Sanktuarium maryjne w Leśnej Podlaskiej

Leśna Podlaska położona w pobliżu wschodniej granicy Rzeczypospolitej, w powiecie bialskim, 15 km na północny zachód od Białej Podlaskiej, nad rzeczką Klukówką, dopływem Krzny, to miejsce, które już trzysta lat temu upodobała sobie Najświętsza Boża Rodzicielka. Dwaj chłopcy, 9 - letni Aleksander Stelmaszczuk i 10 - letni Maron Makaruk, pasący bydło na łąkach otaczających wieś Leśna na Podlasiu, znaleźli na dzikiej gruszy wizerunek Matki Bożej z Dzieciątkiem. Od wykonanej w kamieniu płaskorzeźby bił niesamowity blask. Pastuszkowie odczytali to jako znak jego cudownej mocy. Niezwykłe znalezisko od razu przeniesiono do pobliskiego dworu w Bukowicach, który należał do Pawła Kazimierza Michałowskiego, właściciela okolicznych pól. By uczcić to wydarzenie, postanowił on w miejscu cudu wybudować kościół. Cuda, które zaczęły się dziać za sprawą Maryi przedstawionej na kamiennym reliefie, bardzo szybko ściągnęły do Leśnej Podlaskiej rzesze pielgrzymów. Niezwykłość doznanych łask potwierdzono już 24 października 1700. Biskup łucki i brzeski Franciszek Prażmowski po przesłuchaniu świadków oficjalnie uznał nadprzyrodzoność licznych uzdrowień i zezwolił na publiczny kult kamiennego wizerunku Matki Bożej z Dzieciątkiem.

Opiekunkę Podlasia szczególnie ukochali przedstawiciele możnego rodu Radziwiłłów. Księżna Anna z Saguszków Radziwiłłowa ufundowała dla Niej wspaniały dar - szczerozłotą sukienkę ozdobioną 155 diamentami, 291 rubinami i 59 szmaragdami. Wkrótce Madonna otrzymała jeszcze wspanialsze wotum. Mąż Anny, książę Karol Stanisław Radziwiłł, kanclerz Wielkiego Księstwa Litewskiego, ufundował w 1716 roku złote korony.

W drugiej połowie XVIII wieku Leśna Podlaska była już znanym w całej Polsce ośrodkiem kultu maryjnego. Wkrótce jednak nastał czas rozbiorów i carskich represji. Po powstaniu styczniowym kościół leśniański zamieniono na cerkiew. W 1884 roku ulokowano przy nim dwieście prawosławnych mniszek. Kiedy w 1915 roku Podlasie zajęli Niemcy, uciekły one do Rosji, zabierając ze sobą wizerunek Matki Bożej. Później, by ochronić płaskorzeźbę przed zniszczeniem w czasie rewolucji bolszewickiej, wywiozły ją do Francji. Tymczasem, kiedy w Leśnej Podlaskiej pod koniec 1915 roku pojawiły się Legiony Polskie, sanktuarium natychmiast przywrócono katolikom. Od razu rozpoczęto poszukiwania prawdziwego wizerunku Matki Bożej z Dzieciątkiem. Okazało się bowiem, że w czasie powstania styczniowego bp Beniamin Szymański ukrył go, a w sanktuarium umieścił doskonałą kopię, czego nie zauważyły mniszki prawosławne. Po śmierci biskupa i wtajemniczonej w jego działanie przeoryszy klasztoru benedyktynek w Łomży, w którym ukryto oryginał wizerunku Matki Bożej z Dzieciątkiem, nikt nie wiedział, gdzie się znajduje. Nieustanne poszukiwania trwały aż do 1926 roku. Odnalezioną kamienną płaskorzeźbę najpierw przewieziono do Siedlec, skąd 22 września 1927 wyruszyła uroczysta procesja. Na jej czele szedł biskup, który wraz z tłumem wiernych pieszo postanowił odprowadzić cudowny wizerunek do Leśnej Podlaskiej. 25 września t.r. wśród bicia dzwonów procesja dotarła do sanktuarium. Płaskorzeźbę umieszczono w jego głównym ołtarzu. W uroczystości powrotu Matki Bożej brało udział ok. 30 tysięcy osób. W obecności 12 biskupów i 150 tysięcy wiernych, 18 sierpnia 1963 kard. Stefan Wyszyński koronował wizerunek Matki Bożej Leśniańskiej. Stolica Apostolska zatwierdziła specjalny formularz mszalny dla sanktuarium i w 1981 roku nadała Matce Bożej nowy tytuł - Matki Jedności i Wiary. Przed cudownym wizerunkiem modlą się bowiem wspólnie katolicy i unici. Dwa lata później, obchodzono w Leśnej Podlaskiej uroczystość 300 - lecia objawienia się Maryi w cudownym wizerunku. Z tej okazji kościół leśniański został podniesiony do rangi bazyliki mniejszej (1984).

Bibliografia

Z dawna Polski Tyś Królową. Koronowane wizerunki Matki Bożej 1717 - 1990, wyd. Siostry Niepokalanki, Szymanów 1990.