Parafia św. Marii Magdaleny w Bielszowicach

Z e-ncyklopedia

Historia miejscowości

Bielszowice-Magdaleny1.jpg
Bielszowice-Magdaleny3.jpg

W dokumencie z 6 stycznia 1452 o nadaniu przez księcia Wacława cieszyńskiego przywilejów dla dóbr „Bilechowitz" znajduje się najstarsza notatka o Bielszowicach. Brak w niej jednak wiadomości o kościele. Protokoły XVI-wieczne nie wyjaśniają tej kwestii. Przez długi czas protestanccy właściciele wsi nie dopuszczali wizytatora do kościoła, dopiero w 1665 roku odbyła się pierwsza wizytacja w Bielszowicach, dzięki której wiemy, że kościół jest pod wezwaniem Wszystkich Świętych. Wynika z tego, że parafia w Bielszowicach powstała po przeniesieniu wsi na prawo niemieckie, ale nie wcześniej, jak na przełomie XIV i XV stulecia.

Bielszowice w swojej historii były własnością rodziny Przyszowskich, Rogojskich, Rajskich, barona von Vaglar i Macieja Wilczka. W 1891 roku Bielszowice wykupiło państwo pruskie. Przemysł na terenie miejscowości rozwijał się od XVII wieku. Swego czasu istniała tutaj kuźnica żelaza, w 1805 roku wybudowano hutę cynku o nazwie "Deutsche Hütte", a w latach 1896–1904 postawiono kopalnię węgla kamiennego "Rheinbabenschächte" (obecnie Kopalnia Węgla Kamiennego "Bielszowice"). Tworzenie nowych ośrodków przemysłowych stanowiło przyczynek do powstawania w ich obrębie kolonii. Spośród tych, które istnieją na terenie Bielszowic, można wymienić: Pawłów i Kończyce z XVIII wieku, Królewską Kolonię Bielszowice, kolonię Redendorf, Konty, Owsisko, czy Nowe Chałupy.

W 1828 roku powstała w Bielszowicach pierwsza murowana szkoła, zaś w 1912 roku – ochronka. Zorganizowano również straż pożarną, a w 1898 roku oddano do użytku szpital. W 1904 roku doprowadzono do miejscowości kolej, wodociąg, a kilka lat później oświetlenie elektryczne.

Po przeprowadzonym w 1921 roku plebiscycie, miejscowość z pozostałą częścią Górnego Śląska, przyłączono rok później do Polski. W 1951 roku Bielszowice weszły w skład Nowego Bytomia, natomiast obecnie - od 1959 roku - są dzielnicą Rudy Śląskiej.

Historia parafii

Pierwszy, drewniany kościół w Bielszowicach pod wezwaniem Wszystkich Świętych, został wybudowany na przełomie XIV i XV wieku i spłonął w wyniku wojen husyckich. Wkrótce potem został odbudowany, ale w 1600 roku spalił się ponownie, na skutek uderzenia pioruna. Kolejnej budowy kościoła doczekano się w 1613 roku. Z czasem drewniany kościół stał się niewystarczający dla pomieszczenia rosnącej liczby wiernych, dlatego w 1883 roku wzniesiono w parafii nowy, murowany kościół pod wezwaniem św. Marii Magdaleny. Projektantami budowli byli architekci Phillip i Traufeld z Gliwic.

Po benedykcji kościoła, przystąpiono do kontynuacji prac wykończeniowych. W latach 1884-1887 ustawiono ołtarze, w 1887 roku zamówiono Drogę Krzyżową, a rok później nabyto organy. Z czasem wykonano posadzkę, nowe ławki i zakupiono ognioodporne tabernakulum. Na początku XX wieku kościół powiększono o dwie dobudówki: zakrystię i prowadzącą na chór klatkę schodową. W wyniku szkód górniczych, w latach trzydziestych XX wieku przeprowadzono remont kościoła, polegający na kotwiczeniu jego murów, z kolei w czasie trwania II wojny światowej dokonano naprawy dachu i wieży, którą ponownie odnowiono w 1949 roku. Ogromne zniszczenia kościoła, będące skutkami jego wadliwej lokalizacji, dały genezę myśli o wybudowaniu nowego. Do realizacji tego projektu nie doszło i w latach 1956-1957 przeprowadzono kompleksową renowację kościoła, w efekcie dającą obniżenie dachu, otynkowanie wewnętrznych filarów i odnowę ołtarzy. Dodatkowe prace zostały wykonane w latach siedemdziesiątych XX wieku i później - w latach 1991-1992. Przebudowano wieżę kościelną, którą 20 stycznia 2001 poświęcił abp Damian Zimoń.

Bractwa i stowarzyszenia

Na terenie parafii działają takie grupy i stowarzyszenia:

Do 2009 roku w parafii mieściła się placówka Zgromadzenia Sióstr Miłosierdzia św. Karola Boromeusza.

Proboszczowie

Bibliografia

Katalog Archidiecezji Katowickiej 2005, cz. 2, s. 325-327; F. Maroń, Rozwój sieci parafialnej diecezji katowickiej do końca XV w., SSHT 2 (1969), s. 101-168; P. Nadolski, Ruda Śląska wczoraj, Gliwice 1997, s. 8-9; Straty wojenne. Zabytkowe dzwony utracone w latach 1939-1945 w granicach Polski po 1945, t. 3 Województwo Śląskie, cz. 1 diecezja katowicka wraz z częścią diecezji częstochowskiej, opr. P. Nadolski, Katowice 2008, s. 77-78; J. Knosała, Bielszowice, Kończyce, Pawłów. Historyczny zarys, Zabrze 2006; E. Mencel, Parafia świętej Marii Magdaleny Bielszowice, mps w Bibliotece WTL UŚ w Katowicach; M. Rzepka, Stąd pochodzi biskup Wiktor, GN 2005, nr 31, (dodatek katowicki), s. 8; D. Głazek, Domus Celeberrima. Architektura sakralna (katolicka) w przemysłowej części Górnego Śląska 1870-1914, Katowice 2003, s. 212. Strona parafii: www.mm-bielszowice.katowice.opoka.org.pl.

p • d • e
Organizacja Kościoła na Górnym Śląsku
Źródło: „https://silesia.edu.pl/index.php?title=Parafia_św._Marii_Magdaleny_w_Bielszowicach&oldid=96564”