Rymer Józef
Rymer Józef (1882-1922), pierwszy wojewoda śląski
Urodził się 9 lutego 1882 w Zabełkowie pod Raciborzem w rodzinie chałupnika Józefa i Joanny z.d Zielonka. W 1898 roku wyemigrował do Westfalii w poszukiwaniu pracy. Tam pracował jako górnik w Dellwig (Essen). Studiował również w wieczorowej szkole handlowej. Tam też nawiązał kontakty ze Zjednoczeniem Zawodowym Polskim i w 1902 roku znalazł się w jego strukturach. Dzięki swym zdolnościom oratorskim i zmysłowi organizacyjnemu szybko zrobił karierę w ZZP. W 1911 roku został sekretarzem głównym ZZP, w 1913 roku prezesem Zarządu Głównego.
W 1913 roku powrócił na Górny Śląsk i zamieszkał w Katowicach. Tutaj jego działalność skoncentrowała się wokół niesienia pomocy potrzebującym oraz organizacji towarzystw kulturowo-oświatowych. Zaangażowany również w działalność społeczno-polityczną. Uczestniczył w Sejmie Dzielnicowym w Poznaniu. W 1915 roku został członkiem Komitetu Wykonawczego Niesienia Pomocy Głodującej Ludności Królestwa na Okręg Śląski. W dwa lata później zaś został jednym ze współorganizatorów Towarzystwa Oświaty na Śląsku im. św. Jacka w Opolu. W 1918 roku został delegatem na Sejm Dzielnicowy w Poznaniu. Następnie sam tworzył system polskich rad ludowych na Górnym Śląsku. Został również powołany na stanowisko przewodniczącego Naczelnej Rady Ludowej. W 1919 roku, jako ekspert ds górnośląskich uczestniczył w konferencji pokojowej w Wersalu. W czasie plebiscytów był z-cą Wojciecha Korfantego i uczestniczył w przygotowaniu „Statutu Organicznego Województwa Śląskiego”. Podczas III powstania śląskiego należał do Komitetu Wykonawczego cywilnej Naczelnej Władzy na Górnym Śląsku. Po okresie powstań został przewodniczącym Tymczasowej Rady Wojewódzkiej i w 1922 roku pierwszym wojewodą śląskim. Podpisał dokument o symbolicznym znaczeniu – przejęcia Śląska przez Polskę. Odznaczony został Krzyżem Komandorskim Orderu Polonia Restituta. Zmarł 5 grudnia 1922 w Katowicach i został pochowany na cmentarzu przy ul. Francuskiej. Pośmiertnie otrzymał Krzyż Niepodległości.
Bibliografia
B. Snoch, Górnośląski Leksykon Biograficzny, Rymer Józef (1882-1922), Katowice 2004, s. 282; Encyklopedia powstań śląskich, Opole 1982, s. 494; F. Szymiczek, Rymer Józef (1882-1922), [w:] Śląski słownik biograficzny, pod red. J. Kantyki, W. Zielińskiego, t. 1, Katowice 1977, s. 229-231; Z. Hojka, Józef Rymer, pierwszy włodarz polskiego Śląska, Katowice 2009; Tenże, Józef Rymer, biografia polityczna, Katowice 2002; I. Antonów-Nitsche, Józef Rymer, pierwszy wojewoda śląski, 1882-1922, Katowice 1984; B. Motyka, Józef Rymer (1882-1922), [w:] Zeszyty raciborskie "Strzecha", t. 7, s. 67-73.
| |||||