Skulik Bernard

Skulik Bernard Maria Franciszek (1867-1924), duszpasterz polonijny w Stanach Zjednoczonych

Urodził się 20 sierpnia 1867 w Szopienicach, w rodzinie górnika Franciszka i Doroty z d. Białas. W latach 1873-1881 uczęszczał do szkoły elementarnej w Roździeniu i Szopienicach. Następnie prywatnie pobierał lekcje gramatyki łacińskiej i innych przedmiotów u proboszcza w parafii Mysłowice ks. Edwarda Kleemanna i ks. Snopka w Zagórzu. Równocześnie uczył się tokarstwa i mechaniki w publicznej szkole gospodarczej w Sielcach. Przez rok pobierał nauki w szkołach Krakowa i Lwowa, by udać się następnie do Rzymu. Mieszkał w Kolegium św. Józefa, a kolejne trzy lata w Kolegium Gregoriańskim dell’ Anima jako prefekt. Równocześnie przez dwa lata uczęszczał do Papieskiego Seminarium St. Apolinare, gdzie kształcił się w zakresie filozofii, retoryki, literatury włoskiej i łacińskiej oraz teologii na Uniwersytecie Gregoriańskim. Przygotowanie do kapłaństwa otrzymał w Seminarium Duchownym w Rietti (prowincja Perugia), tam też otrzymał święcenia kapłańskie 19 grudnia 1891. Po święceniach kapłańskich kontynuował studia filozofii i teologii na Uniwersytecie Minerva i St. Apolinare. W marcu 1893 roku przed komisją złożył ustny i pisemny egzamin doktorski z dziedziny teologii.

W czerwcu 1893 roku wyjechał do Ameryki Północnej i objął probostwo w Passaic w stanie New Jersey. W parafii zamieszkałej głównie przez Słowaków, Węgrów i Czechów oraz Niemców i Włochów zbudował kościół oraz szkołę. Następnie przeniósł się w 1894 roku do Shamokin, a potem do St. Carmel (diecezja Harisburg, stan Pensylwania). Tam zbudował kościoły dla katolików słowackich. W 1894 roku został osobistym sekretarzem do spraw słowiańskich delegata apostolskiego w Waszyngtonie kard. Francesco Satolli. W tym czasie założył własną drukarnię i rozpoczął wydawanie czterech czasopism; Przyjaciel, Polska i Litwa (po polsku), Saturday Weekly (po angielsku) i La Civilta Cattolica (po włosku). Wszystkie czasopisma wkrótce upadły, a ks. Skulik stracił na nich dużo osobistych pieniędzy. Opuścił Shamokin i zamieszkał przy parafii św. Wojciecha u ks. Radziejewskiego. Zrażony do Słowaków opuścił South Chicago i objął polsko - niemiecką parafię w Brighton i Germanville w stanie Iowa, a następnie w Milwaukee przez trzy lata (1896-1899) pracował jako wikariusz przy parafii św. Jozafata i redagował tygodnik Katolik.

Na prośbę bpa Jana L. Spaldinga, 5 marca 1899, objął polską parafię rzymskokatolicką św. Jacka w La Salle (diec. Peoria). Prezesował istniejącym stowarzyszeniom i zakładał nowe kościelne stowarzyszenia. W 1910 roku opuścił parafię w La Salle i przez jakiś czas pracował w Alabamie, Westville i Hooppole. W czasie I wojny przez jakiś czas przebywał we Włoszech. Potem na kilka lat wyjechał do Polski. W 1923 roku objął parafię w Clerodont. Zmarł 1 maja 1924 w Manchesterze. Został pochowany na cmentarzu St. Mary Cementary w Manchesterze.

Zdaniem Ogrodzieńskiego lista jego publikacji w kilku językach - polskim, słowackim, angielskim włoskim, niemieckim i łacińskim wynosi ok. 50. Pisywał na tematy religijne, społeczne, zwalczał alkoholizm, propagował czytelnictwo i oświatę. Zaangażował się w walkę z masonerią, której poświęcił osobne publikacje. W dowód uznania za dokonania na polu literackim 21 listopada 1892 został zamianowany honorowym kapelanem Bazyliki Loretańskiej. Ponadto był członkiem trzech papieskich Akademii: „Arcadia”, „Tiberina” i „Immacolata conzesione”.

Bibliografia

J. Myszor, Skulik Bernard, PSB, t. 38/4, z. 159, s. 498-499 ; H. E. Wyczawski, Skulik Bernard (biogram), SPTK, t. 4, Warszawa 1983, s. 102-103; E. Szramek, Ks. dr Bernrad Skulik z Szopienic zapomniany krzewiciel oświaty katolickiej (1867-1924),GN 1933, nr 37; W. Kruszka, Historia polska w Ameryce, Milwaukee 1907, t. 11, s. 53; tenże, Historia polska w Ameryce, Milwaukee 1908, t. 13, s. 35; J. Wycisło, Skulik Bernard, w: Słownik biograficzny..., s. 385-386; [1], tam fotografia; [2].