Tekst źródłowy strony Polskie Gimnazjum Państwowe w Rybniku

[[Plik:Rybnik_gimnazjumPowstan.jpg|right|thumb|250px]]
Powstało w 1908 roku na bazie niemieckiej prywatnej szkoły zawodowej dla chłopców. W 1910 roku otrzymało nowy budynek przy dzisiejszej ulicy Kościuszki. Jego dyrektorem pozostawał dr Wagner. 22 czerwca 1921 gmach został poważnie uszkodzony podmuchem po wybuchu dynamitu w pobliżu rybnickiego dworca kolejowego. 

5 lipca 1922 - na polecenie Wydziału Oświecenia Publicznego - z rąk dyrektora Segersa, przedstawiciela niemieckiej rady pedagogicznej, budynek gimnazjum przejął [[Okrent Józef|ks. Józef Okrent]], przekazując go w tymczasowy zarząd [[Długaj Karol|ks. Karolowi Długajowi]]. Po nim krótko jego zarządcą był ks. Walenta i wreszcie pod koniec sierpnia 1922 roku szkołę przejął mianowany na stanowisko jej dyrektora [[Siwiec Stefan|ks. dr Stefan Siwiec]]. 

W nowym roku szkolnym 1922/23 postanowiono w gimnazjum utworzyć klasy od I do VIII. W czerwcu 1923 roku odbyła się pierwsza polska matura. Przystąpiło do niej tylko 2 abiturientów: [[Kominek Bolesław|Bolesław Kominek]] i [[Ottawa Emil|Emil Ottawa]] z Pszowa. 

W 1925 roku rozpoczęła się rozbudowa budynku. Dobudowano skrzydło wzdłuż dzisiejszej ul. B. Chrobrego. Stopniowo też powiększała się baza dydaktyczna szkoły. Szkolną bibliotekę zorganizował polonista Władysław Starkel. W 1926 roku inny polonista, dr Innocenty Libura powołał drużynę harcerską im. H. Sienkiewicza. 
22 maja 1929, decyzją wojewody śląskiego [[Grażyński Michał|Michała Grażyńskiego]] ks. dr Stefan Siwiec, po 7 latach urzędowania na stanowisku dyrektora został przeniesiony przedwcześnie na emeryturę. Jego miejsce zajął dotychczasowy nauczyciel gimnazjum w Mikołowie - Piotr Kondziela. Po nim funkcję tę pełnił Stanisław Zdąbłasz. Na czas urzędowania tego ostatniego przypadła realizacja tzw. reformy jędrzejewiczowskiej. Szkoła otrzymała wówczas nazwę ''Państwowe Gimnazjum i Liceum w Rybniku nr 734''. W tym też czasie nauczyciel historii dr Kazimierz Popiołek założył międzyszkolne czasopismo "Zew Młodzieży", ukazujące się co miesiąc do 1939 roku.

W 1937 roku urzędowanie zakończył S. Zdąbłasz. Funkcję kolejnych dyrektorów liceum pełnili: Jan Kotajny, dr Stanisław Kasztelowicz, Florian Nowak. Na początku okupacji hitlerowskiej budynek szkolny stał się siedzibą niemieckiej policji, potem szkołą niemiecką, a w 1945 roku urządzono w nim najpierw szpital wojskowy niemiecki, następnie radziecki, w końcu obóz etapowy dla Ukraińców wracających z Niemiec. Po zakończeniu działań wojennych zajęcia wznowiono 7 czerwca 1945. Pierwszym powojennym dyrektorem został Edward Szymański. W latach 1945-1950 szkoła miała charakter koedukacyjny. Następnie zaś, od 1951 roku, przez 10 lat kształciła wyłącznie chłopców. W 1952 roku dyrektorem placówki został Jan Drozdowski. 10 listopada 1958, na wniosek Wandy Różańskiej, liceum otrzymało imię Powstańców Śląskich. Rok później stanowisko dyrektora szkoły przejęła Barbara Ostroga. 19 października 1972 ważnym wydarzeniem w dziejach szkoły stały się obchody półwiecza istnienia. Wtedy to na dziedzińcu stanął pomnik pięćdziesięciolecia.

23 stycznia 1981 na szkolnym strychu wybuchł pożar. Spaliły się dach i pomieszczenia na II piętrze. W tym samym roku kolejnym dyrektorem szkoły została dr Elżbieta Korepta, a 10 lat później stanowisko to przejęła Janina Wystub. Obecnie funkcję tę pełni mgr Tadeusz Chrószcz.

==Bibliografia==
T. Kucharczak, 75 lat Gimnazjum i Liceum Ogólnokształcącego im. Powstańców Śląskich w Rybniku 1922-1997, Rybnik 1997; R. Pacer, 70 lat rybnickiego gimnazjum, "Nowiny" 1992, nr 40(1995), s. 1-2; W. Troszka, Preludium do 75-lecia, "Gazeta Rybnicka", nr 39/91, s. 1 i 3; A. Gościniak, Rybnik miasto i powiat, Rybnik 2012, s. 107-108. 

[[Kategoria:Gimnazja i licea]]
[[Kategoria:Rybnik]]