycja Jurek (1936-1939)
- s. Tyburcja Karpińska (1934-1939)
- s. Weronika Łytkowska (1932-1940)
Bibliografia
Loch. A., Szendzielorz G., Kartki z dziejów Huty „Batory”, Stalinogród 1956, s. 26-28; O hajduckich boromeuszkach cz. I, oprac. Kurek J., „Hajduczanin” 2002 nr 10, s. 15; O hajduckich boromeuszkach cz. II, oprac. Kurek J., „Hajduczanin” 2002 nr 11, s. 11; O hajduckich boromeuszkach cz. III, oprac. Kurek J., „Hajduczanin” 2002 nr 12, s. 10; O hajduckich boromeuszkach cz. IV, oprac. Kurek J., „Hajduczanin” 2003 nr 1, s. 12; Z archiwum Czytelników. O hajduckich boromeuszkach, oprac. Marcisz M., „Hajduczanin” 2003 nr 5, s. 15; „Autobiografia” Matki Pauli Rolnik – hajduckiej Boromeuszki cz. V, oprac. Kurek J., „Hajduczanin” 2003 nr 7, s. 6; „Autobiografia” Matki Pauli Rolnik – hajduckiej Boromeuszki cz. VIII, oprac. Kurek J., „Hajduczanin” 2003 nr 10, s. 6; Kurek J., Refleksje po opublikowaniu fragmentów „Autobiografii” Matki Pauli Rolnik haj-duckiej Boromeuszki (cz. I), „Hajduczanin” 2003 nr 12, s. 6; Marcisz M., Doktor, „Hajduczanin” 2002 nr 3, s. 12; Bańczyk N., Hajduckie Boromeuszki. Wprowadzenie do zagadnienia, [w:] U przemysłowych źródeł kultury. Z dziejów Chorzowa i Górnego Śląska w XIX i XX wieku, red. Kurek J., Chorzów 2004.