Singulari quidem

Pap. Pius IX - encyklika Singulari quidem

Encyklika została skierowana do arcybiskupów i biskupów całej Cesarskiej i Królewskiej Monarchii Austriackiej. Opublikowana 17 marca 1856.

Dokument podzielony został na dwie części. Pierwsza z nich porusza wszelkie ówczesne błądzenia ludzi w wierze, zaś część druga mówi nam o zadaniach biskupów austriackich. Wszelkie problemy oraz sposób ich rozwiązania papież porusza tylko i wyłącznie w celu rozpalenia i pobudzenia wiary nie tylko u osób świeckich, ale także w całym duchowieństwie. Zaczyna od problemu indyferentyzmu jako zagrożenia, które niszczy podstawy prawa, sprawiedliwości i cnoty. Następnie ukazuje problemy nowych systemów religijnych, a w tym przekonanie ludzi o rzekomej możliwości zbawienia w każdej religii. Papież mówi o czujności, aby zaraza tego straszliwego zła nie rozszerzała się oraz ukazuje Kościół, w którym jest zbawienie. Poza Kościołem nie ma zbawienia, co wyrażone jest w następujących słowach: jedna jest tylko Katedra na Piotrze słowem Pańskim ufundowana, poza którą ani prawdziwej wiary, ani wiecznego zbawienia dostąpić nie można(…). Papież podkreśla, że poprzez połączenie silnej wiary z dobrymi uczynkami należy czcić Boga. Przestrzega przed skrajnym racjonalizmem, przed wywyższaniem rozumu, a tym samym racji do których dochodzi nad Boga i Jego autorytet. Wiara nie opiera się na rozumie, ale na autorytecie Boga, który zechciał nam Siebie objawić. Pod koniec pierwszej części w punkcie 9. papież Pius IX tłumaczy powód, dla którego poruszył temat ówczesnych błędów. Są one groźne dla społeczeństwa i religii, dlatego pragnie pobudzić Waszą biskupią czujność w ich wykorzenieniu.

Zadaniem biskupów (punkty od 10-22) jest przede wszystkim troska o duchowieństwo, gdzie członkowie stanu duchownego nie żyją wedle powołania oraz troska o lud chrześcijański, który wstrzymuje się od uczęszczania do Świętych Sakramentów. W tym celu zaleca synody prowincjonalne, które mają stać na straży jedności i podejmować środki zapobiegające rozszerzaniu się zła, jakim zapewne są omawiane w encyklice błędy.

W punktach 12-16 papież głosi zasady do dobrego a silnego nauczania duchowieństwa. Kładzie nacisk na kształcenie w pobożności, we wszelkich cnotach i duchu kościelnym. Kapłan ma być osobą nie tylko wykształconą, ale również ma służyć za wzór innym. Dlatego klerycy mają nabyć gruntowną znajomość Pisma Świętego, świętych kanonów, dziejów kościelnych oraz umiejętności liturgicznej. Papież pragnie kapłanów przykładnych świętością życia i czystością nauki, pobożnych w uczynkach i słowach, dzielnie walczących za sprawę Boga i Jego świętego Kościoła.

Biskupi troszcząc się o duchowieństwo tym samym troszczą się o ludzi świeckich. Wychowując kapłanów pozyskują ludzi, którzy potrzebują wyjaśniania prawd Bożych i umocnienia w wierze. Papież Pius IX podkreśla, aby wierni zrozumieli praktykę Sakramentów Pokuty i Eucharystii. Jednak bez ojcowskich napomnień biskupów jest to niemożliwe (punkt 18). Dlatego porusza kwestię wizytacji diecezjalnych, synodów diecezjalnych czy konsultacji biskupów ze Stolicą Apostolską w celu lepszego zarządzania diecezjami.

W końcowych punktach papież wzywa do szacunku i zgody pomiędzy duchowieństwem obrządku łacińskiego i grecko-katolickiego przypominając, aby pracowali dla chwały Boga i dla zbawienia dusz.

Na koniec papież kieruje słowa zachęty do biskupów podkreślając, że nic nie powinno być dla Was zbyt przykre, zbyt trudne, zbyt twarde, bądźcie natomiast gotowi wszystko wycierpieć, we wszelkiej cierpliwości, łagodności, słodyczy i roztropności, o wszystko się starać i wszystko czynić dla zbawienia Waszych owiec.

Tekst encykliki: Papież Pius IX - encyklika Singulari quidem z 17 III 1856

Bibliografia

Opracowanie własne.