Szpital Sióstr Boromeuszek w Chorzowie Batorym: Różnice pomiędzy wersjami

Z e-ncyklopedia
mNie podano opisu zmian
Nie podano opisu zmian
Linia 3: Linia 3:
Szpital w Hajdukach Wielkich (Bismarckhütte; od 1939 roku Chorzów Batory) powstał w 1895 roku, a jego założycielem była działająca od 1873 roku Bismarckhütte (Huta „Bismarcka”; od 1933 roku. Huta „Batory”). Początkowo był to szpital hutniczy, w którym opiekę nad chorymi pełniło czterech pielęgniarzy. Trzech z nich zostało wcielonych do wojska, dlatego do pomocy wezwano siostry Diakonistki. Oprócz nich pracę rozpoczęło kilka pielęgniarek; pomocą służyły także żony personelu lekarskiego. W 1919 roku opiekę nad szpitalem przejęły Siostry Boromeuszki, które zamieszkały w wybudowanym obok szpitala ambulatorium. 30 kwietnia 1925  wikariusz generalny ks. Bromboszcz wydał pozwolenie na erygowanie w szpitalu kaplicy oraz na przechowywanie w niej Najświętszego Sakramentu. 6 października 1928 roku wydano zgodę na założenie drogi krzyżowej w kaplicy szpitalnej. Do 1939 roku w szpitalu przebywało pięćdziesięciu mężczyzn. Siostry utrzymywane były przez Przemysłową Kasę Chorych.  
Szpital w Hajdukach Wielkich (Bismarckhütte; od 1939 roku Chorzów Batory) powstał w 1895 roku, a jego założycielem była działająca od 1873 roku Bismarckhütte (Huta „Bismarcka”; od 1933 roku. Huta „Batory”). Początkowo był to szpital hutniczy, w którym opiekę nad chorymi pełniło czterech pielęgniarzy. Trzech z nich zostało wcielonych do wojska, dlatego do pomocy wezwano siostry Diakonistki. Oprócz nich pracę rozpoczęło kilka pielęgniarek; pomocą służyły także żony personelu lekarskiego. W 1919 roku opiekę nad szpitalem przejęły Siostry Boromeuszki, które zamieszkały w wybudowanym obok szpitala ambulatorium. 30 kwietnia 1925  wikariusz generalny ks. Bromboszcz wydał pozwolenie na erygowanie w szpitalu kaplicy oraz na przechowywanie w niej Najświętszego Sakramentu. 6 października 1928 roku wydano zgodę na założenie drogi krzyżowej w kaplicy szpitalnej. Do 1939 roku w szpitalu przebywało pięćdziesięciu mężczyzn. Siostry utrzymywane były przez Przemysłową Kasę Chorych.  


Obsada placówki ulegała stałym zmianom, z tendencją wzrostową. Wprawdzie w 1871 roku obsada placówki w Królewskiej Hucie liczyła tylko 3 siostry, tłumaczy się to jednak wyjazdem ok. 50 sióstr boromeuszek do obsługi rannych na polach bitew we Francji - ofiar wojny francusko-pruskiej. W następnych latach liczba sióstr stale rosła, gdyż powiększały się także potrzeby i obowiązki sióstr. W 1891 roku placówka sióstr składała się 7 osób (obsługa szpitala) oraz 6 sióstr pracowało w sierocińcu, 1895: 9 sióstr w szpitalu, 7 - sióstr w sierocińcu; 1897: 10 sióstr w szpitalu, 8 sióstr w sierocińcu; 1912: 11 sióstr w szpitalu, 14 sióstr w sierocińcu i szkole robót ręcznych dla dziewcząt. Ponadto na początku XX wieku 8 sióstr prowadziło otwarty przy parafii ośrodek im. cesarzowej Augusty Wiktorii. W ośrodku znajdowało się przedszkole i dom dla starców.  
Na początku XX wieku 8 sióstr prowadziło otwarty przy parafii ośrodek im. cesarzowej Augusty Wiktorii. W ośrodku znajdowało się przedszkole i dom dla starców.  


W latach 1920-1939 ilość sióstr zwiększyła się o sześć, a w roku 1961 w Chorzowie Batorym pracowało dziesięć sióstr. W 1942 roku siostry przeprowadziły się do willi hutniczej na drugą stronę ulicy. Ambulatorium przekształcono na biura, fizykoterapię i laboratorium analityczne.
W latach 1920-1939 ilość sióstr zwiększyła się o sześć, a w roku 1961 w Chorzowie Batorym pracowało dziesięć sióstr. W 1942 roku siostry przeprowadziły się do willi hutniczej na drugą stronę ulicy. Ambulatorium przekształcono na biura, fizykoterapię i laboratorium analityczne.


4 sierpnia 1945 odnowiony został akt erekcyjny placówki klasztornej w szpitalu. W 1957 roku, wracając od chorego zmarł nagle dyrektor szpitala dr Aureliusz Galocz. Pochowany został na miejscowym cmentarzu. Funkcję dyrektora placówki przejął po nim dr Fójcik. W roku założenia kroniki sióstr boromeuszek z Chorzowa Batorego (1961) szpital nosił nazwę Szpitala Miejskiego nr 4. Od 1962 do śmierci w 1978 roku dyrektorem był dr Zygmunt Osiecki. Obecnie w budynku dawnego szpitala znajduje się Zakład Opiekuńczo-Leczniczy „AMICUS”, a w willi zajmowanej wówczas przez siostry funkcjonuje chorzowskie Hospicjum.
4 sierpnia 1945 odnowiony został akt erekcyjny placówki klasztornej w szpitalu. W 1957 roku, wracając od chorego zmarł nagle dyrektor szpitala dr Aureliusz Galocz. Pochowany został na miejscowym cmentarzu. Funkcję dyrektora placówki przejął po nim dr Fójcik. W roku założenia kroniki sióstr boromeuszek z Chorzowa Batorego (1961) szpital nosił nazwę Szpitala Miejskiego nr 4. Od 1962 do śmierci w 1978 roku dyrektorem był dr Zygmunt Osiecki. Obecnie w budynku dawnego szpitala znajduje się Zakład Opiekuńczo-Leczniczy „AMICUS”, a w willi zajmowanej wówczas przez siostry funkcjonuje chorzowskie Hospicjum.
==Siostry Boromeuszki mieszkające w domu zakonnym ==
*s. Hildegard Brinschwitz (1989-1917)
*s. Kaja Marsollek (1897-1900)
*s. Sophia Lewandowski
*s. Desideria Brinschwitz
*s. Engratia Pӓtzold (1917-1920)
*s. Heliodora Kowalski (1912)
*s. Amata Iwan (1907-1917)
*s. Akaria Pientka
*s. Leopolda Mainka
*s. Gervasia Goiny
*s. Protasia Luxa (1902-1910)
*s. Stanislawa Bonzkowitz
*s. Erwina Wrobel
*s. Benitia Materlik
*s. Praxedis Hauptmann (1905-1907)
*s. Laurina Soschnik
*s. Klaudina Schwarzer (?-1912)
*s. Zoe Kozok
*s. Fabiola Lilge
*s. Agnesia Schneider (1920-1923)
*s. Maxima [Z]ajonz
*s. Silvestra Heidenreich (1919-1921)
*s. Agnes Lisson
*s. Daniela Hanslik
*s. Silvana Wrobel (1911-1914)
*s. Lucilla Adelt (1911)
*s. Davina Kroll (1911-1912)
*s. Frieda Goliasch
*s. Emerita Lubosch
*s. Ambrosina Wladasch
*s. Osmunda [Brinsa]
*s. Isentrudis Gulich
*s. Azaria Sajonz
*s. Silissa Olawski (1915)
*s. Anicja Schwarzer
*s. Vigilia Majcher
*s. Aleydis Deszczka
*s. Stilita Piwowar
*s. Ewalda Gross (1919-1928)
*s. Gerwina Knauer
*s. Konstantina Żurek
*s. Flora Christen
*s. Felicia Gollasch
*s. Paula Rollnik (1915-1932)
*s. Manuela Abrahamczyk
*s. Canisia Tytko


=Siostry pracujące w szpitalu=
=Siostry pracujące w szpitalu=
*s. Zuzanna Modrzyk /pierwsza przełożona/
*s. Zuzanna Modrzyk /pierwsza przełożona/
*s. Almachia Tytko (1920-1932)
*s. Almachia Tytko (1920-1932)

Wersja z 05:27, 27 sty 2012

Szpital Sióstr Boromeuszek w Chorzowie Batorym (Hajdukach Wielkich)

Szpital w Hajdukach Wielkich (Bismarckhütte; od 1939 roku Chorzów Batory) powstał w 1895 roku, a jego założycielem była działająca od 1873 roku Bismarckhütte (Huta „Bismarcka”; od 1933 roku. Huta „Batory”). Początkowo był to szpital hutniczy, w którym opiekę nad chorymi pełniło czterech pielęgniarzy. Trzech z nich zostało wcielonych do wojska, dlatego do pomocy wezwano siostry Diakonistki. Oprócz nich pracę rozpoczęło kilka pielęgniarek; pomocą służyły także żony personelu lekarskiego. W 1919 roku opiekę nad szpitalem przejęły Siostry Boromeuszki, które zamieszkały w wybudowanym obok szpitala ambulatorium. 30 kwietnia 1925 wikariusz generalny ks. Bromboszcz wydał pozwolenie na erygowanie w szpitalu kaplicy oraz na przechowywanie w niej Najświętszego Sakramentu. 6 października 1928 roku wydano zgodę na założenie drogi krzyżowej w kaplicy szpitalnej. Do 1939 roku w szpitalu przebywało pięćdziesięciu mężczyzn. Siostry utrzymywane były przez Przemysłową Kasę Chorych.

Na początku XX wieku 8 sióstr prowadziło otwarty przy parafii ośrodek im. cesarzowej Augusty Wiktorii. W ośrodku znajdowało się przedszkole i dom dla starców.

W latach 1920-1939 ilość sióstr zwiększyła się o sześć, a w roku 1961 w Chorzowie Batorym pracowało dziesięć sióstr. W 1942 roku siostry przeprowadziły się do willi hutniczej na drugą stronę ulicy. Ambulatorium przekształcono na biura, fizykoterapię i laboratorium analityczne.

4 sierpnia 1945 odnowiony został akt erekcyjny placówki klasztornej w szpitalu. W 1957 roku, wracając od chorego zmarł nagle dyrektor szpitala dr Aureliusz Galocz. Pochowany został na miejscowym cmentarzu. Funkcję dyrektora placówki przejął po nim dr Fójcik. W roku założenia kroniki sióstr boromeuszek z Chorzowa Batorego (1961) szpital nosił nazwę Szpitala Miejskiego nr 4. Od 1962 do śmierci w 1978 roku dyrektorem był dr Zygmunt Osiecki. Obecnie w budynku dawnego szpitala znajduje się Zakład Opiekuńczo-Leczniczy „AMICUS”, a w willi zajmowanej wówczas przez siostry funkcjonuje chorzowskie Hospicjum.

Siostry pracujące w szpitalu

  • s. Zuzanna Modrzyk /pierwsza przełożona/
  • s. Almachia Tytko (1920-1932)
  • s. Laudolina Zimmermann
  • s. Klotylda Matejczyk /przełożona/
  • s. Leoncja Sekula
  • s. Cyryla Himmel /przełożona/ (1920-1935)
  • s. Azaria Zając / przełożona/
  • s. Febronia Blochel (1929-1937)
  • s. Romana Włosek /przełożona/ (1937-1945)
  • s. Salwia Skrzypiec
  • s. Kordelia Luksa /przełożona/
  • s. Kanizja Tytko
  • s. Zacharia Lukasek (1935-1937)
  • s. Salwatora Macha (1935-1937)
  • s. Filomena Rudowicz
  • s. Loretta Markiefka
  • s. Agnela Gürlich
  • s. Gedeona Hencel
  • s. Fereria Zojek
  • s. Oktawia Latusek
  • s. Urszula Kubica
  • s. Floria Kazimiera Majewska /przełożona/
  • s. Tadea Stanisława Wasiak /przełożona/
  • s. Renata Teresa Jezela
  • s. Elżbieta Arona Pierończyk
  • s. Anania Marianna Nęcka (1932-1969)
  • s. Brunona Zofia Slany (1933-1969)
  • s. Ludmiła Helena Wysocka
  • s. Ermelinda Klimek (1937-1977)
  • s. Helena Aniela Misiacz
  • s. Faustyna Gertruda Górecka
  • s. Edwarda Kowalska (1939-1944)
  • s. Elizea Kempna (1933-1939)
  • s. Emerencja Werdin (1934-1935)
  • s. Fulgencja Kloch (1937-1942)
  • s. Juwencja Bogocz (1929-1930)
  • s. Krystyna Ferdyn (1930-1933)
  • s. Respicja Subecka (1937-1944)
  • s. Rustycja Jokiel (1935-1936)
  • s. Tarzycja Jurek (1936-1939)
  • s. Tyburcja Karpińska (1934-1939)
  • s. Weronika Łytkowska (1932-1940)

Bibliografia

Loch. A., Szendzielorz G., Kartki z dziejów Huty „Batory”, Stalinogród 1956, s. 26-28; O hajduckich boromeuszkach cz. I, oprac. Kurek J., „Hajduczanin” 2002 nr 10, s. 15; O hajduckich boromeuszkach cz. II, oprac. Kurek J., „Hajduczanin” 2002 nr 11, s. 11; O hajduckich boromeuszkach cz. III, oprac. Kurek J., „Hajduczanin” 2002 nr 12, s. 10; O hajduckich boromeuszkach cz. IV, oprac. Kurek J., „Hajduczanin” 2003 nr 1, s. 12; Z archiwum Czytelników. O hajduckich boromeuszkach, oprac. Marcisz M., „Hajduczanin” 2003 nr 5, s. 15; „Autobiografia” Matki Pauli Rolnik – hajduckiej Boromeuszki cz. V, oprac. Kurek J., „Hajduczanin” 2003 nr 7, s. 6; „Autobiografia” Matki Pauli Rolnik – hajduckiej Boromeuszki cz. VIII, oprac. Kurek J., „Hajduczanin” 2003 nr 10, s. 6; Kurek J., Refleksje po opublikowaniu fragmentów „Autobiografii” Matki Pauli Rolnik haj-duckiej Boromeuszki (cz. I), „Hajduczanin” 2003 nr 12, s. 6; Marcisz M., Doktor, „Hajduczanin” 2002 nr 3, s. 12; Bańczyk N., Hajduckie Boromeuszki. Wprowadzenie do zagadnienia [w:] U przemysłowych źródeł kultury. Z dziejów Chorzowa i Górnego Śląska w XIX i XX wieku, red. Kurek J., Chorzów 2004.