Prywatne Katolickie Gimnazjum Męskie im. św. Jacka w Katowicach: Różnice pomiędzy wersjami

Aktualna wersja na dzień 17:06, 11 lis 2020

Pomysłodawcą założenia diecezjalnego gimnazjum był Ordynariusz Diecezji Katowickiej, biskup Stanisław Adamski. Myślą przewodnią towarzyszącą biskupowi w tym przedsięwzięciu była idea rozwoju szkolnictwa katolickiego dostępnego dla ogółu śląskiej młodzieży. W pierwotnej koncepcji miały powstać dwa gimnazja: męskie, jako zespół szkół, z siedzibą w Katowicach oraz żeńskie z siedzibą w niedalekim Chorzowie. Pierwsze wnioski o udzielenie koncesji wystosowano już w 1935 roku.

Na stanowisko dyrektora "Prywatnego Katolickiego Gimnazjum Męskiego im. św. Jacka w Katowicach" biskup Adamski wyznaczył dra Eugeniusza Trzaskę . Prefektem został zaś ks. dr Walerian Jasiński . Na początku szkoła dysponowała jedynie dwoma klasami - I i II. Klasa I liczyła 46 osób, była całkowicie męska i katolicka, natomiast do klasy II uczęszczało 31 osób, w tym 8 dziewcząt oraz 3 uczniowie niekatolicy. Dr Eugeniusz Trzaska duże wymagania stawiał kadrze gimnazjum. Wykładowcy powinni, zdaniem biskupa Adamskiego charakteryzować się wysokim poziomem naukowym oraz etycznym. W roku szkolnym 1936/1937 uczyło w szkole 16 nauczycieli, w tym 10 stałych. Do spraw organizacyjnych powołano specjalną Radę Administracyjną. Blisko rok po powstaniu, gimnazjum znalazło tymczasową siedzibę w skrzydle gmachu Kurii Biskupiej przy ulicy Jordana.

Warunkiem przystąpienia do matury było zaliczenie trwającej 4 lata edukacji gimnazjalnej oraz dwuletniej licealnej. W roku szkolnym 1938/1939 otwarto "Prywatne Liceum Katolickie Męskie im. św. Jacka w Katowicach". Jego misją było przygotowanie młodzieży męskiej do studiów wyższych. Dyrektorem Liceum został także dr Eugeniusz Trzaska. Nauka na obu poziomach, gimnazjalnym jak i licealnym była płatna, możliwe jednak było udzielenie zniżki po przedstawieniu dostatecznej motywacji. W 1939 roku szkoła liczyła już pięć oddziałów (klas), do których uczęszczało łącznie 217 uczniów. W tym samym roku wizytował szkołę nuncjusz apostolski abp Filip Cortesi.

Wkrótce siedzibę Gimnazjum planowano przenieść do nowowybudowanego obiektu w narożu ulicy Wita Stwosza i obecnej Szeligiewicza. Autorem projektu gmachu był architekt Jan Kapołka, fasadę zaprojektował zaś krakowski architekt Zygmunt Gawlik. Budowę rozpoczęto na wiosnę 1939, jednak już we wrześniu tego roku z powodu burzliwych wydarzeń politycznych, została wstrzymana.

W wyniku zajęcia Śląska przez Niemcy w 1939 roku, działalność gimnazjum została zawieszona. W myśl dekretu z 8 października 1939 wcielono województwo śląskie do Rzeszy. Władze niemieckie wkrótce zajęły budynek Kurii Biskupiej, a Gimnazjum pozbawiono całego majątku wraz z dokumentacją szkolną i księgozbiorami. Aby możliwe było ukończenie budowy nowego gmachu, wydzierżawiono go na potrzeby wojska niemieckiego. 12 lutego 1945 podpisane zostało rozporządzenie, w którym ogłoszono zwrócenie Kościołowi całego majątku zagarniętego przez władze niemieckie. Gimnazjum im. św. Jacka wznowiło działalność w nowym gmachu. W październiku 1946 uruchomiono internat dla uczniów. 1 września 1948 przy internacie założono Małe Seminarium Duchowne, którego rektorem został ks. Franciszek Jerominek.

Gimnazjum i liceum cieszyły się niezwykle dobrą renomą. Uczniowie osiągali bardzo dobre wyniki w nauce, zrzeszali się także w wielu organizacjach. Należały do nich Koło Solidacji Mariańskiej, VII Drużyna Harcerska im. ks. bp. Władysława Bandurskiego, Koło Ligi Morskiej i Kolonialnej, Koło Obrony Powietrznej Państwa, Koło Krajoznawcze, Sekcja Przyrodnicza, Koło Sportowe, Kółko Charytatywne oraz Szkolna Kasa Oszczędności.

Dnia 1 września 1950 decyzją bp Stanisława Adamskiego, Diecezjalną Szkołę Ogólnokształcącą stopnia licealnego im. św. Jacka zastąpiono Niższym Seminarium Duchownym im. św. Jacka w Katowicach.

Obecnie w gmachu budowanego gimnazjum, późniejszej siedziby Niższego Seminarium Duchownego znajduje się Wyższe Śląskie Seminarium Duchowne.

Bibliografia

W.J. Kaczmarek, Gimnazjum im. świętego Jacka w Katowicach. Zarys dziejów, [w:] Religijne inspiracje kultury na Górnym Śląsku, red. W. Świątkiewicz, ks. J. Wycisło, Katowice 1998, s. 199-212; Samodzielnie myśleć i wybierać. Dzieje Prywatnego Gimnazjum i Liceum Katolickiego im. Św. Jacka w Katowicach 1935-1950, red. J. Skwara, Katowice 2002.

@@ Linia 8: / Linia 8: @@
 Warunkiem przystąpienia do matury było zaliczenie trwającej 4 lata edukacji gimnazjalnej oraz dwuletniej licealnej. W roku szkolnym 1938/1939 otwarto "Prywatne Liceum Katolickie Męskie im. św. Jacka w Katowicach". Jego misją było przygotowanie młodzieży męskiej do studiów wyższych. Dyrektorem Liceum został także [[Trzaska Eugeniusz|dr Eugeniusz Trzaska]].  Nauka na obu poziomach, gimnazjalnym jak i licealnym była płatna, możliwe jednak było udzielenie zniżki po przedstawieniu dostatecznej motywacji. W 1939 roku szkoła liczyła już pięć oddziałów (klas), do których uczęszczało łącznie 217 uczniów. W tym samym roku wizytował szkołę nuncjusz apostolski abp Filip Cortesi.
-Wkrótce siedzibę Gimnazjum planowano przenieść do nowowybudowanego obiektu w narożu ulicy Wita Stwosza i obecnej Szeligiewicza. Autorem projektu gmachu był architekt Jan Kapołka, fasadę zaprojektował zaś krakowski architekt [[Gawlik Zygmunt|Zygmunt Gawlik]]. Budowę rozpoczęto na wiosnę 1939, jednak już we wrześniu tego roku z powodu burzliwych wydarzeń politycznych, została wstrzymana.
+Wkrótce siedzibę Gimnazjum planowano przenieść do nowowybudowanego obiektu w narożu ulicy Wita Stwosza i obecnej Szeligiewicza. Autorem projektu gmachu był architekt [[Kapołka Jan (1891-1968)|Jan Kapołka]], fasadę zaprojektował zaś krakowski architekt [[Gawlik Zygmunt|Zygmunt Gawlik]]. Budowę rozpoczęto na wiosnę 1939, jednak już we wrześniu tego roku z powodu burzliwych wydarzeń politycznych, została wstrzymana.
 W wyniku zajęcia Śląska przez Niemcy w 1939 roku, działalność gimnazjum została zawieszona. W myśl dekretu z 8 października 1939 wcielono województwo śląskie do Rzeszy. Władze niemieckie wkrótce zajęły budynek Kurii Biskupiej, a Gimnazjum pozbawiono całego majątku wraz z dokumentacją szkolną i księgozbiorami. Aby możliwe było ukończenie budowy nowego gmachu, wydzierżawiono go na potrzeby wojska niemieckiego.
@@ Linia 15: / Linia 15: @@
 Gimnazjum i liceum cieszyły się niezwykle dobrą renomą. Uczniowie osiągali bardzo dobre wyniki w nauce, zrzeszali się także w wielu organizacjach. Należały do nich Koło [[Sodalicja Mariańska|Solidacji Mariańskiej]], VII Drużyna Harcerska im. ks. bp. Władysława Bandurskiego, Koło Ligi Morskiej i Kolonialnej, Koło Obrony Powietrznej Państwa, Koło Krajoznawcze, Sekcja Przyrodnicza, Koło Sportowe, Kółko Charytatywne oraz Szkolna Kasa Oszczędności.
-Dnia 1 września 1950 decyzją bp Stanisława Adamskiego, Diecezjalną Szkołę Ogólnokształcącą stopnia licealnego im. św. Jacka zastąpiono Niższym Seminarium Duchownym im. św. Jacka w Katowicach.
+Dnia 1 września 1950 decyzją bp Stanisława Adamskiego, Diecezjalną Szkołę Ogólnokształcącą stopnia licealnego im. św. Jacka zastąpiono [[Niższe Seminarium Duchowne w Katowicach|Niższym Seminarium Duchownym im. św. Jacka w Katowicach]].
 Obecnie w gmachu budowanego gimnazjum, późniejszej siedziby Niższego Seminarium Duchownego znajduje się [[Śląskie Seminarium Duchowne|Wyższe Śląskie Seminarium Duchowne]].