Skwira Adam

Z e-ncyklopedia
Wersja do druku nie jest już wspierana i może powodować błędy w wyświetlaniu. Zaktualizuj swoje zakładki i zamiast funkcji strony do druku użyj domyślnej funkcji drukowania w swojej przeglądarce.

Skwira Adam (1935-2007), działacz społeczny

Urodził się 1 listopada 1935 w Nagoszynie koło Mielca. Ukończył Państwowe Liceum Korespondencyjne w Bytomiu. W 1955 roku rozpoczął pracę jako górnik w KWK "Dębieńsko". W tym samym roku został zatrudniony w KWK „Wujek” w Katowicach, jako cieśla górniczy w oddziale posadzek płynnych. Koledzy wspominali go jako: „spokojnego, wyważonego, nie wpasowującego do stereotypu radykalnego związkowca". 1 września 1980 rozpoczął się strajk górników w KWK „Wujek”, który trwał do podpisania tzw. „porozumień jastrzębskich” 3 września 1980. Dzięki nim - z dużym udziałem A.Skwiry - na kopalni zaczęły powstawać struktury „Solidarności”. On sam został członkiem Komisji Robotniczej „Solidarność” w KWK "Wujek" , a następnie - od stycznia 1981 - członkiem Komisji Zakładowej „Solidarność” KWK "Wujek". 6 lipca 1981 był też w hali sportowej Huty "Baildon". Od sierpnia do grudnia 1981 roku był członkiem Regionalnej Komisji Rewizyjnej „Solidarność” Regionu Śląsko-Dąbrowskiego.

13 grudnia 1981 rozpoczął się strajk okupacyjny w KWK "Wujek". Adam Skwira był jednym z jego organizatorów i przywódców (obok Stanisława Płatka, Jerzego Wartaka i Mariana Głucha) oraz członkiem Komitetu Strajkowego. Po pacyfikacji kopalni 20 grudnia 1981 został zatrzymany i internowany w Ośrodku Odosobnienia w Katowicach, który mieścił się w areszcie Komendy Wojewódzkiej Milicji Obywatelskiej. 27 grudnia zaś został osadzony w Areszcie Śledczym w Katowicach. 9 lutego 1982 sąd Śląskiego Okręgu Wojskowego skazał Adama Skwirę na 3 lata pozbawienia wolności i 2 lata pozbawienia praw publicznych (innych przywódców strajku skazano na - Stanisława Płatka 4 lata więzienia oraz Mariana Głucha i Jerzego Wartaka 3 lata więzienia). Został umieszczony w Zakładzie Karnym w Raciborzu, następnie w Strzelcach Opolskich - uczestniczył tu w strajku głodowym - i Kłodzku. Został zwolniony 19 czerwca 1983. Dopiero we wrześniu 1983 roku został zatrudniony w KWK "Śląsk". Został uniewinniony 18 grudnia 1992. W 1985 roku przeszedł na emeryturę. Do 1989 roku przez cały czas był działaczem tajnych struktur „Solidarności” oraz członkiem Komitetu Obywatelskiego i mężem zaufania podczas wyborów czerwcowych.

Po 1989 roku był współorganizatorem corocznych uroczystości ku czci poległych górników z KWK "Wujek" oraz kolporterem wydawnictw podziemnych. Należał do założycieli Komitetu Budowy Pomnika Górników KWK "Wujek" Poległych 16 grudnia 1981. Następnie był działaczem Społecznego Komitetu Pamięci Górników Poległych 16 grudnia 1981, w latach 1991–2007 należąc tutaj do Komisji Rewizyjnej. Został również współzałożycielem Związku Więźniów Politycznych Okresu Stanu Wojennego. Był oskarżycielem posiłkowym w procesie funkcjonariuszy ZOMO, oskarżonych o masakrę w KWK "Wujek". Ostatecznie podpisał się pod apelem o pojednanie wraz z Jerzym Wartekiem i trzema córkami poległych górników. 15 grudnia 2006 przez wojewodę śląskiego Tomasza Pietrzykowskiego został odznaczony Krzyżem Oficerskim Orderu Odrodzenia Polski. Otrzymał także od reprezentantów zarządu Społecznego Komitetu Pamięci Górników Poległych 16 grudnia 1981 medal upamiętniający 25-rocznicę pacyfikacji KWK "Wujek". Adam Skwira zmarł 31 grudnia 2007 w Katowicach. Został pochowany na cmentarzu w Katowicach przy ul. Sienkiewicza.

Bibliografia

Źrodła: [1], [2]; [3].